Wallenberg

Węgry podczas II wojny

Ostatnia aktualizacja: 16.05.2012 15:04
Siłę oporu na Węgrzech dramatycznie osłabiły ruchy społeczne po pierwszej wojnie światowej, rewolucja oraz przewrót. Elita polityczna kraju nie potrafiła skutecznie reprezentować węgierskich interesów.
Raoul Wallenberg
Raoul WallenbergFoto: raoulwallenberg.org

W wyniku dyktatu pokojowego z Trianon Węgry stały się najmniejszym i najsłabszym krajem w Europie Środkowej. Dawna-nowa elita polityczna okresu międzywojennego miała nadzieję na przywrócenie stanu z przeszłości. Nie kontynuowała, co prawda, prożydowskiej polityki okresu dualizmu, ale do 1938 roku nie była instytucjonalnie antyżydowska. W 1928 roku wycofano wprowadzoną w 1920 roku ustawę numerus clausus, która ograniczała możliwości studiowania żydowskiej młodzieży na uniwersytetach, tym samym naruszając równouprawnienie węgierskich Żydów.

Na czele Węgier, aż do okupacji nazistów, stał  wybrany, prawowity  rząd, funkcjonowały partie opozycyjne, ich reprezentanci zasiadali w węgierskim parlamencie. Co prawda uznawano wolność prasy i zgromadzeń, ale nie zawsze prawa te były szanowane.

W czasie II wojny światowej Węgry nie miały ani przyjaciół, ani protektorów, kraj niczego dobrego nie mógł się spodziewać ze strony któregokolwiek ze zwycięzców. Niemiecka Rzesza groziła aneksją kraju i doprowadzeniem do władzy skrajnych sił typu nazistowskiego.

Anglosasi byli daleko i chociaż żądali od Węgier zdecydowanego oporu wobec nazistów, to nie oferowali najmniejszego wsparcia. W przypadku ich zwycięstwa, które mimo wszystko było najbardziej pożądane, należało liczyć się z ponownym odłączeniem niedawno odzyskanych terenów zamieszkałych przez Węgrów, a więc przywróceniem ustaleń układu z Trianon.

W tej sytuacji nie było drogi wyjścia dla Węgier, podobnie jak nie było drogi wyjścia dla 800 000 węgierskiej mniejszości żydowskiej znajdującej się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Pozostało im tylko jedno: nadzieja, że najgorsze ich ominie. Niestety, najpierw naziści zajęli kraj wiosną 1944 roku, a następnie, pod koniec 1944, weszli Sowieci.

Zakończenie wojny przyjęto z ulgą, ale Węgry nie mogły odzyskać suwerenności. Kraj przez blisko cztery następne dziesięciolecia pozostawał pod dominacją Moskwy.

 

/

MAN AMIDST INHUMANITY, wystawa Muzeum Terroru,  Budapeszt  - dzięki uprzejmości Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie.
Kliknij, aby obejrzeć »
Ilustracje:
- Miklós Horthy, regent Węgier 1920-1944 (fot.)
- spotkanie Miklósa Horthyego i Adolfa Hitlera w Klessheim, 13 kwietnia 1943 (fot.)
- odezwa Miklósa Horthyego do narodu ws. zawieszenia broni (repr.)
- oddziały radzieckie zatykają czerwoną flagę na placu Kalvina, styczeń 1945 (fot.)
- widok Budapesztu po oblężeniu (fot.)
- wysadzony Most Łańcuchowy (fot.)
- żołnierze radziecki zabierają ludność cywilną na roboty (fot.)
- Kliment Woroszyłow, przewodniczący Sojuszniczej Komisji Kontrolnej na Węgrzech (1945-1947) (fot.)
- Węgry 1914 (mapa)
- Węgry 1920 (mapa)
- Węgry 1938-1941 (mapa)

Komentarze2
aby dodać komentarz
Sortuj: od najnowszegood najstarszego
Blindman2016-08-23 19:10 Zgłoś
Ok, przepraszam teraz dopiero widzę, że to tłumaczenie. Jednak ja bym dodał komentarz. :)
Blindman2016-08-23 19:03 Zgłoś
"W czasie II wojny światowej Węgry nie miały ani przyjaciół, ani protektorów, kraj niczego dobrego nie mógł się spodziewać ze strony któregokolwiek ze zwycięzców. Niemiecka Rzesza groziła aneksją kraju i doprowadzeniem do władzy skrajnych sił typu nazistowskiego." Trochę coś nie tak. Aż nie przystoi PR. Węgry do 1944 roku był jednym z bardziej lojalnych sojuszników Hitleta. Wojska węgierskie walczyły na froncie wschodnim. Za co Węgry otrzymały od Hitlera Siedmiogród, który do tej pory stanowił terytorium Rumunii!!!!!!! Owszem w 1944 Węgrom strach w oczy zajrzał bo Niemcy zaczęli dostawać w " łupnia " po całości. I wtedy Hitlerek, do niedawna kumpel, postanowił zająć się nielojalnym sojusznikiem. W wyniku operacji Margarethe zajął Węgry. Szkoda, ze autor nie był uprzejmy się podpisać !!!!! Jak na Polskie Radio to trochę żenada. Może już nie pracuje ;)