Polskie Radio

Bobrowski - powstaniec niezastąpiony

Ostatnia aktualizacja: 24.04.2013 13:00
Jak wyglądało Powstanie Styczniowe bez Stefana Bobrowskiego - powstańczego premiera, który zginął w pojedynku z hrabią Grabowskim?
Audio
  • Jak wyglądało Powstanie Styczniowe bez Stefana Bobrowskiego opowiadają dr Janusz Osica i redaktor Andrzej Sowa (Kronika Powstania Styczniowego (odc.16) /Jedynka)
Stefan Bobrowski
Stefan BobrowskiFoto: Wikipedia/domena publiczna

Mówi się często, że nie ma ludzi niezastąpionych, że jeden człowiek o niczym nie decyduje, ale to nie w tym przypadku. Nikt nie mógł zastąpić naczelnika Warszawy.

Powstańczy naczelnik Warszawy, nieoficjalny premier polskiej podziemnej władzy zginął 12 kwietnia 1863 roku. Padł nie z rąk Moskala, a Polaka, nie na polu walki, a w pojedynku.

- Miał chyba rację Oskar Awejde twierdząc, że drugiego Bobrowskiego rewolucja nie wydała - mówi dr Janusz Osica. - Nie było zatem  kandydata na miejsce ideowego młodzieńca poległego w bezsensownym pojedynku – dodaje.

Powstanie Styczniowe - serwis specjalny >>>

Wybrano więc pełniącego obowiązki naczelnika Tytusa Zienkowicza, o którym bodajże Awejde powiedział, że był człowiekiem porządnym i obowiązkowym, ale  niezbyt zdolnym. - Awejde liczył, że on zajmie miejsce po Bobrowskim. Byłby wtedy faktycznym kierownikiem powstania. Nie został i może, dlatego niesłusznie dyskredytował swego rywala – mówi redaktor Andrzej Sowa. - Przecież Zienkowicz był bardzo bliskim współpracownikiem Bobrowskiego - dodaje historyk.

Kandydatem na naczelnika Warszawy był także młody Włodzimierz Lempke, 25 letni mechanik jednej z warszawskich fabryk metalowych, ale był to człowiek złego koloru, czyli biały. - Polscy powstańcy mieli wtedy o wiele większe problemy – zauważa redaktor Sowa.  Tych nigdy nie brakowało Powstańcom. - Przypomnijmy, że ręce rosyjskie wpadł Zygmunt Padlewski, naczelnik województwa płockiego - dodaje dr Janusz Osica.

Wiadomo, że polscy powstańcy  przekraczali wielokrotnie granice rosyjskie na fałszywych paszportach, produkowanych w kraju. Jeśli pogranicznik miał wątpliwości  otrzymywał kilka rubli i problem był rozwiązany. Tym razem miało być podobnie. Padlewski wybierał się do Prus i kozak na granicy zaczął się czepiać.  Padlewski jednak przesadził. Zamiast  zwyczajowych dziesięciu rubli zaproponował sto. Rosjanin nie przystał na to, domyślając się  jest w stanie złowić grubą powstańczą rybę.  - Kiedy Padlewski zaproponował pięćset rubli, pogranicznik nie miał już  wątpliwości – opowiada dr Osica. - I tak zakończył powstańczą karierę a niebawem też życie jeden z organizatorów słynnej Nocy Styczniowej – mówi. – Jaki stąd morał? Nie przeceniajmy swojej wartości, bo możemy za to drogo zapłacić. A nasz bohater zapłacił własnym życiem, bo takie to były czasy – dodaje dr Janusz Osica.

Kronika Powstania Styczniowego to 52 audycji  nadawanych raz w  tygodniu  od stycznia do końca  grudnia 2013 roku. Autorzy: Dorota Truszczak i Andrzej Sowa.

Czytaj także

Romuald Traugutt. Dyktator z misją

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2023 05:40
– Łączył ogromną religijność z poświęceniem dla ojczyzny. Taki obraz przywódcy powstania styczniowego przekazywali wszyscy jego współpracownicy – mówił historyk prof. Andrzej Szwarc. 17 października 1863 roku Romuald Traugutt objął urząd dyktatora powstania styczniowego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Poznaj Warszawę sprzed powstania styczniowego

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2012 10:24
Trzy trasy dla młodszych i starszych warszawiaków poświęcone dawnej stolicy zaplanowano podczas gry miejskiej zorganizowanej przez Muzeum Historii Polski w ramach VII Przystanku Niepodległość (11 listopada).
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ostry spór w Sejmie o... powstanie styczniowe

Ostatnia aktualizacja: 21.11.2012 20:00
Posłowie spierali się o to czy Sejm powinien uczcić 150-lecie powstania styczniowego, która to rocznica przypada 22 stycznia 2013.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Styczniowe - ważny, czy bezsensowny zryw?

Ostatnia aktualizacja: 07.01.2013 15:07
"Kronika Powstania Styczniowego" to nowy cykl 52 audycji radiowej Jedynki, które będą nadawane do końca roku, co wtorek.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Albo powstanie, albo kamasze

Ostatnia aktualizacja: 09.01.2013 12:26
W 150. rocznicę powstania styczniowego Jedynka przygotowała cykl audycji poświęcony temu najdłuższemu w dziejach Polski zrywowi wolnościowemu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zagraj o niepodległość w labiryncie powstania styczniowego

Ostatnia aktualizacja: 20.01.2013 19:25
W 150. rocznicę wybuchu powstania Muzeum Historii Polski zaprasza na specjalną interaktywną wystawę "1863. Gra o niepodległość", która przeniesie nas w lata 50. i 60. XIX wieku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

A co Ty wiesz o... powstaniu styczniowym?

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2013 15:40
Gra-wystawa o powstaniu styczniowym bije rekordy popularności. Prezentację, przygotowaną z okazji 150. rocznicy wybuchu narodowościowego zrywu, obejrzało już prawie trzy tysiące osób - mówi Marek Stremecki z Muzeum Historii Polski.
rozwiń zwiń