Poświęcone Stanisławowi Barańczakowi spotkania i spektakle to wspólna inicjatywa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, miasta, urzędu marszałkowskiego oraz poznańskich instytucji kultury.
7 stycznia w poznańskim Collegium Maius odbędzie się wieczór pamięci. Po projekcji poświęconego Barańczakowi filmu dokumentalnego w reżyserii Joanny Malinowskiej, jego wiersze czytać będą zaproszeni artyści i przyjaciele poety. W czytaniu wezmą też udział rektor UAM Bronisław Marciniak oraz prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak. Teksty Barańczaka wyświetlane będą na elewacji wieży poznańskiego zamku.
W Collegium Maius i w Teatrze Nowym wyłożona będzie księga kondolencyjna. Od 9 do 11 stycznia Teatr Nowy pokaże spektakl Jerzego Satanowskiego "Mister Barańczak", oparty na tekstach zmarłego twórcy. W gmachu teatru udostępniona będzie także korespondencja Stanisława Barańczaka z Tadeuszem Łomnickim.
STANISŁAW BARAŃCZAK - posłuchaj archiwalnych dźwięków w Radiach Wolności >>>
Cykl zakończy 29 stycznia spotkanie poświęcone książce "Poeta i duch wolności. Szkice o twórczości Stanisława Barańczaka". Publikacja jest efektem sesji naukowej, która odbyła się w Centrum Kultury Zamek w ramach festiwalu Poznań Poetów w 2013 roku.
Stanisław Barańczak urodził się 13 listopada 1946 r. w Poznaniu. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, gdzie później pracował jako wykładowca. Zadebiutował w wieku 19 lat utworem "Przyczyny zgonu" wydanym w miesięczniku "Odra". W 1968 r. ukazał się jego pierwszy tomik wierszy "Korekta twarzy". W 1973 uzyskał doktorat za rozprawę o twórczości Mirona Białoszewskiego. Jako jeden z liderów "Pokolenia ‘68" w swojej twórczości dał świadectwo nie tylko przeżyciom Marca '68 i Grudnia ‘70, ale też codziennego życia w PRL. Od początku kreował nową poetykę, nazwaną "nowo-falową", którą cechowała demaskatorska postawa wobec języka propagandy.
Żegnamy Stanisława Barańczaka >>>
W czasach PRL zaangażował się w działalność opozycyjną. W 1976 był wśród współzałożycieli Komitetu Obrony Robotników, złożył również podpis pod tzw. "Listem 59" - proteście intelektualistów przeciwko poprawkom do Konstytucji PRL, które ograniczały suwerenność Polski. W lutym 1977 w sfingowanym procesie skazano go za przekupstwo. Uczestniczył w głodówce w kościele św. Marcina w Warszawie, która była apelem o uwolnienie wszystkich ofiar wypadków czerwcowych i tych, którzy stanęli w ich obronie. Z powodu działalności w opozycji od 1977 r. Barańczaka objął zakaz druku, tego też roku został dyscyplinarnie zwolniony z pracy. W 1980 roku, wskutek interwencji "Solidarności", Barańczak odzyskał swoje stanowisko na UAM.
KOMITET OBRONY ROBOTNIKÓW - serwis specjalny >>>
W marcu 1981 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych z wykładami o literaturze polskiej. Po wprowadzeniu stanu wojennego pozostał w USA, gdzie na wydziale slawistyki Harvard University w Cambridge wykładał literaturę polską. Od 1983 był członkiem zespołu redakcyjnego czasopisma „Zeszyty Literackie” w Paryżu. W latach 1986–1990 był też redaktorem naczelnym "The Polish Review". W listopadzie 2006 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego i Jagiellońskiego. Wielokrotnie był wymieniany jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla.
Poezja Barańczaka łączy w sobie wiele tradycji literackich: barokową stylistykę i typową dla romantyzmu postawę bohatera lirycznego, a także awangardowe podejście do pracy nad wierszem. Jako poeta-lingwista był kontynuatorem doświadczeń poetyckich Mirona Białoszewskiego, którego był wielbicielem. Publikował pod wieloma pseudonimami, z których najbardziej znane to Barbara Stawiczak, Feliks Trzymałko i Szczęsny Dzierżankiewicz.
Sporą część dorobku Barańczaka stanowi praca przekładowa z języka angielskiego, rosyjskiego i litewskiego. Barańczak jest między innymi autorem tłumaczeń na język polski dramatów Szekspira, uznanych za wybitne i najlepsze z dotychczasowych.
IAR, PAP, fc
