Polskie Radio

O roli i finansowaniu bibliotek

Ostatnia aktualizacja: 12.11.2015 22:00
Jak polskie biblioteki wykorzystują pieniądze pozyskane z funduszy unijnych? Jak wygląda ich współpraca z samorządami? Jaką rolę spełniają obecnie – coraz częściej są nie tylko wypożyczalniami książek, ale także centrami kultury? Jak powinny wyglądać polskie biblioteki w przyszłości?
Audio
  • Michał Nogaś i jego goście rozmawiają o roli i finansowaniu bibliotek (Europejski Klub Trójki)
Chełmską Bibliotekę Publiczną otwarto po rozbudowie. Nowa biblioteka oferuje m.in. kino, ekrany, przestrzenną czytelnię, interaktywną ścianę służącą do organizacji różnego rodzaju wydarzeń i gier zespołowych. Łączne koszty modernizacji i wyposażenia biblioteki to około 10 mln zł. 75 proc. kwoty pochodzi z unijnego dofinansowania
Chełmską Bibliotekę Publiczną otwarto po rozbudowie. Nowa biblioteka oferuje m.in. kino, ekrany, przestrzenną czytelnię, interaktywną ścianę służącą do organizacji różnego rodzaju wydarzeń i gier zespołowych. Łączne koszty modernizacji i wyposażenia biblioteki to około 10 mln zł. 75 proc. kwoty pochodzi z unijnego dofinansowaniaFoto: PAP/Wojciech Pacewicz

- Biblioteki w każdym kraju Wspólnoty mogą ubiegać się o dofinansowanie z unijnych funduszy - informuje z Brukseli korespondentka Polskiego Radia Beata Płomecka. - Możliwe są dwie drogi uzyskania wsparcia. Pierwszym jest program "Kreatywna Europa" (kultura i sektory audiowizualne), drugim - fundusze strukturalne. Z obu skorzystało wiele polskich placówek.

Nasz paryski korespondent Marek Brzeziński donosi, że we Francji biblioteki finansowane są przede wszystkim z subwencji, a bardzo rzadko z ich własnych środków. Wspierają je różne szczeble samorządu oraz państwo, nierzadko także instytucje prywatne. W przypadkach szczególnych pieniądze pozyskiwane są z funduszy europejskich, francuskiego ministerstwa kultury oraz podlegającego mu Krajowego Ośrodka Książki.

A jak jest w Polsce? W jakim stopniu nasze biblioteki korzystają z finansowego wsparcia UE? Jaką rolę odgrywają tu samorządy?

Czytaj dalej
Wroclaw_ESK free 1200_660.jpg
ESK 2016. Wrocław - miasto, które nie krzepnie

Z opublikowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego raportu "Działania w latach 2008-2015" wynika, że "biblioteki stanowią podstawową 'tkankę' kultury w regionach, a także często instytucję 'pierwszego kontaktu' z kulturą. Są głównym, obok zakupów własnych, źródłem lektur dla czytelników w każdym wieku. W ostatnich latach doszło do zasadniczej zmiany ich wizerunku; przestały być tylko wypożyczalniami książek, coraz częściej kojarzą się z otwartymi centrami edukacyjnymi i kulturalnymi. W wielu z nich działają kluby i koła czytelnicze, teatralne, muzyczne czy filmowe. Niemal we wszystkich można skorzystać z internetu, dzięki czemu stały się ważnym, lokalnym partnerem w walce z wykluczeniem cyfrowym."

Liczby mogą robić wrażenie. Oto wybór:

"245 zbudowanych lub zmodernizowanych bibliotek gminnych do końca 2015 r. To efekt Programu Wieloletniego KULTURA+, Priorytet 'Biblioteka+. Infrastruktura bibliotek' 2011-2015. Na jego realizację rząd przeznaczył 150 mln zł. Celem jest przekształcenie bibliotek publicznych w mniejszych miejscowościach w ośrodki życia społecznego i lokalne centra dostępu do kultury i wiedzy.

Biblioteki otrzymują od MKiDN wsparcie na zakup nowości. W latach 2008-2015 dotacja na ten cel wyniosła 151 mln zł. Dzięki temu na bibliotecznych półkach pojawiło się 6,1 mln książek!"

Ale, trzeba też jasno powiedzieć, nie wszystkim wszystkie zmiany się podobały. Wielu bibliotekarzy krytykowało nowelizację ustawy o bibliotekach, w myśl której możliwe okazało się łączenie bibliotek z instytucjami kultury. W roku 2011 jedna z bibliotekarek pisała do ówczesnego ministra Bogdana Zdrojewskiego: "Na poziomie bibliotek powiatowych oznacza to w praktyce faktyczne unicestwienie tych instytucji."

Jak wyglądają polskie biblioteki w roku 2015? Jak zmieniło się ich oblicze w ciągu ostatniej dekady – i co je czeka?

Zapraszamy do wysłychania rozmowy z gośćmi audycji "Europejski Klubie Trójki".

***

Tytuł audycji: Europejski Klub Trójki
Prowadzi: Michał Nogaś  
Goście: Lidia Zakrzewska-Strózik (dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej, Centrum Kultury w Pieszycach na Dolnym Śląsku), Grzegorz Gauden (szef Instytutu Książki), Jarosław Sellin (poseł Prawa i Sprawiedliwości)
Data emisji: 12.11.2015
Godzina emisji: 21.07

Czytaj także

ESK Wrocław 2016: jak kultura zmieni rzeczywistość wokół nas?

Ostatnia aktualizacja: 15.10.2015 03:26
- Europejska Stolica Kultury wyzwala niezwykłą energię miasta. Daje szansę do dyskusji i otwiera pola dla środowisk, które do tej pory nie rozmawiały o tym, czym jest kultura czy miasto - mówi menedżer kultury Marek Sztark.
rozwiń zwiń