Nauka

Powstało zdjęcie niewidocznej strony Księżyca – szczegółowe jak nigdy

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2011 15:04
Z Ziemi widać zawsze tylko jedną stronę Srebrnego Globu. Wyglądu drugiej nie znaliśmy aż do powstania satelitów. NASA wykonała właśnie najdokładniejsze zdjęcie “rewersu” Księżyca w historii.

A dokładniej zrobił je należący do NASA Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO). Fotografia nie powstała jednorazowo, ale jest mozaiką mniejszych, szczegółowych ujęć.

Czy Księżyc się kręci?

Kręci się, ale w sposób, który sprawia, że widzimy ciągle tylko jedną połowę. To zasługa tzw. synchronicznej rotacji.  We wczesnej historii ziemskiego satelity tempo jego rotacji spadło i zostało zatrzymane na obecnym poziomie wskutek procesów związanych z zjawiskami pływowymi. Mimo to wciąż obserwuje się niewielkie odchylenia Księżyca, zwane libracjami, które pozwalają na obserwowanie z Ziemi około 59% jego powierzchni. Pozostałe 41 proc. zobaczyliśmy dopiero w XX wieku. Po raz pierwszy dzięki zdjęciom zrobionym w 1959 roku przez radziecką sondę Łuna 3.

Skierowana w stronę Ziemi strona Księżyca jest nazywana stroną widoczną, zaś strona przeciwna – niewidoczną. Strona niewidoczna nie powinna być mylona z ciemną stroną, czyli półkulą aktualnie nieoświetloną przez Słońce (podczas nowiu strona zwrócona ku Ziemi jest ciemną stroną Księżyca).

Czy strony Księżyca się różnią?

I to jak! Główną cechą wyróżniającą niewidoczną stronę jest niemal całkowity brak mórz księżycowych, czyli bazaltowych płaszczyzn utworzonych dawno temu przez wulkaniczną aktywność globu. Morza to po prostu obszary zestalonej magmy. Bazalt, powstały z zastygniętej lawy, wypełnił kratery meteorytowe utworzone przez spadające odłamki skalne (Oceanus Procellarum to jeden z wyjątków, jeśli chodzi o tę regułę; jego powstanie nie jest związane z żadnym kraterem). Morza znajdują się niemal wyłącznie na widocznej stronie Księżyca, gdzie zajmują 31% powierzchni, na stronie niewidocznej prawie nie występują (jedynie 2% powierzchni). Dotychczas nie sformułowano przekonującej przyczyny takiego rozmieszczenia mórz księżycowych.

LRO - sonda, która zmienia nasz pogląd na Księżyc

Zdjęcie drugiej strony Księżyca jest olbrzymie - zajmuje 192 terabajty. To wystarczająco, aby zapełnić 41 000 dysków DVD. Tymczasem sonda już wkrótce prześle kolejną porcję zdjęć.

LRO kosztował 504 miliony dolarów. W kosmos powędrował w 2009 roku. To właśnie NASA Lunar Reconnaissance Orbiter zabrał ze sobą próbnik LCROSS, który w październiku 2009 uderzył w ocienioną powierzchnię krateru na Srebrnym Globie i znalazł tam lód wodny (więcej >>>).

(ew/livescience.com)

źr.
źr. NASA.
Zobacz więcej na temat: dvd kosmos NASA słońce
Czytaj także

Księżyc jest pokryty wodą

Ostatnia aktualizacja: 24.09.2009 12:26
Zaskakujące ustalenia naukowców.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Woda na Księżycu pochodzi z komet?

Ostatnia aktualizacja: 21.11.2009 04:45
Trwają spekulacje, skąd właściwie się wziął lód na Księżycu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Księżyc najzimniejszy w całym Układzie Słonecznym

Ostatnia aktualizacja: 17.12.2009 10:32
Do takich wniosków doszli amerykańscy naukowcy, którzy badali temperatury na powierzchni Srebrnego Globu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Łazik Łunochod namierzony na Księżycu

Ostatnia aktualizacja: 18.03.2010 16:44
Kanadyjski badacz znalazł na udostępnionych przez NASA zdjęciach Księżyca radziecki automatyczny pojazd terenowy Łunochod 2.
rozwiń zwiń
Czytaj także

5185 kraterów

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2010 11:54
Gdzie? Na Księżycu. Po stuleciach badań naukowcy nareszcie policzyli, ile ich jest.
rozwiń zwiń