Václav Havel, czeski pisarz

Dla wielu Havel to: po pierwsze pisarz, po drugie czechosłowacki opozycjonista, dopiero po trzecie trzykrotny prezydent Czech.

Václav Havel z racji funkcji publicznych bardziej znany jest jako działacz opozycji czechosłowackiej i prezydent Republiki Czeskiej. Polityka nie była jednak jedynym zajęciem, któremu oddawał się zmarły niedawno były prezydent Czech. W środowisku literackim był cenionym pisarzem i dramaturgiem.

Po maturze, w 1955 r., zadebiutował jako literat w czasopiśmie Květen. Ze względu na poglądy polityczne nie przyjęto go na Wydział Telewizyjno-Filmowy Akademii Muzycznej i musiał rozpocząć zasadniczą służbę wojskową. Po wyjściu z wojska od razu trafił do teatru. Najpierw, jako technik, pracował w Teatrze ABC, a później przeszedł do słynnego Teatru na Zábradli. Tam pracował jako montażysta sceniczny, następnie jako kierownik literacki, by wreszcie w 1963 r. zadebiutować jako dramaturg.

Na twórczość Václava Havla wpływ wywierał teatr absurdu. Jego twórczość nie spotykała się początkowo z życzliwym przyjęciem publiczności. Na talencie czeskiego dysydenta nie poznał się m.in. Jean-Marie Serreau, który promował pisarzy absurdu we Francji. Serreau wytykał Havlowi wrogość wobec systemu komunistycznego.

W Polsce Václav Havel jest bardziej znany jako eseista. W czasach komunistycznych polskie podziemie czytało jego esej pt."Siła bezsilnych", który był jednym z najważniejszych tekstów tamtego okresu. Wielu opozycjonistów sceptycznych wobec prowadzenia waliki przeciwko komunistom, znajdowało motywację do oporu właśnie dzięki esejom Havla.

Okres prezydentury to czas, kiedy Václav Havel przestał pisać dramaty i poświęcił się działalności publicznej. Jego ostatni dramat "Odcházení" ("Odejścia") powstał już po przejściu na emeryturę. W sztuce opisał to, co widział przez wiele lat z bliska: główny bohater ostatniego dzieła Havla to polityk, który ciężko przeżywa okres po utracie stanowiska.

"Radiową Akademię Kultury" przygotowała Anna Stempniak.

(mg)