Kultura

"Dziady" zdjęte z afisza

Ostatnia aktualizacja: 25.11.2010 11:50
Władze PRL uznały, że spektakl w reżyserii Kazimierza Dejmka ma charakter "antyradziecki".
Audio
  • Andrzej Seweryn o protestach studentów przeciwko zdjęciu "Dziadów" w 1968 roku (Archiwum PR)
  • Gustaw Holoubek wspomina "Dziady" w reżyserii Kazimierza Dejmka (PR, 2008)
Transparent z hasłem studentów protestujących przeciwko używaniu siły przez władze PRL przeciwko strajkującym studentom, marzec 1968
Transparent z hasłem studentów protestujących przeciwko używaniu siły przez władze PRL przeciwko strajkującym studentom, marzec 1968Foto: źr. IPN.

25 listopada 1967 roku w Teatrze Narodowym odbyła się premiera "Dziadów" Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka. Spektakl miał uświetnić obchody 50. rocznicy rewolucji październikowej.

Wbrew intencjom reżysera, władze PRL uznały, że przedstawienie ma charakter "antyrosyjski" i "antyradziecki". Mimo zamierzeń reżysera, religijna aura przedstawienia wystawionego w okresie ostrej walki z Kościołem i wątek moskiewskiej przemocy wobec Polski, wzbudziły żywe reakcje publiczności podczas każdego przedstawienia.

Chwalono scenografię i kreację Gustawa Holoubka w roli Gustawa-Konrada.

POSŁUCHAJ
 
Gustaw Holoubek w roli Konrada


Po premierze "Dziadów", I sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka publicznie zaatakował twórców inscenizacji.

POSŁUCHAJ
 
Gomułka o Dziadach


30 stycznia 1968 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie odbyło się ostatnie przedstawienie. Spektakl został zdjęty z afisza na polecenie władz PZPR.
W 2008 roku Gustaw Holoubek wspominał jak wielkie emocje towarzyszyły tej inscenizacji. Decyzja Gomułki o zdjęciu "Dziadów" z afisza wywołała protesty i demonstracje z udziałem studentów. Jednym z protestujących był ówczesny student warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej Andrzej Seweryn, który został wtedy aresztowany.

Reżyser "Dziadów" Kazimierz Dejmek został usunięty z PZPR, a następnie zwolniony ze stanowiska dyrektora Teatru Narodowego. W latach 1969-1973 reżyserował za granicą, między innymi w Oslo, Dusseldorfie, Wiedniu i Mediolanie. Do kraju powrócił w 1972 roku. Dejmek od 1968 roku był otoczony legendą, jednak w stanie wojennym w 1981 roku odciął się od "solidarnościowych" działań aktorów bojkotujących telewizję. W czasie rządów SLD i PSL był ministrem kultury.

Aby odsłuchać wspomień "Andrzej Seweryn o protestach" i "Gustaw Holoubek wspomina spektakl", wystarczy kliknąć na ikonki dźwięków w "Posłuchaj" w ramce po prawej stronie.

(pd)

www.narodoweczytanie.polskieradio.pl
Cichociemni
Czytaj także

Towarzysz Wiesław wśród opon i dętek

Ostatnia aktualizacja: 18.07.2008 09:15
Towarzysz Wiesław wśród opon i dętek
rozwiń zwiń
Czytaj także

Millenium chrztu Polski

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2009 09:15
Millenium chrztu Polski
rozwiń zwiń
Czytaj także

O tym, jak Gomułka Władysław do Moskwy jechał...

Ostatnia aktualizacja: 05.08.2008 09:15
O tym, jak Gomułka Władysław do Moskwy jechał...
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wielka przyjaźń polsko-radziecka

Ostatnia aktualizacja: 22.09.2010 09:15
Wizyta Leonida Breżniewa w Polsce w 1965 roku.
rozwiń zwiń