Historia

Wyroki w procesie norymberskim

Ostatnia aktualizacja: 01.10.2011 06:00
65 lat temu Międzynarodowy Trybunał Wojskowy wydał wyroki na niemieckich zbrodniarzy wojennych.
Audio
  • Eryk Lipiński wspomina proces w Norymberdze i zeznania Hansa Franka. (Archiwum PR)

1 października 1946 roku po blisko 220 dni pracy, wysłuchaniu zeznań 240 świadków, przedłożeniu ponad 5 tysięcy dokumentów i spisaniu protokołu liczącego 16 tysięcy stron, zapadły wyroki w procesie norymberskim

Sądzono 22 osoby - 12 skazano na śmierć (jedną zaocznie), trzy - na dożywocie, cztery - na długoletnie więzienie, a trzy - uniewinniono. Podczas procesu Sowieci próbowali przypisać zbrodnię katyńską Niemcom. Był to proces bezprecedensowy, gdyż po raz pierwszy zastosowano zasadę odpowiedzialności karnej przywódców państwowych za zbrodnie międzynarodowe. Oskarżono ich o popełnienie czterech rodzajów zbrodni: uczestnictwo w spisku w celu popełnienia zbrodni międzynarodowej, zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko ludzkości.

W skład trybunału weszli przedstawiciele czterech zwycięskich mocarstw. Na miejsce procesu wybrano Norymbergę. Tam w 1933 roku naziści świętowali dojście Hitlera do władzy i tam uchwalono w 1935 roku tzw. ustawy norymberskie, które pozbawiały Żydów obywatelstwa Rzeszy, ochrony prawnej i własności.

Niewinni zbrodniarze

Proces odbył się w Pałacu Sprawiedliwości, który przerwał wojnę w stosunkowo dobrym stanie. Akt oskarżenia opracowano jeszcze podczas wojny. Zawierał on oskarżenia o liczne przestępstwa popełnione przez nazistów podczas wojny, nie był jednak pozbawiony braków i błędów. Pominięto m.in. kwestię okupacji niemieckiej w Polsce, getta żydowskie, przesiedlenia i germanizację. Podczas procesu często modyfikowano akt oskarżenia wraz z rozszerzaniem się materiału dowodowego. Po jego odczytaniu żaden z sądzonych nie przyznał się do winy.

Wyrok

Wyrokiem Trybunału na śmierć zostali skazani: Martin Bormann - szef kancelarii Hitlera, później jego zastępca Hitlera i szef NSDAP (sądzony zaocznie); Hans Frank - generalny gubernator w okupowanej Polsce; Wilhelm Frick - generał SS i SA, protektor Czech i Moraw; Hermann Goering - marszałek Rzeszy, d-ca lotnictwa, twórca Gestapo; Alfred Jodl - szef sztabu w Naczelnym Dowództwie Wehrmachtu; Ernst Kaltenbrunner - szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy; Wilhelm Keitel - feldmarszałek Rzeszy, szef Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu; Joachim von Ribbentrop - minister spraw zagranicznych; Alfred Rosenberg - ideolog partyjny NSDAP, minister Rzeszy ds. Terenów Wschodnich; Fritz Sauckel - generał SS i SA, organizator pracy przymusowej; Arthur Seyss-Inquart - komisarz Rzeszy w Holandii; Julius Streicher - wydawca "Der Stuermer", współorganizator eksterminacji Żydów.

Robert Ley - szef Niemieckiego Frontu Pracy tuż przed procesem powiesił się w celi, a Goering popełnił samobójstwo tuż przed egzekucją. Pozostali z wyjątkiem Bormanna, którego po wojnie nie ujęto, zostali powieszeni 16 października 1946 roku przez zawodowego teksańskiego kata st. sierż. Johna C. Wooda.

Ciała straconych przewieziono następnego dnia - według jednej wersji do obozu koncentracyjnego Dachau pod Monachium, według drugiej - do krematorium na cmentarzu Ostfriedhof-Muenchen, gdzie zostały spalone. Prochy zbrodniarzy rozrzucono z samolotu nad jedną z niemieckich rzek.

Karę dożywocia otrzymali:
Ernst Raeder - dowódca marynarki wojennej, Rudolf Hess - zastępca Hitlera i Walter Funk - minister finansów i gospodarki Rzeszy.
Na długoletnie wyroki zostali skazani: Albert Speer - minister do spraw uzbrojenia, Baldur von Schirach - przywódca Hitlerjugend, Constantin von Neurath - protektor Rzeszy w Czechach i na Morawach oraz Karl Doenitz - dowódca floty okrętów podwodnych. Uniewinnieni zostali: Franz von Papen - były kanclerz Rzeszy (przed Hitlerem), Hans Fritzsche - szef radia Rzeszy i główny cenzor oraz Hjalmar Schacht - prezes Reischbanku.

Czytaj także

Wyrok na Bydgoszcz

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2011 06:00
Swoją bohaterską postawą we wrześniu 1939 roku, mieszkańcy Bydgoszczy wydali na siebie wyrok. Niemcy wymordowali 28 tysięcy mieszkańców miasta nad Brdą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Łowca nazistów

Ostatnia aktualizacja: 28.10.2010 10:54
Szymon Wiesenthal wspólpracował z Mossadem i przyjaźnił się z byłymi nazistami - wynika z jego najnowszej biografii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stacja Treblinka

Ostatnia aktualizacja: 20.06.2011 13:00
Książka Richarda Glazara, to wybitna literatura faktu – świadectwo ocalonego spośród blisko miliona ofiar Treblinki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egzekucja kata Poznania

Ostatnia aktualizacja: 09.07.2011 00:00
Powieszenie Arthura Greisera było ostatnią publiczną egzekucją w Polsce.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pamięci pomordowanych Romów

Ostatnia aktualizacja: 11.07.2011 06:00
W lipcową sobotę 1942 roku Niemcy zatrzymali trzydziestu Cyganów, których wywieźli do lasu i zamordowali.
rozwiń zwiń