Historia

Theodore Roosevelt – myśliwy w Białym Domu

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2014 06:00
Słysząc Roosevelt – myślimy Franklin Delano. Nie był on jednak ani pierwszym, ani jedynym politykiem pochodzącym z tej rodziny. Szlaki na arenie politycznej przecierał u progu XX wieku jego wuj – Theodore.
Audio
  • Theodore Roosevelt – Teddy czy poważny polityk? O życiu i działalności 26. prezydenta USA mówi amerykanista prof. Krzysztof Michałek, aud. Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku" (5.11.1995)
Prezydent Theodore Roosevelt przemawia do tłumu w Haverhill, Massachusetts (1902 rok), źr. Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych, Wikipediadp
Prezydent Theodore Roosevelt przemawia do tłumu w Haverhill, Massachusetts (1902 rok), źr. Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych, Wikipedia/dp

27 października 1858 w Nowym Jorku urodził się Theodore Roosevelt. Przez rodziców pieszczotliwie nazywany był "Teddy". Później od tego określenia wzięła się nazwa pluszowych misiów.

Theodore

Na zdjęciu: Theodore Roosevelt w 1915 roku, źr. archiwum "New York Times", Wikipedia/dp

Jako dziecko Theodore był słabego zdrowia, naukę pobierał więc w domu. Nie przeszkodziło mu to jednak by w wieku 18 lat podjąć studia na Harvardzie i ukończyć je na bardzo wysokiej pozycji. Następnie w 1880 roku rozpoczął prawo na Columbia University. Jednocześnie został członkiem Gwardii Narodowej i Klubu Republikańskiego.

W 1899 roku został wybrany Gubernatorem Stanu Nowy York, a rok później wiceprezydentem. O zamachu na prezydenta Williama McKinley’a dowiedział się podczas polowania. Zgodnie z konstytucją przejął jego stanowisko, zostając tym samym najmłodszym prezydentem Stanów Zjednoczonych – miał wówczas niespełna 43 lata. Swój mandat do prawowania władzy potwierdził trzy lata później.
Kampania wyborcza 1904
Wybory 1904 roku w USA były pierwszymi, przed którymi toczyła się podobna do dzisiejszych kampania wyborcza. Nie istniała wówczas jeszcze procedura prawyborów. Funkcjonował jeszcze tradycyjny system typowania przez szefów partii konwencjom wyborczym kandydatów partyjnych. Następnie delegacji według tych wskazówek wybierali kandydatów, a ci ścierali się w kampanii wyborczej.
Naprzeciwko siebie stanęli: republikanin – Theodore Roosevelt i demokrata – Alton B. Parker. Roosevelt znany był swoim rodakom, gdyż przejął władzę w Białym Domu już w 1901 roku, po śmierci prezydenta Williama McKinley’a. Już wówczas okazał się człowiekiem samodzielnym i niepodatnym na wpływy partyjnych szefów.

Prezydent

Na zdjęciu: Prezydent Theodore Roosevelt z rodziną (1903 rok), od lewej: Quentin, Theodore (senior), Theodore (junior)., Archie, Alice, Kermit, Edith and Ethel, źr. Biblioteka Stanów Zjednoczonych, Wikipedia/dp

Wejście w nowy wiek
Na przełomie XIX i XX wieku Stany Zjednoczone stały się potęgą gospodarczą, co pociągało jednak za sobą wiele poważnych konsekwencji. Społeczeństwo amerykańskie domagało się regulacji
– Roosevelt zdawał sobie sprawę, że państwo musi zacząć brać odpowiedzialność za regulowanie stosunków między wielkim biznesem a społeczeństwem – podkreślał prof. Krzysztof Michałek w audycji Sławomira Szofa "Postacie XX wieku".
Prezydent zdawał sobie sprawę, że należy przerwać monopol wielkich przedsiębiorstw, które trzymały w swoich rękach większą część amerykańskiej gospodarki.
Okres jego prezydentury to także aktywność na rzecz ochrony środowiska iż zasobów naturalnych. Roosevelt obserwując rozpędzoną amerykańską gospodarkę obawiał się, że do końca XX wieku zasoby naturalne jego kraju ulegną całkowitemu wykorzystaniu.
Imperialista
Theodore Roosevelt jako pierwszy prezydent USA podjął się działalności międzynarodowej. Już w swoim przemówieniu inauguracyjnym 4 marca 1904 podkreślał: "Staliśmy się wielkim krajem i przez swą wielkość zmuszeni jesteśmy do utrzymywania stosunków z innymi krajami, i musimy się zachować jak przystoi ludziom o takiej odpowiedzialności. Musimy być świadomi, że przed Stanami Zjednoczonymi stoją niebezpieczeństwa, których nasi przodkowie nie mogli przewidzieć”.

Mount
Mount Rushmore National Memorial, w skale wyrzeźbione są głowy czterech prezydentów USA. Od lewej: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt i Abraham Lincoln, aut. Sfmontyo (21.02.2003), Wikipedia/dp

Jego ulubionym powiedzeniem było: "Przemawiajcie łagodnie i noście ze sobą duży kij". Podczas wojny rosyjsko-japońskiej był mediatorem, za co w 1906 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Podkreślając potęgę militarną swojego kraju wysłał White Fleet w rejs dookoła świata. Wznowił również budowę Kanału Panamskiego. Choć na fotel prezydenta po 1909 roku nie powrócił do końca życia pozostał aktywnym politykiem. Zmarł 6 stycznia 1919.

Życie i działalność polityczną Theodore'a Roosevelta w audycji Sławomira Szofa "Postacie XX wieku" przedstawia amerykanista prof. Krzysztof Michałek.

mb

Czytaj także

”New Deal” był jego zasługą

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2012 07:00
Amerykanie uważają go za jednego z największych prezydentów Stanów Zjednoczonych. Jako jedyny w historii tego kraju czterokrotnie piastował ten urząd. Po raz pierwszy został wybrany 8 listopada 1932 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Woodrow Wilson. Prezydentura w obliczu wojny

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2024 05:35
Ustanowił wiele precedensów: jako pierwszy prezydent USA przemawiał przez radio, zainaugurował regularne konferencje prasowe oraz wybrał się z wizytą dyplomatyczną do Europy. Woodrow Wilson musiał pogodzić naturę idealisty z koniecznością interwencji zbrojnych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Eleanor Roosevelt – pierwsza dama świata

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2017 06:00
Swoją pozycję zawdzięczała własnej działalności i wiedzy, a nie mężowi. Historycy wciąż się zastanawiają: kto tak naprawdę kierował Stanami Zjednoczonymi, jej mąż czy ona?
rozwiń zwiń