Historia

Zdobycie Tobruku. Polacy w libijskich piaskach

Ostatnia aktualizacja: 12.11.2022 05:40
12 listopada 1942 roku brytyjskie wojska zdobyły Tobruk. Wojska alianckie, z udziałem polskiej Brygady Strzelców Karpackich, pokonały niemieckie oddziały Africa Corps pod dowództwem gen. Rommla.
Gen. Sikorski wizytuje polskich żołnierzy w Tobruku
Gen. Sikorski wizytuje polskich żołnierzy w Tobruku Foto: Wikipedia/domena publiczna

Front afrykański znacznie różnił się od innych aren zmagań w czasie II wojny światowej. Wyjątkowo długie linie zaopatrzeniowe i trudne warunki naturalne utrudniały sprawne prowadzenie kampanii na pustynnym pograniczu Libii i Egiptu. Walki toczyły się w wąskim pasie wzdłuż wybrzeży morskich. Pasie ucywilizowanym, gdzie znajdowały się drogi, składy i oazy.

Po brytyjskiej ofensywie z 1940 roku, która rozbiła armię włoską, Hitler, chcąc ratować sojusznika, wysłał do Afryki trzy dywizje tworzące Africa Corps pod dowództwem błyskotliwego generała Erwina Rommla. "Lis Pustyni" miał wyprzeć Brytyjczyków z Libii. Kluczowe walki toczyły się o twierdzę Tobruk, gdzie okopały się alianckie wojska.

Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis historyczny

Tu właśnie przechodziła swój chrzest bojowy 5-tysięczna Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich. Utworzona w Syrii na mocy umowy gen. Władysława Sikorskiego z rządem francuskim w kwietniu 1940 roku, po kapitulacji Francji przeszła do Palestyny, gdzie została wcielona do jednostek brytyjskich na Środkowym Wschodzie.

- Brygada objęła najtrudniejszy odcinek frontu, tzw. Wzgórze Medauar. Naprzeciw znajdowały się wyborowe oddziały niemieckie. Nasze stanowiska znajdowały się od niemieckich w niektórych miejscach w odległości zaledwie 100-150 metrów – wspominał uczestnik wydarzeń Stanisław Sukiennik.


Posłuchaj
18:51 w czterdziestą rocznicę zwycięskiej bitwy pod tobrukiem___14622_tr_3-3_998914812a49e14[00].mp3 W audycji z cyklu "Czas i ludzie" o bitwie pod Tobrukiem opowiadają byli żołnierze Brygady Strzelców Karpackich. (PR, 11.12.1981)

 

Trudność walk potęgowały dokuczliwe warunki klimatyczne i poczucie całkowitego odcięcia od świata. Obrońcy zyskali nazwę "Szczurów Tobruku". Ostrzeliwani przez artylerię i lotnictwo nieprzyjaciela wytrzymali do listopada, kiedy to w ramach operacji "Crusader" na odsiecz oblężonym ruszyła brytyjska 8. Armia. Po trzech tygodniach ciężkich zmagań twierdza została wyzwolona.

- Polacy przejawiali szatańską aktywność. Patrole, wypady, niszczenie wież obserwacyjnych były naszym codziennym zajęciem. Brytyjczycy nie mogli wyjść z podziwu, że pierwszych jeńców na terenie twierdzy zdobyli polscy żołnierze – mówił na antenie PR Zbigniew Porębski.

Posłuchaj o przebiegu walk o Tobruk we wspomnieniach polskich żołnierzy.

mjm/im

Czytaj także

Bitwa o Narwik - pierwsze zwycięstwo aliantów

Ostatnia aktualizacja: 28.05.2023 05:55
W nocy z 27 na 28 maja 1940 roku, z udziałem polskiej Brygady Strzelców Podhalańskich, alianci odbili Niemcom norweski port Narwik. Był to pierwszy triumf aliantów w wojnie z III Rzeszą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polacy na frontach II wojny światowej

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2014 06:00
Po klęsce w kampanii wrześniowej polscy żołnierze nie poddali się, lecz dalej toczyli walkę na wszystkich frontach w Europie. Niejednokrotnie odznaczając się przy tym męstwem i skutecznością, a także przyczyniając się do ostatecznego triumfu aliantów .
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bernard L. Montgomery - pogromca Rommla

Ostatnia aktualizacja: 17.11.2023 05:42
Bernard L. Montgomery - pogromca najzdolniejszego dowódcy Hitlera, a zarazem autor jednej z największych klęsk alianckich pod koniec wojny. Uparty i nieustępliwy jak angielski buldog dał się we znaki tak wodzowi III Rzeszy, jak i przełożonym oraz sojusznikom.
rozwiń zwiń