Historia

Hipolit Cegielski. Przemysłowiec, którego "myśli ciążyły k humanistyce"

Ostatnia aktualizacja: 06.01.2024 05:40
Jednego z pionierów polskiego przemysłu początkowo bardziej interesowała literatura i historia niż biznes. Gdyby nie etyka nauczycielska, być może nigdy nie zostałby przedsiębiorcą i nie stworzył zakładów, które obrosły legendą w dziejach rodzimego przemysłu. 
Portret Hipolita Cegielskiego
Portret Hipolita CegielskiegoFoto: Polona.pl/dp

211 lat temu, 6 stycznia 1813 roku urodził się Hipolit Cegielski, legenda polskiego przemysłu, społecznik i patriota.

Nic nie zapowiadało, że Hipolit Cegielski zostanie w przyszłości przemysłowcem. Myśli młodego Cegielskiego ciążyły raczej ku humanistyce. - Studiował filologię klasyczną, literaturę, historię polski, językoznawstwo i filozofię - wymieniał prof. Andrzej Notkowski.

Nauczyciel

Po studiach na uniwersytecie berlińskim Cegielski zatrudnił się w Poznaniu jako nauczyciel. - Zetknął się z doktorem Karolem Marcinkowskim, od którego przejął program pracy organicznej - wyjaśniał historyk. - Sprzeciwiał się jednocześnie wszelakim poczynaniom konspiracyjnym. W 1846 roku władze pruskie wykryły patriotyczno-niepodległościowy spisek Ludwika Mierosławskiego. Cegielskiemu nakazano przeprowadzenie kontroli w mieszkaniach uczniów  liceum, w którym uczył.

Cegielski zdecydowanie się temu sprzeciwił. Uważał go za czyn niegodny nauczyciela i Polaka. Za tę decyzję został wyrzucony z pracy.

Przemysłowiec

Kariera Cegielskiego-przemysłowca rozpoczęła się skromnie, od małego sklepiku z narzędziami rolniczymi w Hotelu Bazar. Zarobione pieniądze zainwestował w kupno maszyn i otwarcie małej fabryki maszyn rolniczych. W roku 1859 fabryka zatrudniała już ponad 400 robotników. Maszyny i narzędzia Cegielskiego zyskały dużą renomę i przyczyniły się do modernizacji rolnictwa w Wielkopolsce.

Redaktor

Humanistyczna natura obudziła się w nim ponownie w marcu roku 1848, kiedy założył pierwszy polski, niezależny dziennik - "Gazetę Polską". Był też jej redaktorem.

- Z kupieckim realizmem zareagował na jedną ze zdobyczy Wiosny Ludów w Niemczech, a mianowicie na wolność słowa - przybliżył okoliczności powstania gazety prof. Andrzej Notkowski.


Posłuchaj
06:16 hipolit cegielski - przemysłowiec, uczony.mp3 Sylwetka Hipolita Cegielskiego w audycji "Kronika niezwykłych Polaków" Wojciecha Dmochowskiego z udziałem prof. Andrzeja Notkowskiego. (PR, 1.08.2002)

 

Mimo, że "Gazeta Polska" wydawana była tylko przez dwa lata, to odegrała ona znaczącą rolę w podtrzymywaniu świadomości narodowej wśród Wielkopolan.

bm

Czytaj także

Rozpoczęto poszukiwanie grobu Hipolita Cegielskiego

Ostatnia aktualizacja: 25.04.2013 20:42
Wizja lokalna na jednym z cmentarzy parafialnych w Poznaniu rozpoczęła w czwartek projekt poszukiwania szczątków poznańskiego przedsiębiorcy i społecznika Hipolita Cegielskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ludwik Gąsiorowski. Lekarz nazywany ojcem polskiej medycyny

Ostatnia aktualizacja: 09.12.2023 05:35
Nie jest przesadą zdanie doktora Koehlera o Ludwiku Gąsiorowskim, iż był on jedną z najwybitniejszych postaci swoich czasów w Wielkopolsce. Nie jest również przesadnym stwierdzenie profesora Skobla, że Gąsiorowski może służyć za wzór lekarza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Wielkopolskie - niezwykłe zwycięstwo

Ostatnia aktualizacja: 27.12.2020 06:00
W Poznaniu po drodze do Warszawy, mimo protestu władz niemieckich zatrzymuje się Ignacy Paderewski. Witają go przystrojone domy i tłumy na ulicach. Paderewski wygłasza przemówienie do rodaków, a ci w narodowościowym zrywie rozpoczynają powstanie. Wszystko to dzieje się 27 grudnia 1918.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Przyjazd Paderewskiego do Poznania był tylko iskrą zapalną...

Ostatnia aktualizacja: 27.12.2013 21:00
- Ekonomiczne i moralne przygotowania do tego zrywu zbrojnego trwały przez cały wiek XIX - podkreślił w 95. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego profesor Janusz Karwat.
rozwiń zwiń