Historia

Pogrom kielecki - 71 lat od tragedii

Ostatnia aktualizacja: 04.07.2017 06:00
71 lat temu w Kielcach doszło do pogromu ludności żydowskiej. Z rąk cywilnych mieszkańców miasta, milicjantów i żołnierzy zginęło 37 Żydów, a 35 zostało rannych. Śmierć poniosło też 3 Polaków.
Audio
  • O pogromie kieleckim w audycji Piotra Jurkowskiego z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej" mówi prof. Dariusz Stola (04.11.1996)
Pomnik pamięci Żydów zamordowanych podczas pogromu w Kielcach, fot.  Ely1, źr. Wikimedia Commonsdp
Pomnik pamięci Żydów zamordowanych podczas pogromu w Kielcach, fot. Ely1, źr. Wikimedia Commons/dp

Do zbrodni doszło w kamienicy przy ul. Planty 7. Bezpośrednią przyczyną tragedii stała się plotka o rzekomym przetrzymywaniu przez Żydów w piwnicy budynku dziewięcioletniego chłopca w celu dokonania na nim mordu rytualnego.

Kilkutysięczny tłum oblegał przez wiele godzin zamieszkany głównie przez Żydów dom. Zamordowano 39 Żydów i 2 Polaków. W pogromie uczestniczyli żołnierze i milicjanci.

- Mężczyźni w mundurach, którzy weszli do budynku, aby go przeszukać, rozpoczęli mordowanie Żydów – mówił prof. Dariusz Stola w audycji z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej". - Zachowanie przedstawicieli aparatu bezpieczeństwa, aparatu władzy było co najmniej dziwne. Gdyby nie skrajna nieudolność, do pogromu by nie doszło. Powstaje pytanie: czy ta skrajna nieudolność to było działanie celowe czy też nie?

Siedmiu uczestników pogromu skazano na karę śmierci. Wyrok wykonano natychmiast. Jedna osoba została skazana na dożywocie, dwie kolejne na karę wieloletniego więzienia. Władysław Gomułka obciążył winą za zbrodnię "peeselowsko-enzetesowską negację".

Wedle jednej z hipotez NKWD miało celowo podjudzać ludność Kielc do dokonania zbrodni.

Komu na rękę mogła być tragedia, która rozegrała się w Kielcach? Posłuchaj audycji.

bm

Czytaj także

Krzysztof Wyszkowski: pogromy w Jedwabnem i Kielcach były prowokacjami

Ostatnia aktualizacja: 26.06.2016 16:11
- Jedwabne i zbrodnie popełnione na Żydach w okolicznych miasteczkach i wsiach były "odpryskami aktu inauguracyjnego", którym było spalenie synagogi w Białymstoku w czerwcu 1941 - mówił Krzysztof Wyszkowski, działacz opozycji w czasach PRL i dziennikarz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Obchody 70. rocznicy pogromu kieleckiego z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy

Ostatnia aktualizacja: 01.07.2016 07:05
Otwarciem wystawy upamiętniającej ofiary pogromu kieleckiego, wspólną modlitwą Żydów i chrześcijan oraz debatą naukową, zostanie uczczona w Kielcach 70. rocznica wydarzeń z 4 lipca 1946 r.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Blizny są znakiem historii". 70 lat od pogromu kieleckiego: wystawa ku czci ofiar

Ostatnia aktualizacja: 02.07.2016 20:35
Odsłonięciem tablic z wypowiedziami papieży Jana Pawła II i Franciszka o pogromie kieleckim zainaugurowano w sobotę w Kielcach obchody 70. rocznicy tragicznych wydarzeń. W kamienicy, gdzie 4 lipca 1946 r. doszło do pogromu Żydów, otwarto wystawę upamiętniającą ofiary.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Porwanie, którego nigdy nie było. Prawda o pogromie kieleckim

Ostatnia aktualizacja: 04.07.2016 23:08
- Henryk Błaszczyk został zastraszony na całe życie. Ojciec mówił mu, że nigdy ma nie zdradzić, jak było naprawdę i w ogóle ma na ten temat nie rozmawiać - mówi Piotr Weychert, współreżyser filmu "Henio" o pogromie kieleckim.
rozwiń zwiń