Historia

Raul Hilberg. Przybliżył światu Zagładę

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2023 05:40
- W badaniach nad Zagładą na początku był Hilberg. Jego książkę "Zagłada Żydów Europejskich" mają we krwi wszyscy, którzy zajmują się tym tematem. To tak jak Newton dla fizyków – mówił Jerzy Giebułtowski na antenie Polskiego Radia.
Raul Hilberg, 1997 r.
Raul Hilberg, 1997 r.Foto: Forum

2 czerwca 1926 roku urodził się Raul Hilberg, amerykański historyk żydowskiego pochodzenia, autor monumentalnego dzieła "Zagłada Żydów Europejskich".

W 1938 roku po anschlussie wyemigrował z Austrii do Stanów Zjednoczonych. Pod koniec II wojny światowej służył w armii amerykańskiej, gdzie trafił do Departamentu Dokumentacji Wojennej. Badał nazistowską dokumentację, co przyczyniło się do rozpoczęcia prac nad zagadnieniem Zagłady.

Pierwsze wydanie książki "Zagłada Żydów Europejskich" ukazało się w 1961 roku. Trzytomowe dzieło, z początku odrzucane przez wydawców z powodu objętości i szczegółowości, na trwałe weszło w kanon lektur akademickich.

src="//static.prsa.pl/3f5bf262-aed5-4ca5-88bc-b84ae6064666.file"

Sukcesywnie uzupełniana doczekała się wielu wznowień i tłumaczeń (pierwsze polskie wydanie w 2014 roku). Do dzisiaj, mimo znaczącego rozwoju badań nad Zagładą, jest uznawana za najważniejszą, obok dzieł Hanny Arendt, syntezę ukazującą przebieg i organizację "ostatecznego rozwiązania".

Hilberg nad tekstem i uzupełnieniami pracował przez całe życie, aż do śmierci w 2007 roku. To blisko dwa tysiące stron opowieści mechanizmie Zagłady. Autor, poprzez analizę dokumentów, przedstawił historię z punktu widzenia sprawców. To nie jest książka o Żydach, lecz o ludziach, którzy mordowali Żydów. Dziś narracja uległa zmianie, na pierwszym planie figurują opowieści świadków.

Karski-1200x660.jpg
Jan Karski - zobacz serwis specjalny

- Współczesna historiografia może zajmować się ofiarami właśnie dlatego, że sprawców Hilberg już opisał. Na tyle kompletnie, że nikt więcej nie próbował się z tym tematem mierzyć – mówił tłumacz Jerzy Giebułtowski.

Dzieło Hilberga cechuje chłód emocjonalny i powściągliwość, co wiele osób uznaje za wadę. Jednak intencją autora było takie uporządkowanie faktów, aby interpretowały się same, a wnioski pozostawił do wyciągnięcia samym czytelnikom.

- Wiedza o Zagładzie nie przeniknęła jeszcze do powszechnej świadomości społecznej. Aby zakończyć II wojnę światową, musimy dowiedzieć się, zrozumieć i wyciągnąć wnioski. Jesteśmy na wczesnym etapie tej drogi – stwierdził gość audycji.  


Posłuchaj
15:13 Dwojka Poranek Dwojki 27.02.2014.mp3 Jerzy Giebułtowski o książce "Zagłada Żydów Europejskich" Raula Hilberga. (PR, 27.02.2014)

 

Czytaj także

Oskar Schindler. Niemiec, który ratował Żydów

Ostatnia aktualizacja: 09.10.2023 05:40
Był niemieckim przemysłowcem, który uratował swoich żydowskich pracowników przed zagładą w obozie koncentracyjnym w czasie II wojny światowej. Po wojnie został odznaczony tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. 9 października mija 49. rocznica jego śmierci. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rodzina Ulmów. Symbol polskiej pomocy Żydom [ZOBACZ WIDEO]

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2024 06:00
24 marca 1944 roku w miejscowości Markowa Niemcy zamordowali ośmioosobową rodzinę Ulmów i ośmiu ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Didnerów, Grunfeldów i Goldmanów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zakończenie akcji likwidacyjnej warszawskiego getta

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2023 05:45
– Prezes Rady Żydowskiej inż. Adam Czerniakow popełnił samobójstwo. Wiedział on dokładnie, że rzekome przesiedlanie na wschód to śmierć setek tysięcy ludzi w komorach gazowych. Nie mając możności przeciwstawienia się temu, co się stało, wolał odejść – pisał w swoich wspomnieniach Marek Edelman.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rząd RP w Londynie wzywał do ratowania Żydów. Zachód nie reagował

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2024 05:56
"Nowe metody masowego mordu stosowane w ciągu ostatnich kilku miesięcy potwierdzają fakt, że władze niemieckie z całą świadomością dążą do całkowitej eksterminacji ludności żydowskiej w Polsce i wielu tysięcy Żydów, których władze niemieckie deportowały z Europy zachodniej i środkowej, a także z samej Rzeszy Niemieckiej do Polski" – mogli przeczytać alianci w tzw. nocie Raczyńskiego opublikowanej 10 grudnia 1942 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nie tylko grupa Ładosia. Polskich dyplomatów, którzy pomagali Żydom, było wielu [INFOGRAFIKA]

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2024 05:55
– Praktycznie nie było polskiej placówki dyplomatycznej, która w okresie drugiej wojny światowej byłaby obojętna na los Żydów – podkreślał Jakub Kumoch, były ambasador RP w Szwajcarii i Turcji, a także badacz polskiej pomocy niesionej Żydom w czasie II wojny światowej.
rozwiń zwiń