Historia

Klementyna Hoffmanowa – kobieta niezależna

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2023 05:35
- Z wrodzonym sobie darem wrodzonego wdzięku umiała w obieg puścić najnowsze swej epoki wyobrażenia pod osłoną najstarożytniejszych zasad – tak o Klementynie Hoffmanowej pisała Narcyza Żmichowska.
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa
Klementyna z Tańskich HoffmanowaFoto: Wikimedia Commons/dp

178 lat temu, 21 września 1845 roku, w Passy pod Paryżem zmarła Klementyna Hoffmanowa, pisarka, która swoją działalnością przyczyniła się do zmiany poglądów na rolę kobiety w społeczeństwie i ich wychowanie.


Posłuchaj
14:02 klementyna z tańskich hoffmanowa___f 23253_tr_0-0_116017786081ce95[00].mp3 Klementyna Hoffmanowa - audycja Anny Burzyńskiej z cyklu "Kobiety różnych epok". (PR, 24.09.1980)

 

Sama wychowana w kulcie cudzoziemszczyzny, postanowiła nadać kształceniu charakter narodowy i patriotyczny. Już pierwsze dzieło przyniosło jej uznanie i rozgłos. Pomimo, że program w nim zawarty ograniczał się do popularyzowania tradycyjnych obowiązków kobiety jako matki i żony.

Nowością w następnych utworach był postulat kształcenia i przygotowania kobiet do pracy zarobkowej. Miał to być pierwszy krok do usamodzielnienia się.

W 1824 roku Klementyna Hoffmanowa zaczęła wydawać pismo periodyczne dla dzieci. "Rozrywki dla dzieci" zawierały życiorysy sławnych Polaków, opowiadania historyczne i geograficzne, powiastki i anegdoty z życia dzieci oraz wypisy z dzieł wybitnych pisarzy. Żadne z pism literackiej treści z tego okresu nie cieszyło się większym powodzeniem. Żadne też nie wywarło głębszego wpływu na młode pokolenie.

W tym czasie Hoffmanowa prowadziła też działalność oświatowa. Była inspektorką i wizytatorką pensji żeńskich, a także wykładowczynią nauki obyczajowej. Jednak nie bez trudności torowała sobie drogę w życiu społecznym i naukowym. Obalenie obowiązujących konwenansów nie było sprawą łatwą. Najlepszym przykładem było odrzucenie kandydatury Klementyny Hoffmanowej do członkostwa w Towarzystwie Przyjaciół Nauk.

Pisarka przerwała swoją działalność literacką w czasie powstania listopadowego. Stworzyła Związek Dobroczynności Patriotycznej, organizowała Towarzystwo Opieki Rannych i pracowała w lazaretach wojskowych.

Po upadku powstania wyjechała do Francji, gdzie zmarła w 1845 roku. W naszej pamięci pozostała jako pierwsza kobieta niezależna. Żyjąca z pióra inicjatorka literatury dziecięcej i wychowawczyni, która cel wyznaczony sobie osiągnęła. Posłuchaj audycji.

Czytaj także

Juliusz Słowacki – urodził się poetą, a zmarł prorokiem

Ostatnia aktualizacja: 03.04.2019 05:45
– On chciał być przewodnikiem, chciał być akceptowany, rozumiany, dostrzeżony – mówił o Juliuszu Słowackim historyk literatury prof. Andrzej Fabianowski. – Stąd też ta jego ogromna pracowitość, która przekuła się w obfitość dzieł.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Włodzimierz Perzyński – krytyk mieszczańskiej moralności

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2017 06:04
21 października 1930 zmarł Włodzimierz Perzyński, nowelista, powieściopisarz i tłumacz okresu Młodej Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rekordzista pióra, który został szpiegiem. 205 lat temu urodził się Józef Ignacy Kraszewski

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2017 08:48
Jako autor ponad 600 książek, w tym 232 powieści, Józef Ignacy Kraszewski uchodzi za rekordzistę w polskiej literaturze. Właśnie przypada 205 rocznica urodzin tego pisarza i publicysty, który pod koniec życia został szpiegiem na usługach francuskiego wywiadu.
rozwiń zwiń