Historia

Pierwsza audycja radiowej Jedynki: "Halo, halo! Tu Polskie Radio Warszawa!"

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2021 06:01
18 kwietnia 1926 roku rozpoczęła regularną emisję pierwsza polska stacja radiowa - obecna Jedynka. 
Janina Sztompkówna (1903-1939), pierwsza spikerka Polskiego Radia, lata 1926-1928,  Album Zofii  Sokołowskiej.
Janina Sztompkówna (1903-1939), pierwsza spikerka Polskiego Radia, lata 1926-1928, Album Zofii Sokołowskiej.Foto: Archiwum Polskiego Radia

Posłuchaj
25:05 75 lat w eterze - audycja dokumentalna Barbary Grębeckiej.mp3 75 lat w eterze - audycja dokumentalna Barbary Grębeckiej

 

Jej szefem, a zarazem honorowym spikerem został inżynier Roman Rudniewski.

- Zaczęliśmy w zespole pięciu osób. Byłem ja, dwóch inżynierów, elektromonter i spikerka Halina Wilczyńska. Było tyle emocji, radio było taką nowością, że podchodzono do niego jak do jakiegoś dziwa, które trzeba czym prędzej zobaczyć i pochwalić się, że się je widziało i słyszało - wspominał Roman Rudniewski.

- Pamiętam, stanąłem wtedy z wielką tremą przed mikrofonem, zapowiadając: "Tu próbna stacja PTR, fala 385 metrów". I otrzymaliśmy w kilka dni po pierwszych naszych nadaniach wiadomości z Wiednia, z Paryża, z Londynu. Odezwały się do nas rozmaite osoby z Polonii zagranicznej, które nasz program odebrały i cieszyły się niesłychanie, że wreszcie mogły usłyszeć ojczysty język - mówił 40 lat później Roman Rudniewski.

W uruchomionej rozgłośni występowali praktycznie wszyscy znani warszawscy artyści teatru, opery i operetki.

Tadeusz Bocheński, nestor polskich spikerów, który po raz pierwszy stanął przed mikrofonem 26 kwietnia 1926 roku, opowiadał:

- Wyglądało to bardzo śmiesznie, bardzo prymitywnie. Po prostu przed mikrofonem stawiało się gramofon sprężynowy i trzeba było go jeszcze nakręcać, by puścić z płyty sygnał czy inny dźwięk. Zdarzało się, że ta sprężyna się rozkręcała, a wraz z nią deformowało się też nagranie.

Historyk radia, dr Maciej Kwiatkowski mówił:

- To, co jest zmorą radiowców, to poczucie ulotności słowa. Mówi się do siteczka i to gdzieś ginie w bezmiarze eteru. Ma się poczucie, że z tego nic nie zostaje w ludzkiej pamięci. Ale ja doświadczyłem wielokrotnie, że radio wcale nie jest takim medium, w którym "słowa ulatują, a pisma zostają".

Opowieści ludzi radia, dramatyczny apel prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego o rozpoczynającej się wojnie, wspomnienia Zbigniewa Świętochowskiego, spikera powstańczej radiostacji "Błyskawica", pierwsze relacje po zakończeniu wojny - archiwalne dźwięki sprzed lat w dokumentalnej audycji Barbary Grębeckiej, nagranej z okazji 75. rocznicy powstania Polskiego Radia.

bs

Czytaj także

Radio Lwów: stukano w ściankę i spiker zaczynał

Ostatnia aktualizacja: 15.01.2024 05:55
- Warszawa wreszcie zrozumiała, że lwowianie umieli odkryć duszę mikrofonu, tzn. zrozumieli co to naprawdę jest radio - wspominał dr Czesław Halski, pracownik lwowskiej rozgłośni. 15 stycznia 1930 roku nadawanie rozpoczęło Polskie Radio Lwów. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Weber – legenda Polskiego Radia

Ostatnia aktualizacja: 25.01.2014 06:00
"W Reminiscencjach Muzycznych wita Państwa Jan Weber" - tak przez lata rozpoczynała się sztandarowa audycja w Programie 3. Przez prawie 30 lat ciepły głos Jana Webera wprowadzał słuchaczy w magiczny świat muzyki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Ligoń. Patron Radia Katowice

Ostatnia aktualizacja: 17.03.2024 05:48
70 lat temu, 17 marca 1954, zmarł Stanisław Ligoń, znany pod pseudonimem Karlik z Kocyndra - wybitny artysta i działacz niepodległościowy, ale także znakomity radiowiec.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Włada Majewska. Parodystka, dziennikarka i działaczka emigracyjna

Ostatnia aktualizacja: 19.03.2024 05:35
113 lat temu, 19 marca 1911 roku urodziła się Włada Majewska, gwiazda audycji w przedwojennym Radiu Lwów, dziennikarka Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa i laureatka Diamentowego Mikrofonu Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Andrzej Zalewski – legenda radiowej prognozy pogody

Ostatnia aktualizacja: 14.04.2018 06:00
"Zalewski powiedział, że będzie ładna pogoda, można jechać na urlop" – tak mówiło wielu słuchaczy Polskiego Radia. Dziennikarz Jedynki przez lata prowadzący "Ekoradio" był autorytetem w kwestii prognozy pogody, rolnictwa i ochrony przyrody.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ostatni dzień nadawania Polskiego Radia w 1939 roku. Chopin wśród huku bombardowania

Ostatnia aktualizacja: 23.09.2023 06:00
23 września 1939 roku warszawska rozgłośnia Polskiego Radia przestała pracować. Zanim to nastąpiło, radioodbiorcy mogli posłuchać koncertu kompozycji Fryderyka Chopina w wykonaniu Władysława Szpilmana.
rozwiń zwiń