Historia

Maria Walewska. Kochanka Napoleona

Ostatnia aktualizacja: 11.12.2023 05:35
Najważniejszy w tamtym czasie człowiek na świecie i polska szlachcianka. Napoleon Bonaparte i Maria Walewska – ich romans owiany jest wieloma tajemnicami i legendami.
Portret Marii Walewskiej z 1812 roku
Portret Marii Walewskiej z 1812 rokuFoto: Wikipedia/domena publiczna

11 grudnia 1817 roku w Paryżu zmarła Maria z Łączyńskich Walewska, kochanka Napoleona Bonaparte i matka jego syna.

– Postać na początku XIX wieku jakże głośna w całej Polsce i Europie dziś jest już nieco zapomniana – mówił w aud. "Kronika niezwykłych Polaków" prof. Andrzej Notkowski. – Jest rzeczą charakterystyczną, że Maria Walewska, jedna z kobiet wielkiego Napoleona Bonaparte nie występuje w żadnych XIX-wiecznych polskich encyklopediach.


Posłuchaj
03:47 Walewska.mp3 O kochance Napoleona Bonaparte mówi historyk prof. Andrzej Notkowski, aud. Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 9.07.2002)

 

Politycznie pożądany romans

Urodziła się 7 grudnia 1786 w pałacu w Kiernozi niedaleko Łowicza. Maria Łączyńska jako 18-letnia panienka została wydana za 70-letniego starca Anastazego Walewskiego. Przez 3 lata była przykładną żoną, jednak w 1807 roku na balu w Zamku Królewskim w Warszawie spotkała Napoleona Bonaparte.

Jak podaje w swoich pamiętnikach sama Maria Walewska, podobno podczas pierwszego spotkania z Cesarzem Francuzów doszło do gwałtu. Istnieją też teorie, że związek z Napoleonem był tylko grą polityczną. Polska szlachta liczyła nawet po ich rozstaniu, że życzliwa pamięć o Walewskiej skłoni Napoleona do połączenia Księstwa Warszawskiego z Litwą w 1812 roku. Wątek ewentualnych korzyści dla Polski z tego związku bardzo często powraca w historii Marii i Napoleona.

– Niektóre środowiska polityków tamtych czasów ze związkiem Marii Walewskiej z Napoleonem wiązały pewne nadzieje polityczne – mówił prof. Notkowski.

Nie tylko Maria

Krótko po pierwszym spotkaniu Bonaparte sprowadził Walewską na trzy tygodnie do swej kwatery w pałacu w Finckenstein w Prusach Wschodnich. W 1809 roku Maria Walewska mieszkała z kolei przez kilka miesięcy w Wiedniu, oczywiście ze względu na Napoleona.

– Według tego, co powiedział sam Napoleon na wyspie św. Heleny, tak naprawdę nie kochał on nikogo, ewentualnie tylko Józefinę i tylko dlatego, że był bardzo młody – mówił Annie Bernhardt prof. Krzysztof Żaboklicki. – Za to kochanek miał przynajmniej sześćdziesiąt!


Posłuchaj
07:38 RFI_prawdy i mity_Maria_Walewska.mp3 Na temat prawd i mitów związanych z Marią Walewską mówią prof. Krzysztof Żaboklicki i prof. Zofia Mitosek, aut. Anna Bernhardt. (RFI, 20.05.2007)

 

Napoleon znany był ze swojego temperamentu i wielu kochanek. Romans z Marią nawiązał jeszcze kiedy był mężem Józefiny. Ze związku Napoleona z Marią Walewską 4 maja 1810 roku urodził się syn Aleksander Florian Józef. Dziecko, które Cesarzowi Francuzów urodziła polska hrabianka, utwierdziło go w przekonaniu, że nie jest on bezpłodny. Fakt ten skłonił go do rozwodu z cesarzową i poślubienia Marii Ludwiki, która dała mu w końcu legalnego potomka.

Romans Walewskiej i Bonaparte trwał 3 lata. Mimo to Cesarz zadbał o przyszłość matki swojego dziecka i samego Aleksandra. Obdarował ich pałacykiem pod Paryżem, a synowi nadał tytuł hrabiego. Już po rozstaniu we wrześniu 1814 roku Maria wraz z synem odwiedziła Napoleona na Elbie, a ostatni raz spotkała się z nim w 1815 roku przed zesłaniem na wyspę św. Heleny.

– Bycie kochanką wówczas najważniejszego na świecie człowieka musiało imponować każdej kobiecie – mówił prof. Żaboklicki. – Sądzę, że bez żadnych wątpliwości można przyjąć, że zgodziła się na to dosyć chętnie.

mb

Czytaj także

Borodino - wygrana, która doprowadziła do klęski

Ostatnia aktualizacja: 05.09.2023 05:50
- To jedna z ważniejszych bitew w dziejach Europy, świata, a także Polski - mówił na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz. - Starcie równie ważne jak Grunwald, a patrząc na skutki, może nawet ważniejsza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Napoleon Bonaparte. "Tam, gdzie nie ma wolności, nie ma ani praw, ani obowiązków"

Ostatnia aktualizacja: 09.11.2023 05:40
- Pojawił się znikąd, z małej, niewiele znaczącej wyspy na Morzu Śródziemnym i błyskawicznie zaszedł na szczyty władzy – opisywała Napoleona Bonaparte Hanna Maria Giza na antenie Dwójki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zwycięstwo pod Waterloo nic by Napoleonowi nie dało

Ostatnia aktualizacja: 18.06.2019 06:14
– Sytuacji cesarza Francuzów nie zmieniłby również nawet ewentualny triumf w późniejszej bitwie pod Lipskiem – przekonywał historyk prof. Paweł Wieczorkiewicz w Polskim Radiu w 1996 roku. Jego zdaniem, Napoleon przegrał znacznie wcześniej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kodeks Napoleona. Fundament prawa cywilnego

Ostatnia aktualizacja: 21.03.2024 05:40
Prawo ustanowione przez Napoleona opierało się na ideach wolności i równości jednostek. Była to rewolucja, która wywarła ogromny wpływ na myśl prawniczą zarówno XIX, jak i XX stulecia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Księstwo Warszawskie. Namiastka państwa polskiego

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2023 05:45
- Powstanie Księstwa przekreśliło fakt rozbiorów - mówiła prof. Monika Senkowska-Gluck w audycji Mariana Kruczkowskiego z cyklu "Tradycje polskiego parlamentaryzmu" - Ten krótki okres istnienia księstwa bardzo przyspieszył krystalizację świadomości narodowej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Austerlitz. Bitwa trzech cesarzy

Ostatnia aktualizacja: 02.12.2023 05:35
2 grudnia 1805 roku rozegrała się bitwa pod Austerlitz. Armia Napoleona Bonaparte starła się ze sprzymierzonymi wojskami Rosji i Austrii. Sprzymierzeni mieli ponad 20 tysięcy żołnierzy przewagi nad Francuzami. Ta dysproporcja okazała się nieistotna. Wygrał geniusz Napoleona.
rozwiń zwiń