Historia

Powstanie Błękitnej Armii

Ostatnia aktualizacja: 04.06.2012 07:00
Nazywana Błękitną Armią od koloru mundurów, była najliczniejszą polską formacją wojskową na obczyźnie.
Audio

95 lat temu, 4 czerwca 1917 roku we Francji, dekretem prezydenta Raymonda Poincaré, została powołana ochotnicza formacja wojskowa - Armia Polska. Dowodził nią generał Józef Haller. Błękitna Armia została uznana przez państwa Ententy za samodzielną, sojuszniczą i jedyną współwalczącą armię polską. Wyposażona w nowoczesną broń, a zwłaszcza samoloty i czołgi Renault FT-17, wydatnie wzmocniła tworzące się później Wojsko Polskie. W latach 50-tych wspominając okres tworzenia Błękitnej Armii, generał Haller w rozgłośni Radia Wolna Europa, wspominał, że Francuzi udzielili mu dużej pomocy.

WIĘCEJ O BŁĘKITNEJ ARMII W RADIACH WOLNOŚCI

W 1919 roku Armia Hallera wraz z całym wyposażeniem została przetransportowana do Polski i brała udział w zwycięskich walkach polsko-ukraińskich w Galicji Wschodniej i na Wołyniu. Generałowi przypadło też w udziale organizowanie ochrony Śląska, a następnie przejmowanie Pomorza, gdzie w lutym 1920 roku dokonał symbolicznych zaślubin Polski z Bałtykiem. Po latach generał Haller podkreślał ogromny zapał i poświęcenie żołnierzy, którzy jako ochotnicy przybywali do Błękitnej Armii z wielu krajów świata.
.

We wrześniu 1919 roku Błękitną Armię przeformowano, a dywizje zostały włączone do Wojska Polskiego. Jednostki te walczyły w wojnie polsko-bolszewickiej, a po okresie służby pokojowej - w wojnie obronnej 1939 roku. W okresie wzrostu napięcia z Niemcami, przed podpisaniem Traktatu Wersalskiego oddziały Błękitnej Armii zostały przerzucone na granicę zachodnią, tworząc główne siły Frontu Południowo-Zachodniego i Południowego. Generał Haller w 1920 roku został Generalnym Inspektorem Armii Ochotniczej. Podczas Bitwy Warszawskiej dowodził wojskami broniącymi przedpola stolicy, wchodził też w skład Rady Obrony Państwa, a następnie był dowódcą Frontu Północno-Wschodniego. Zmarły na emigracji w Londynie w 1960 roku, Józef Haller, w czasie drugiej wojny światowej był członkiem rządu RP na emigracji, pełnił funkcję ministra oświaty w rządzie Władysława Sikorskiego. W 1993 roku prochy generała Hallera zostały sprowadzone do kraju i spoczęły w krypcie kościoła Świętej Agnieszki w Krakowie.