Historia

W Moskwie dzień przywracania pamięci o ofiarach stalinizmu

Ostatnia aktualizacja: 29.10.2014 15:10
Tylko w latach 1937-38 NKWD rozstrzelało w Moskwie ponad 30 tysięcy ludzi. Przez lata oficjalna propaganda starała się wymazać ich z powszechnej świadomości Rosjan. Memoriał stara się przywrócić o nich pamięć.
Audio
  • Mieszkańcy Moskwy czczą pamięć ofiar zbrodni stalinowskich. Relacja Macieja Jastrzębskiego (IAR)
Józef Stalin
Józef StalinFoto: Margaret Bourke-White/CC/Wikipedia

Od rana setki mieszkańców Moskwy przychodzą na Plac Łubiański, gdzie przed Kamieniem Sołowieckim trwa akcja "Przywracanie imion". Jej uczestnicy odczytują dane osobowe ofiar zbrodni stalinowskich: nazwisko, wiek, zawód i datę egzekucji. Biorą w niej udział aktywiści Memoriału, obrońcy praw człowieka, bliscy pomordowanych i zwykli mieszkańcy Moskwy.

- Przywracanie imion to przywracanie pamięci o pomordowanych. To nasza powinność i krok w kierunku naszej wolności, ku uwolnieniu się od ciężaru przeszłości. To nasz sposób walki o ludzką godność - mówią działacze Memoriału. Ta pozarządowa organizacja broniąca praw człowieka i dokumentująca stalinowskie zbrodnie, podkreśla, że totalitarne państwo nie tylko mordowało ludzi, ale także starało się wykreślić ich imiona z historii, zniszczyć wszelką pamięć o nich.

- Jeśli chcemy żyć w społeczeństwie, w którym wartości i interesy człowieka są ważniejsze od wartości i interesów państwa, a państwo nie ma innych wartości niż człowiek, to nasza droga nieuchronnie prowadzi do Kamienia Sołowieckiego - podkreśla Memoriał.

Kamień Sołowiecki, upamiętniający ofiary stalinowskiego terroru, znajduje się tuż obok gmachu FSB - spadkobierczyni KGB i NKWD. Przywieziono go z Wysp Sołowieckich - archipelagu na Morzu Białym, na którym w połowie lat 20. XX wieku powstał pierwszy w ZSRR łagier dla więźniów politycznych.

HISTORIA w portalu PolskieRadio.pl>>>

Akcja rozpoczęła się o godz. 10 czasu moskiewskiego i potrwa do godz. 22. Każdy odczytuje dane kilku lub kilkunastu osób, po czym przekazuje listę kolejnemu uczestnikowi. Wielu dodaje informacje o swoich krewnych. Uczestnicy składają kwiaty i zapalają znicze przed pomnikiem.
Podczas akcji Memoriał nie tylko czcił pamięć pomordowanych, ale także opowiadał o okresie Wielkiego Terroru. Każdy chętny mógł wziąć udział w zorganizowanych przez stowarzyszenie pod hasłem "Topografia terroru" pieszych wycieczkach po miejscach, w których przetrzymywano, skazywano i rozstrzeliwano mieszkańców stolicy.
W pobliżu Kamienia Sołowieckiego czynna była też wystawa "Miasto jako podręcznik do historii", na którą złożyły się fotografie miejsc, gdzie mordowano i chowano ofiary represji.
Dzień Pamięci Ofiar Represji Politycznych obchodzony jest w Rosji od 1991 roku. W ZSRR dzień 30 października opozycja demokratyczna obchodziła jako Dzień Więźnia Politycznego. W 1974 roku dzień ten ustanowili sami więźniowie polityczni. Aż do rozpadu imperium radzieckiego organizowali w tym dniu strajki głodowe i inne akcje protestacyjne.

Zobacz serwis specjalny: Historia Związku Radzieckiego

PAP/asop

''

Czytaj także

Wielki Terror w ZSRR. "Co minutę ginęła jedna osoba"

Ostatnia aktualizacja: 06.03.2013 10:21
Więzienne zdjęcia ofiar Wielkiego Terroru w ZSRR, fotografie miejsc ich pochówku oraz relacje świadków znalazły się w publikacji "Wielki Terror 1937-1938" Tomasza Kiznego pokazanej w stołecznej Fabryce Trzciny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

23 sierpnia - Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu. Podziel się symbolicznym znakiem

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2014 08:43
Europejska Sieci Pamięć i Solidarność kontynuuje rozpoczętą w zeszłym roku akcję, której celem jest utrwalenie w świadomości Europejczyków daty 23 sierpnia jako symbolu pamięci o ofiarach reżimów totalitarnych XX wieku – brunatnego i czerwonego.
rozwiń zwiń