Alfons i bardotki w świecie dawców imion

Ostatnia aktualizacja: 25.09.2015 13:56
W audycji "Nasz język współczesny" Andrzej Markowski i Radosław Pawelec opowiedzieli o eponimach, czyli wyrazach odimiennych.
Audio
  • Eponimy w języku polskim (Nasz język współczesny/Dwójka)
Brigitte Bardot, gwiazda kina, od której nazwiska powstało określenie jednego z typów biustonoszy
Brigitte Bardot, gwiazda kina, od której nazwiska powstało określenie jednego z typów biustonoszyFoto: Luiz Fernando Reis/flickr/cc

Imię "Alfons" było niegdyś popularne w Polsce dzięki założycielowi zakonu redemptorystów - św. Alfonsowi Marii Liguoriemu. Wszystko jednak zmieniło się po przedstawieniu komedii Aleksandra Dumasa syna "Monsieur Alphonse" z 1873 r. Pod wpływem tej sztuki "alfons" stał się w Polsce rzeczownikiem pospolitym oznaczającym sutenera.

Nacechowanie negatywne pojawia się jednak rzadko. Z reguły eponimy wyrażają szacunek dla odkrywcy lub prekursora zjawisk i rzeczy, jak amper (od André Marie Ampère'a) czy bardotka (od Brigitte Bardot).

Co ciekawe, najsłynniejsze polskie eponimy pochodzą od imion i nazwisk bohaterów literackich, chemików, ale też od polityków. Jeden z premierów został utrwalony w nazwie... ustępu.  

***

Tytuł audycji: Nasz język współczesny

Prowadzi: Małgorzata Tułowiecka

Goście: prof. Andrzej Markowski i prof. Radosław Pawelc

Data emisji: 25.09.2015

Godzina emisji: 13.00

bch/tj

Czytaj także

Głupia gęś, czyli kiepski obraz ptactwa w języku

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2015 19:00
Kurzy móżdżek, brzydkie kaczątko, szarogęszenie i indyczenie się - to tylko kilka językowych przykładów na to, że ptactwo przez Polaków nie jest najlepiej postrzegane.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ciekawe nogi złodzieja. Jak ewoluują słowa?

Ostatnia aktualizacja: 26.05.2015 19:00
- Zmiany języka dokonują się niekiedy przez to, że część społeczeństwa nie rozumie znaczeń wyrazów - mówił w Dwójce prof. Andrzej Markowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Idąc ulicą, pada deszcz". Kłopotliwy imiesłów

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2015 16:12
W kolejnej audycji poświęconej poprawności językowej rozmawialiśmy o specyficznej formie czasownika zwanej imiesłowem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Diabelskie nasienie w języku polskim

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2015 19:00
Diabeł nie śpi i tkwi w szczegółach, choć z drugiej strony nie taki diabeł straszny, jak go malują. O bogactwie piekielnego słownictwa mówiliśmy w audycji "Nasz język współczesny".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Swobodne zasady poprawnej polszczyzny?

Ostatnia aktualizacja: 26.08.2015 13:50
"Tak jakby", "punkt procentowy", "strasznie się cieszę" - czy poprawna polszczyzna dopuszcza używanie takich wyrażeń? Wątpliwości językowe wyjaśniają na naszej antenie językoznawcy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Chrząszcz w trzcinie. Co lubimy w polszczyźnie?

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2015 14:21
W kolejnej audycji z cyklu "Nasz język współczesny" z prof. Andrzejem Markowskim i prof. Radosławem Pawelcem rozmawialiśmy o tym, co nam się podoba w języku polskim.
rozwiń zwiń