Granice prawa i granice moralności. Dyskusja o karze śmierci

– Stanisław Koźmian już w XIX zauważył, że bezkarność prowadzi zawsze do nieładu i niszczy społeczeństwo – mówił w Dwójce Rafał Ziemkiewicz. – Prawo do życia jest podstawowym prawem człowieka, niezależnie od jego czynów – odpowiadała Aleksandra Zielińska z Amnesty International. – Tylko Bóg może być panem życia i śmierci – twierdził z kolei ks. dr Jan Sikorski.

Ks. dr Jan Sikorski i Rafał Ziemkiewicz

Foto: Grzegorz Śledź/PR2

Jej ostateczność i nieodwracalność może budzić przerażenie. Niektórzy widzą w niej jednak skuteczny środek obrony społeczeństwa przed zbrodniarzami. Inni uznają ją za barbarzyński i niedopuszczalny w dzisiejszym świecie przeżytek zamierzchłych czasów. Co na temat kary śmierci sądzą goście audycji "W tyglu Kultury"?

– Mam taki sam pogląd, jaki wedle badań ma jakieś 70-80 procent polskiego społeczeństwa – powiedział publicysta Rafał Ziemkiewicz. – Uważam, że kara śmierci powinna być orzekana, a także od czasu do czasu wykonywana. Sądzę, że zbyt pochopnie postąpiliśmy, pozbywając się takiego instrumentu z kodeksu karnego – mówił, dodając, że trudno omawiać ten problem na poziomie kwestii moralnych, ponieważ nie da się pogodzić nauki Chrystusowej ze zorganizowanym życiem państwowym. – Jeśli ktoś w prywatnym życiu umie przebaczyć, jest świętym. Trudno jednak wyobrazić sobie państwo funkcjonujące na zasadach totalnej świętości – stwierdził.

Wieloletni kapelan więzienny ks. dr Jan Sikorski odniósł się jednak do dekalogu. – Jest tam powiedziane: "nie zabijaj" – przypomniał. – Oczywiście możliwa jest dyskusja na ten temat, ale zawsze myślę o tym, że człowiek, który zostaje skazany na karę śmierci, jest bezbronny. Pamiętajmy też, że jest jeszcze drugi człowiek, który wykonuje tę karę. Zatem do jednej zbrodni dodaje się kolejną. W mojej chrześcijańskiej głowie to się nie może pomieścić. Tylko Bóg może być panem życia i śmierci. Jednak, znając realia życia, miewam czasem wątpliwości – wyznał.

– Jestem całkowicie przeciwko tej karze – mówiła z kolei Aleksandra Zielińska. – Patrzę jednak na tę kwestię z nieco innego punktu widzenia. Mam na myśli Powszechną Deklarację Praw Człowieka, gdzie prawo do życia jest prawem podstawowym każdej osoby, niezależnie od tego, jakiego czynu się dopuściła. Powinniśmy myśleć o skazanym cały czas jako o osobie. W debacie publicznej zaś często przedstawia się go jako odczłowieczoną postać. Ponadto kara śmierci wydaje mi się karą najbardziej okrutną dlatego, że jest wykonywana w imię prawa – dodała.

O prawnych i moralnych dylematach związanych z karą śmierci z gośćmi oraz publicznością zgromadzoną w Studiu im. Władysława Szpilmana rozmawiał Michał Nowak. Zapraszamy do wysłuchania całej audycji poświęconej temu niełatwemu tematowi.

mc