Data publikacji:
2004-09-30
Strona główna > Artykuł
"Tędy przeszła Warszawa"
migracja
Powstanie znamy od strony bohaterskiej z relacji ludzi walczących, bądź z książki Mirona Białoszewskiego-dzień powszedni ludności cywilnej. Zawsze jednak mowa jest o Warszawie. A przecież to właśnie przez mały Pruszków, przez "DULAG 121" od 6 sierpnia do 5 listopada przeszło 550 tysięcy warszawiaków i 100 tysięcy ludzi z miejscowości podstołecznych
Powstanie znamy od strony bohaterskiej z relacji ludzi walczących, bądź z książek Mirona Białoszewskiego - dzień powszedni ludności cywilnej. Zawsze jednak mowa jest o Warszawie. A przecież to właśnie przez mały Pruszków, przez "DULAG 121" od 6 sierpnia do 5 listopada przeszło 550 tysięcy warszawiaków i 100 tysięcy ludzi z miejscowości podstołecznych. Zapewne spora część tych ludzi pomarłaby z głodu i wycieńczenia gdyby nie pomoc mieszkańców Pruszkowa. Działały tam komórki konspiracyjne, pod pretekstem chorób, ratujące z transportów szczególnie cennych obywateli. Niektórych Niemcy rozstrzeliwali na miejscu, innych, po brutalnej selekcji, rozwożono do obozów koncentracyjnych, do pracy w fabrykach, lub na wieś do bauerów. Ich losy i przeżycia były różnorodne i ciekawe. Na terenie dawnych Warsztatów Kolejowych (obecnie sprywatyzowanych) z jednej z hal i fragmentu torów utworzono pomnik z napisem "Tędy przeszła Warszawa" przy którym co roku odbywają się lokalne uroczystości dla upamiętnienia tych, którzy tam cierpieli.
Przez 60 lat władze Warszawy nie wykazywały troski, aby uchronić od zniszczenia pruszkowski pomnik gehenny warszawiaków, aby ocalić pamiątki po obozie, utworzyć izbę pamięci jako filię Muzeum Powstania Warszawskiego. Może teraz uda się to zmienić.