Dehnel, Krall, Kowalewski, Łuka (Z najwyższej półki/ Trójka)
"Z najwyższej półki": Dehnel, Krall, Kowalewski, Łuka
2014-10-19, 20:10 | aktualizacja 2016-01-28, 12:01
Przed nami ważny tydzień dla miłośników książek! Pod Wawelem rozpoczyna się Festiwal Conrada, przed nami także 18. Międzynarodowe Krakowskie Targi Książki. To czas obfitujący w nowości (w czwartek – wreszcie – premiera "Ksiąg Jakubowych" Olgi Tokarczuk!). O niektórych z nich mówiliśmy w Trójce.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
"To była ciężka, ale niezwykle interesująca praca. Zajęła mi pięć lat” - mówi Jacek Dehnel w przededniu premiery swojej nowej książki "Matka Makryna".
To historia niezwykłej, tak to trzeba napisać, kobiety, w opowieść której uwierzyły tysiące osób. Historia wywodzącej się ze społecznych nizin ofiary przemocy domowej, która - dzięki sprytowi i umiejętności oddziaływania na innych - doszła do najwyższych zaszczytów. Ogłosiła się zakonnicą, przełożoną sióstr bazylianek w Mińsku, obrończynią wiary, udręczoną przez Moskali i zdradzieckich biskupów grekokatolickich, którzy przyjęli prawosławie, katowaną, cudem ocaloną z siedmioletniej katorgi w Witebsku.
Gdy pieszo, uchodząc z Litwy, dotarła do Poznania - dano wiarę jej opowieściom. Stała się męczennicą swoich czasów, bohaterką, która nie ugięła się, nie bała się mąk (straszliwych, jak wynikało z jej spowiedzi), trwała w wierze i oporze przeciwko decyzjom cara i jego urzędników. Z polecającymi listami udała się następnie do Paryża, gdzie środowisko polskiej emigracji (w tym Słowacki, który poświęcił jej poemat) uległo jej... czarowi. Pisały o niej gazety, zapraszano ją na salony. A Makryna Mieczysławska (Irena Wińczowa) musiała uważać, by nie pomylić faktów, kolejności zdarzeń, nazwisk sióstr w tej wymyślonej przez siebie historii...
Z Paryża autorka wielkiej mistyfikacji udała się do Rzymu, gdzie przyjął ją papież. Jemu również opowiedziała o prześladowaniach mniszek z Mińska, w Watykanie opowieść Makryny także zrobiła wrażenie. Dopiero później zaczęto sprawdzać fakty, ale...
Mieczysławska otrzymała klasztor, w którym mieszkała do śmierci - w 1869 roku. Historia jej życia i ucieczki przed biedą, prześladowaniem, opowieść o wykreowanych przez nią zdarzeniach, zapis mąk, których miała doznać ona i inne siostry bazylianki - to wszystko jeszcze przez lata budziło emocje, które Kościół starał się stopniowo wyciszać.
Pozostaje pytanie: co takiego miała w sobie prosta kobieta z Wilna, żona oficera, że udało jej się przekonać do siebie wysokich dostojników, zawładnąć duszami wielu osób? Że, wychodząc z audiencji u Ojca Świętego, to ona - a nie on - błogosławiła tłumy?
Rozmawialiśmy o tej historii, o języku powieści, o spojrzeniu na sprawę Makryny po blisko dwustu latach. Jacek Dehnel był gościem "Z najwyższej półki"!
Odwiedziła nas także Julianna Jonek, szefowa nowego wydawnictwa "Dowody na istnienie". Powstało ono przy Instytucie Reportażu i ma przypominać, wznawiać klasykę polskiego non-fiction. - Będziemy publikować kilka książek rocznie, to będą ważne tytuły najważniejszych polskich reporterów naszych czasów - mówi Jonek.
mat. wyd. DNI
Oficyna, współtworzona przez - między innymi - Mariusza Szczygła i Wojciecha Tochmana, debiutuje... wznowieniami dwóch świetnych książek: "Nie oświadczam się" Wiesława Łuki (o tej książce mawia się, że to polskie "Z zimną krwią" - ja dodam, że Truman Capote lepiej by tego nie napisał...) i "Na wschód od Arbatu" Hanny Krall (tom jest wynikiem pobytu znakomitej reporterki w ZSRR pod koniec lat 60. XX wieku).
Te i kolejne tytuły ukażą się w serii "Faktyczny Dom Kultury" z Trójkowym Znakiem Jakości. (W listopadzie ukaże się wznowienie "Nocy generała" Gabriela Meretika.)
Gościem "Z najwyższej półki" był także znakomity aktor Krzysztof Kowalewski. Przed tygodniem, w piątkowej audycji Wojciecha Manna, opowiadałem o "Takiej zabawnej historii" - pierwszym wywiadzie-rzece, który z odtwórcą roli naszego Trójkowego pana Sułka przeprowadził Juliusz Ćwieluch.
Krzysztof Kowalewski i Michał Nogaś
Tym razem PS w wykonaniu samego bohatera. O tym, jak wyglądało jego dzieciństwo, jaka atmosfera panowała w Kielcach w przeddzień pogromu ludności żydowskiej w 1946 roku i o tym, jak został... uroczym chamem w słuchowisku Jacka Janczarskiego, Kowalewski opowiedział w tym wydaniu programu.
Nadchodzący tydzień przyniesie nam "Księgi Jakubowe", długo oczekiwaną nową powieść Olgi Tokarczuk. W s p a n i a ł ą ! ! ! Oficjalna premiera w czwartek, 23 października. Tego dnia pisarka będzie gościem audycji "Do południa", którą nadamy z Krakowa – z Festiwalu Conrada (www.conradfestival.pl).
Tak wyglądają "Księgi Jakubowe" (fot. M. Nogaś)
O książce opowiemy także w piątek w "Trójkowym Znaku Jakości".
Od poniedziałku na profilu FB "Z najwyższej półki" trwa tydzień "Ksiąg Jakubowych", uważni czytelnicy-goście strony będą mogli zdobyć egzemplarze! Polecam: www.facebook.com/znajwyzszejpolki
Zapraszam do wysłuchania audycji,
Michał Nogaś