Polskie Radio
Section05
II Rzeczpospolita

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA FILM kino reżyser II Rzeczpospolita patriotyzm wojna 1920 bitwa warszawska

Janusz Jędrzejewicz. Autor reformy szkolnej II RP

- Dziś, gdy oglądam się za siebie, w odległość dziesięciu lat twardej pracy, szalonych zaiste triumfów i klęsk ciężkich, przez które przeszliśmy jako obóz ludzi walki, widzę tym wyraźniej, jak ciężkie podjęliśmy zadanie i uważam okres POW pod rosyjskim zaborem za najtrudniejsze zadanie z tych, które w ciągu lat wojny na nas spadły – pisał Janusz Jędrzejewicz w pamiętniku.
Zobacz więcej na temat:  II Rzeczpospolita Legiony Polskie Polska Partia Socjalistyczna II RP edukacja

93 lata temu miał miejsce Zjednoczeniowy Kongres Chłopski. Tego dnia powstało Stronnictwo Ludowe

- Połączenie się wszystkich chłopów w Polsce, chłopów kłócących się, a nawet nienawidzących wzajemnie w jedno stronnictwo polityczne jest zdarzeniem tak wielkiej wagi, że w polityce ludowej równie doniosłego wypadku chyba, że dotąd nie było - komentował powołanie do życia Stronnictwa Ludowego Wincenty Witos.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA PSL Wincenty Witos II Rzeczpospolita II RP

Jan Baudouin de Courtenay. Człowiek, który naraził się wszystkim

Przywoływany jest w podręcznikach historii tylko jako kandydat mniejszości narodowych na pierwszego prezydenta RP. Tymczasem ten Polak o obcobrzmiącym nazwisku był jednym z najlepszych lingwistów świata. Był też nietuzinkowym wolnomyślicielem, co przysporzyło mu wielu wrogów. 13 marca przypada 179. rocznica jego urodzin.
Zobacz więcej na temat:  NAUKA język polski II Rzeczpospolita niepodległość Gabriel Narutowicz mniejszości narodowe

Ludwik Landau - kronikarz czasów okupacji

- W potocznej opinii osób zainteresowanych historią lat wojny Ludwik Landau jest przede wszystkim autorem "Kroniki lat wojny i okupacji". Kroniki rozpoczętej 30 października 1939 roku i doprowadzonej niemal do przednia ujęcia go przez Niemców 29 lutego 1944 roku - mówił na antenie Polskiego Radia dr Janusz Osica. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Ludwik Landau ekonomia II Rzeczpospolita okupacja niemiecka II wojna światowa Holokaust Warszawa getto warszawskie Główny Urząd Statystyczny

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022

Maciej Rataj - polityk środka, jedna z czołowych postaci okresu międzywojennego

Jeden z czołowych polityków okresu międzywojennego. Działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast", marszałek Sejmu, działacz ludowy i publicysta. Aż dwukrotnie pełnił obowiązki głowy państwa. 140 lat temu, 19 lutego 1884 roku, we wsi Chłopy nieopodal Lwowa urodził się Maciej Rataj.
Zobacz więcej na temat:  Maciej Rataj Dwudziestolecie międzywojenne historia Polski Jakub Domoradzki II Rzeczpospolita