82. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie 12 stycznia 1942 roku Niemcy zakończyli likwidację tak zwanego obozu cygańskiego, który funkcjonował w obrębie getta w Łodzi. W ciągu trwającej tydzień akcji naziści wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad cztery tysiące Romów. Nie przeżył nikt. Wszyscy zostali zamordowani w mobilnych komorach gazowych. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy HISTORIA Romowie II wojna światowa Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne śmierć
Śmierć i inne powody do życia. Czarny humor Rolanda Topora – Artysta jest jedynym rodzajem człowieka, który, zapłodniony przez śmierć, jest w stanie urodzić żywe dzieło sztuki – mówił Roland Topor w wywiadzie dla Polskiego Radia udzielonym podczas wizyty w Warszawie w 1995 roku. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy HISTORIA II wojna światowa literatura malarstwo Roman Polański KSIĄŻKA książki filmy animowane kino Roland Topor
Isaac Newton. Wszechstronny geniusz, który zrewolucjonizował świat nauki 381 lat temu urodził się sir Isaac Newton zaliczany do najwybitniejszych naukowców wszech czasów. Nic zresztą dziwnego, bowiem wiele jego odkryć położyło podwaliny pod współczesną naukę. Sformułował m.in. prawo powszechnego ciążenia i trzy zasady dynamiki, a także opracował rachunek różniczkowy i całkowy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Europy NAUKA fizyka matematyka odkrycia i ciekawostki
Anarchia, wojna, literatura. Jaroslav Hašek i dobry żołnierz Szwejk – Cała dziedzina nauki zwana "szwejkologią" próbuje ustalić, czy Szwejk był idiotą, czy też kutym na cztery nogi praskim cwaniakiem, czy był dobroduszny, czy może bezwzględny – mówił w Polskim Radiu bohemista Aleksander Kaczorowski. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Europy literatura proza książki Jaroslav Hašek I wojna światowa Praga wojsko humor bolszewicy lewica Czechosłowacja pisarz
Od śmiechu do łez, czyli filmy i seriale historyczne, które oglądaliśmy w 2023 roku Za nami rok urodzaju, w Polsce obfity szczególnie w ponowne adaptacje książek ekranizowanych w ubiegłym wieku. Nad Wisłę zaczęły ponadto powracać humor i satyra. A na świecie jak zwykle: dużo biografii i jeszcze więcej kontrowersji. Zobacz więcej na temat: serial kino film polski HISTORIA historia Polski historia Europy netflix telewizja telewizja publiczna TVP ekranizacja biografia
Maria Kotarba. "Mateczka", która ryzykowała własnym życiem, aby pomóc innym 30 grudnia 1956 roku zmarła Maria Kotarba. W czasie pobytu w niemieckim nazistowskim obozie śmierci Auschwitz ta odważna kobieta pomagała Żydówkom Lenie Mańkowskiej i Gucie Bankier. Za swoje poświęcenie w 2005 roku została uhonorowana tytułem "Sprawiedliwej wśród Narodów Świata". Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski historia Europy II wojna światowa Żydzi III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne sprawiedliwi wśród narodów świata Holokaust śmierć
Edmund Biernacki. Niedoceniony ekspert od krwi i filozofii Ten wybitny lekarz jest twórcą badania umożliwiającego określenie szybkości opadania czerwonych krwinek w osoczu. Test ten - zwany odczynem Biernackiego, w skrócie OB - pozwala stwierdzić, czy w organizmie ludzkim rozwija się choroba. 29 grudnia mija 112. rocznica jego śmierci. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski historia Europy NAUKA medycyna zdrowie
Symcha Ratajzer-Rotem. Bohater powstania w getcie warszawskim 22 grudnia 2018 roku zmarł Symcha Ratajzer-Rotem, pseud. Kazik - łącznik Żydowskiej Organizacji Bojowej. To on w maju 1943 roku ewakuował z płonącego getta kilkunastu bojowników ŻOB-u. Wśród ocalonych przez niego osób był ostatni przywódca powstania w getcie warszawskim Marek Edelman. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski historia Europy powstanie w getcie II wojna światowa III Rzesza Holokaust Żydzi śmierć nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Niemcy
Broniewski miał mieszkać w Londynie. Do Polski wrócił dla ukochanej W 1945 roku Władysław Broniewski, pomimo wielu obaw, powrócił z emigracji do Polski. Mało jednak brakowało, by resztę życia spędził poza ojczyzną. Do powrotu skłoniła go pewna informacja otrzymana kilka miesięcy wcześniej. Zobacz więcej na temat: Władysław Broniewski historia Polski historia Europy HISTORIA literatura książki poezja wiersze Lwów Warszawa ZSRR Moskwa Jerozolima Palestyna Auschwitz miłość
Elekcja 1575 roku. Stefan Batory i Anna Jagiellonka zasiadają na polskim tronie 15 grudnia 1575 roku szlachta okrzyknęła Annę Jagiellonkę królem Polski, przeznaczając na jej męża Stefana Batorego. Droga siedmiogrodzkiego księcia ku polskiej koronie nie była jednak usłana różami. Przyszły władca musiał bowiem pokonać wielu innych pretendentów do tronu, w tym m.in. cara Rosji Iwana IV Groźnego. Ostatecznie o jego elekcji przesądziła arogancja jego głównego rywala - cesarza Maksymiliana II Habsburga. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA historia Europy władcy Polski POLSKA Stefan Batory renesans
"Robotnicy '80". Poruszające świadectwo strajku w Stoczni Gdańskiej 7 grudnia 1980 roku w Gdańsku odbyła się jedna z pierwszych publicznych projekcji filmu "Robotnicy '80". - Tego dokumentu nie robiliśmy dla siebie, a po to, aby oglądali go wszyscy. On nigdy jednak nie będzie zupełnie obiektywny. Bo to moja relacja. Zapis z tego, co widziałem na własne oczy - mówił na antenie Polskiego Radia jeden z reżyserów filmu Andrzej Zajączkowski. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia PRL historia Europy HISTORIA strajki sierpniowe strajki 1980 Stocznia Gdańska FILM kino dokument Anna Walentynowicz Lech Wałęsa Andrzej Wajda Andrzej Kołodziej Mieczysław Jagielski
"Casablanca". 81 lat wyciskania łez Kultowy amerykański melodramat w reżyserii Michaela Curtiza wszedł na ekrany kin 26 listopada 1942 roku. Mimo upływu lat, film wciąż zachwyca widzów i krytyków na całym świecie. Zobacz więcej na temat: Casablanka FILM Ingrid Bergman Hollywood kino II wojna światowa Maroko historia Europy Afryka Północna Afryka Oscary HISTORIA
Bitwa pod Warną. Legendarna katastrofa 579 lat temu na przedpolach czarnomorskiego portu Warna wojska chrześcijańskie stanęły do walki z przeważającymi siłami tureckimi. To nie mogło się udać. Klęska zrodziła jednak legendę. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy chrześcijaństwo papież Watykan Węgry Władysław Jagiełło rycerstwo rycerz
Belle époque: wracamy do Paryża z przełomu XIX i XX wieku - Paryż to miasto, które kocham, w którym mieszkałam przez 10 lat i którego uliczki przechodziłam setki razy wzdłuż i wszerz - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Marta Orzeszyna, która wraz z Małgorzatą Gutowską-Adamczyk stworzyła książkę "Paryż belle époque. Sekrety miasta świateł". Jak wyglądał Paryż XIX i XX wieku? Zobacz więcej na temat: Zbigniew Krajewski belle epoque Paryż historia Europy literatura Marta Orzeszyna Małgorzata Gutowska-Adamczyk
Paryskie katakumby. Podziemny cmentarz zbudowany z kości Przed wejściem dla turystów widnieje napis: "Stój! To imperium śmierci!". Tego ostrzeżenia brak przed nielegalnymi włazami. Niejeden śmiałek, który z nich korzysta, gubi się w podziemnym labiryncie. Ale nigdy nie jest sam. Towarzystwa dotrzymuje mu sześć milionów szkieletów. Kilka metrów pod paryskimi ulicami spotkamy bowiem więcej paryżan, niż na powierzchni. Zobacz więcej na temat: śmierć Paryż pogrzeby kości HISTORIA historia Europy średniowiecze oświecenie
Marsz Czarnych Koszul na Rzym. Koniec monarchii, początek dyktatury 31 października 1922 roku Benito Mussolini został premierem Włoch. Funkcję tę objął za sprawą zamachu stanu zorganizowanego przez faszystowskie bojówki. W efekcie na przestrzeni zaledwie kilku lat królestwo przemieniło się w państwo dyktatorskie, rządzone twardą ręką przez Duce. Zobacz więcej na temat: historia Europy HISTORIA Benito Mussolini premier Włochy II wojna światowa GOSPODARKA
Sienkiewicz wraca do Polski. Drugi pogrzeb pisarza Osiem lat po śmierci Henryka Sienkiewicza jego prochy uroczyście sprowadzono ze Szwajcarii do Polski. 99 lat temu, 27 października 1924 roku, ciało noblisty pochowano w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Henryk Sienkiewicz śmierć Vevey Szwajcaria literatura Czechosłowacja Austria historia Polski historia Europy ignacy paderewski I wojna światowa Stanisław Wojciechowski II Rzeczpospolita HISTORIA
Jak naprawdę zginął książę Józef Poniatowski? Debata w 210. rocznicę śmierci bohatera W tym roku mija 210. rocznica śmierci jednego z najsłynniejszych polskich bohaterów epoki napoleońskiej. W dalszym ciągu historycy poszukują odpowiedzi na pytanie: "jak naprawdę zginął książę Józef Poniatowski?". Współczesnej analizy wydarzeń sprzed dwustu lat podjęli się prof. Dariusz Nawrot z Uniwersytetu Śląskiego oraz doktor Maria Turos, lekarz medycyny, zajmująca się naukową rekonstrukcją chirurgii z okresu wojen napoleońskich. Zobacz więcej na temat: Czwórka Józef Poniatowski historia Polski historia Europy Kasia Dydo Katarzyna Dydo