Folklor przez wieki - od chłopów pańszczyźnianych po współczesność Urzecza

- Historii buntów chłopskich i tego, jak stawiali oni opór pańszczyźnie nie powstydziłby się w swoich filmach sam Quentin Tarantino. Właściwie mógłby tylko zastanawiać się, kogo obsadzić w głównej roli - mówił dr Michał Rauszer, antropolog z UW.
U lutnika - budowniczego skrzypiec.
U lutnika - budowniczego skrzypiec.Foto: Shutterstock
O Audycji

shataQS Małgorzata Kuś 1200.jpg
Shata QS: muzyka pomaga w życiowych zmianach

- Pańszczyzna to był system darmowej pracy przymusowej, którą przez określoną ilość czasu chłopi musieli dawniej wykonywać na rzecz swoich panów - tłumaczył dr Michał Rauszer. Jak opowiadał ten system pojawił się w Polsce nawet w XIII w., jednak początkowo prace wykonywano zaledwie kilka dni w roku. - Dopiero wraz z rozwojem globalnych rynków i wzrostem zapotrzebowania na produkty rolne, czyli około XVI w. pańszczyznę zwiększono do jednego dnia tygodniowo, to była bardzo poważna zmiana - tłumaczył dr Michał Rauszer. Historię opisaną w książce "Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich" kończy się dopiero w XIX w., gdy na ziemiach polskich zaborcy uwłaszczyli chłopów. - Zanim to się wydarzyło polscy chłopi sabotowali pracę, protestowali, albo emigrowali na wschód. Do dziś naszą cechą narodową jest to, że choć coś nam się narzuca, i tak robimy swoje, czyli to, co chcemy - mówił ekspert. 

Posłuchaj
60:12 2020_11_03 23_59_52_PR4_Folk_Off.mp3 Rozmowa z drem Michałem Rauszerem (Folk Off/Czwórka)

W programie rozmawialiśmy także z drem Łukaszem Maurycym Stanaszkiem, autorem książki "Nadwiślańskie Urzecze" o Dolinie Środkowej Wisły i mikroregionie Urzecza. - Udało nam się połączyć dwa tematy: odkrywanie Urzecza, czyli pięknego, mało znanego dotychczas regionu z promocją płyty Kapeli ze Wsi Warszawa "Uwodzenie". Chcemy pokazać to, co cenne w naszych okolicach, ale także dźwięki, które wprowadzą nas w klimat tego miejsca - tłumaczył gość Czwórki. Jak tłumaczył Urzecze to "wypadkowa trzech tradycji". - M.in. Mazowieckiej, związanej z Czerskiem, a potem z Warszawą, czyli flisaków, ale na Urzecze napływali także osadnicy z północy, czyli z Pomorza. Mamy tu prawdziwą mozaikę wielokulturową, widoczną m.in. w krajobrazie - tłumaczył gość Czwórki.  

Czytaj także: 

Łysa Góra: idziemy w stronę folku XXI wieku

"Płyta tatarska" Karoliny Cichej - muzyka z Podlasia aż po Krym

***

Tytuł audycji: Folk Off

Prowadzi: Maciej Szajkowski

Goście: dr Michał Rauszer (antropolog, autor głośnej książki "Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich"), dr Łukasz Maurycy Stanaszek (archeolog, kustosz Muzeum Archeologicznego w Warszawie)

Data emisji: 4.11.2020

Godzina emisji: 00:03

kd

Playlista
Tagi
Playlista