Kalina Jędrusik postawiła na niezależność. Robiła to, co chciała

W pamięci wielu z nas Kalina Jędrusik zapisała się kilkoma rolami, które utrwalały jej wizerunek kobiety-wampa, uwodzicielskiej seksbomby, emanującej kobiecością i zmysłowością. - To obrazy stereotypowe i jako takie na pewno nie grają na jej korzyść - ocenia Remigiusz Grzela, autor książki "Z kim ci będzie tak źle jak ze mną. Historia Kaliny Jędrusik i Stanisława Dygata".

Kalina Jędrusik

Foto: PAP/Jan Morek

Agnieszka Osiecka. Całe życie zapisane w piosenkach

Kalina Jędrusik według wielu to wydekoltowane sukienki, kocie oko, spojrzenie spod rzęs, zmysłowość, charakterystyczny matowy głos. Uwodziła, prowokowała, podobno nawet Władysława Gomułkę doprowadzała do szewskiej pasji. Znamy ją z kabaretu, filmu, teatru i piosenki. Nie lubiła siódemek, uważała, że wszystko, co złe przydarza jej się siódmego. Zmarła 30 lat temu, 7 sierpnia. 

Posłuchaj

18:48 czwórka klucz kulturowy 06.03.2021.mp3 O Kalinie Jędrusik opowiada Remigusz Grzela (Klucz kulturowy/Czwórka)

 

Kalina Jędrusik wydaje się być bohaterką doskonale wszystkim znaną. Krąży wiele anegdotek i mitów na jej temat, wiele z nich podsycała ona sama. - Zaczynając prace nad książką m.in. o niej należało odrzucić wszystko to, co się utrwaliło - mówi Remigiusz Grzela. - Zależało mi na opisaniu żywego barwnego portretu, który byłby bliski jej osobowości - dodaje. - Jej osobowość była naznaczona pewnym smutkiem, nostalgią - tak mówią ci, którzy ją znali.

Dom Jędrusików

Ogromny wpływ na życie artystki miał jej dom i jej ojciec, Henryk Jędrusik, przedwojenny senator, nauczyciel, bardzo nowoczesny pedagog. - On pozwalał uczniom decydować, kształci ludzi wolnych, niezależnych - opowiada gość Justyny Majchrzak. - Kalina nasiąkała tą atmosferą. Henryk był też osobą kochliwą, romansował, związał się z dwiema siostrami, z których jedna była matką Kaliny, był też w związku ze swoją uczennicą. Ta obyczajowość domu, w którym wyrosła wiele tłumaczy. Wpłynęła na to, jak ona postrzegała wolność, małżeństwo, erotykę - dodaje. 

Obalam też mit o Stanisławie Dygacie, o którym mówi się, że stworzył postać Kaliny. Ja myślę, że Kaliny Jędrusik nikt nie musiał tworzyć, ponieważ ona należała do tego pokolenia kobiet, jak Agnieszka Osiecka, niezwykle niezależnych, poszukujących, idących swoją droga Remigiusz Grzela

Remigiusz Grzela zauważa powojenne pokolenie silnych kobiet, do których należała też Kalina Jędrusik. 

Wartym zaznaczenia jest, że Kalina Jędrusik należała do pokolenia wojny, zachłannego na życie. Pokolenia naznaczonego trudnym losem, ludzi, którzy później ginęli tragicznie, popełniali samobójstwa. Na roku, w krakowskiej szkole teatralnej była m.in. ze Zbigniew Cybulski, Bogusław Kobiela, Alicja Migulanka "Kicia". 

Staś

Mówi się, że Stanisław Dygat był ulubionym pisarzem ojca Kaliny. Podobno ona sama wybrała jego prozę na egzamin do szkoły teatralnej - artystka sama podsycała tę informację. - Dygat codziennie przychodził na spektakl do Teatru Wybrzeże, w którym grała Kalina, przynosił kwiaty. Pikanterii tej sytuacji dodaje fakt, że jego pierwsza żona była w jednym zespole aktorskim z Kaliną, panie grywały razem w spektaklach - mówi Remigiusz Grzela. - Dygat zobaczył Kalinę i natychmiast się zakochał. Dla Kaliny zaczęła się historia życia spotkała swego najlepszego przyjaciela. To było bliskie małżeństwo, wspierające się, choć nie trzymające się "na krótkiej smyczy" - dodaje. 

Historia miłosna Kaliny Jędrusik i Stanisława Dygata wiele o nich mówi, o bliskości między nimi Remigiusz Grzela

Zobacz także:

• Zima stulecia. Jak Polska Ludowa zamieniła się w Polskę lodową?
• Subkultury naszych dziadków - jak wyglądały? 

Salon Dygatów

Dom stworzony przez Stanisława Dygata i Kalinę Jędrusik stał się salonem towarzyskim. - Do dwupokojowego mieszkania na Mokotowie goście przychodzili początkowo do Dygata, on był znaczący, kontrowersyjny, wydający wyroki - mówi gość Czwórki. - Potem był już to salon Dygatów. Gdy przenieśli się na Żoliborz przychodzili do nich pisarze, artyści i sportowcy - dodaje. 

Stanisław Dygat był zafascynowany Kaliną intelektualistką, poszukującą. Z czasem wielu młodych artystów znalazło dom u Kaliny, wielu mentorowała. 

Jej wizerunek sceniczny zmieniał się. Kabaret Starszych Panów wykreował ją jako seksbombę, w "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy widzimy zaś przemianę artystki, wizerunek nieakceptowany przez widzów, dający początek pewnego rozdźwięku artystki z publicznością. 

***

Tytuł audycji: Klucz Kulturowy

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Gość: Remigiusz Grzela (dziennikarz, autor książki "Z kim ci będzie tak źle jak ze mną. Historia Kaliny Jędrusik i Stanisława Dygata")

Godzina emisji: 15.09

pj