Zbyt intensywna nauka - nowy rodzaj uzależnienia?

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2021 17:20
Uzależnienia z reguły kojarzą nam się z substancjami lub działaniami, które nam szkodzą. Okazuje się, że nieustanne zdobywanie wiedzy też może przekształcić się w uzależnienie. 
zdjęcie ilustracyjne
zdjęcie ilustracyjneFoto: shutterstock/Billion Photos

- Mówimy tutaj o uzależnieniu behawioralnym, czyli uzależnieniu od czynności. Jest coś takiego, jak nadmierna potrzeba produktywności, która jest rozpoznawana oficjalnie w klasyfikacji chorób i zaburzeń jako symptom osobowości obsesyjno-kompulsywnej - tłumaczy psycholog Paweł Atroszko. - Z badań, które prowadzimy, wynika, że wewnętrzny przymus uczenia się ma cechy uzależnienia.


Posłuchaj
04:58 Czwórka/Stacja Nauka - uzależnienie od nauki 21.10.2021.mp3 O symptomach uzależnienia od nauki opowiada psycholog Paweł Atroszko (Stacja Nauka/Czwórka)

 

Jak mówi specjalista, składa się na to kilka elementów osobowości, m.in. związanych z perfekcjonizmem. - W tym przypadku obserwujemy także klasyczne objawy uzależnienia, w postaci np. utraty kontroli. Osoba, która chciałaby uczyć się mniej i zrelaksować, nie potrafi tego zrobić - wyjaśnia psycholog. - Mamy też drugi rodzaj objawów uzależnieniowych, czyli objawy odstawienia, abstynencyjny, takie jak niepokój, lęk czy pobudzenie psychoruchowe.

Z drugiej strony może pojawiać się senność i zmęczenie, również fizyczne objawy, takie jak ból głowy czy mięśni. Symptomy mogą być tak silne, że czasami pojawia się nawet drżenie rąk. Paweł Atroszko wskazuje, że w takich reakcjach obecny jest element uzależnienia.


studenci nauka shutter1200 Antonio Guillem.jpg
Studia - nie tylko nauka, lecz także nowe możliwości

Zobacz także:


Jak do niego dochodzi? Według eksperta przyczyn jest wiele. Począwszy od systemu edukacji, w którym dzieci są karane za popełnianie błędów, po oczekiwania rodziny. - Są to wzmocnienia negatywne. W rodzinie może temu sprzyjać np. pracoholizm rodziców, który będzie czynnikiem ryzyka. - tłumaczy psycholog. - Bo nadmierne uczenie się jest wczesną formą uzależnienia się od pracy. Na poziomie indywidualnym są to czynniki związane z osobowością, czyli wysoka sumienność i dysfunkcjonalny perfekcjonizm. Poczucie, że gdy popełnię błąd, to ludzie przestaną mnie kochać i szanować. W tej chwili wiemy, że problem istnieje i że jest stosunkowo powszechny.

Rodzice powinni więc działać prewencyjnie, poprzez stworzenie zdrowych warunków rozwoju dzieci i młodzieży. Jednak jeśli już pojawią się oznaki uzależnienia, należy zadbać o wsparcie psychologiczne i zajęcia terapeutyczne, które mogą pomóc.


***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Maciej Wójcik

Materiał przygotowała: Marta Szymańska  

Data emisji: 21.10.2021

Godzina emisji: 12.45

aw

Czytaj także

Lenistwo, a może prokrastynacja? Czym się różnią?

Ostatnia aktualizacja: 07.09.2021 13:10
- Prokrastynacja to dość szerokie zjawisko i polega na unikaniu konfrontacji z zadaniem, które przed nami stoi. Robiąc coś innego, przyjemniejszego, czekamy z jego wykonaniem na ostatni moment - mówi w Czwórce dr Ewa Jarczewska-Gerz z Uniwersytetu SWPS.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dlaczego dopada nas nocny głód?

Ostatnia aktualizacja: 06.10.2021 14:30
Wspólnie z dietetykiem sprawdzamy, co powoduje, że przed snem wyjątkowo mocno chce nam się zajrzeć do lodówki.
rozwiń zwiń