Kutia i szczedriwki. Boże Narodzenie w prawosławiu

Ostatnia aktualizacja: 05.01.2022 20:00
W polskich domach już tylko choinki przypominają o świętach, tymczasem prawosławni są w trakcie przygotowań do Bożego Narodzenia.
W domach  wyznawców Kościoła greckokatolickiego zadomowił się już zwyczaj ozdabiania choinki, wręczania prezentów i, rzecz jasna, kolędowania
W domach wyznawców Kościoła greckokatolickiego zadomowił się już zwyczaj ozdabiania choinki, wręczania prezentów i, rzecz jasna, kolędowaniaFoto: shutterstock.com

W gronie rodzinnym i z kolędnikami

Wigilia prawosławna przypada trzynaście dni po katolickiej, w tym roku 6 stycznia 2022 roku, a Boże Narodzenie trwa 3 dni. W ten sposób podkreśla się udział Trójcy Świętej w zbawieniu człowieka. Pierwszego dnia świętuje się narodzenie Jezusa. Drugiego - czci się Matkę Bożą, która narodzinami Dzieciątka połączyła ze sobą Niebo i Ziemię. Trzeciego dnia wspominany jest pierwszy męczennik, święty Stefan, który oddał życie za Chrystusa. Tradycyjnie w święta - zarówno w cerkwiach, jak i w domach - ustawia się choinki. Świąteczne dni to czas rodzinnych spotkań i kolędników, wędrujących z gwiazdą od domu do domu. - Na Trzech Króli mamy "święty" wieczór, spotykamy się w rodzinnym gronie, jemy tradycyjne potrawy i śpiewamy kolędy - opowiada Dymytro Velychko z ukraińskiego miasta Równe.

Mak to dostatek

W Kościele wschodnim Boże Narodzenie poprzedza 40-dniowy post, który jest czasem duchowego przygotowania. Wielu wiernych rezygnuje w tym czasie z posiłków mięsnych, a nawet nabiału, utrzymując surowy post zwłaszcza w ostatnim przedświątecznym tygodniu. A daniem, którego nie może zabraknąć na wigilijnym stole, jest kutia. - Każda z moich babć miała własny przepis, ale tradycyjnie kutię robi się z maku, pszenicy, miodu i orzechów - opowiada rozmówca Oliwii Krettek. - Każdy musi zjeść przynajmniej trzy małe łyżki tego dania. Według wierzeń mak miał przynosić gospodarstwu dostatek, a jego brak ściągał z kolei nieszczęście. Mak to również symbol domostwa jednoczącego wszystkich członków rodziny. - Drugą tradycyjną potrawą jest gotowana kasza gryczana ze słodyczami. Podaje się także gołąbki, naleśniki z mięsem, ryby gotowane i śledzie - dodaje Dymytro Velychko.

Posłuchaj
04:11 CZWÓRKA Czat Czworki - wigilia prawoslawna 05.01.2022.mp3 Jak przygotować prawdziwą wigilijną ukraińską lub białoruską ucztę? (Czat Czwórki/Czwórka) 

"Śledź pod futrem" i jarzynowa z mięsem

Przysmakiem w moim domu jest "śledź pod futrem" - śmieje się Oleksandra Korchevska z Odessy. - To sałatka, którą robi się ze śledzi, ziemniaków, cebuli, buraków i z majonezu. Bardzo popularna jest także sałatka Olivier, która przypomina naszą jarzynową - tylko że z dodatkiem mięsa z kurczaka lub indyka, albo drobno pokrojonej szynki. To danie po raz pierwszy zaproponował mistrz kuchni Lucien Olivier, który działał w słynnej restauracji Hermitage w Moskwie, w latach 60. XIX wieku. - A kiedy zjemy już wszystkie pyszności, zaczynamy kolędować. Kiedyś ten obrzęd był symbolem dobrych zbiorów, dziś to świetna okazja do wspólnego śpiewania świątecznych piosenek - koliadek i szczedriwek. Prawosławie, czyli prawowierność, stanowi jedną z trzech z wielkich gałęzi wiary w Jezusa Chrystusa obok Kościoła zachodniego - katolickiego i protestanckiego. 

Sprawdź także:

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotowała: Oliwia Krettek

Data emisji: 05.01.2022

Godzina emisji: 15.20

kul