Polskie Radio

Audycje Polskiego Radia na stulecie wybuchu I wojny światowej

Ostatnia aktualizacja: 24.07.2014 11:50
28 lipca mija dokładnie sto lat od wybuchu jednego z najtragiczniejszych konfliktów w dziejach ludzkości. Wszystkie Programy Polskiego Radia przygotowały specjalne audycje poświęcone I wojnie światowej i jej ofiarom.
I wojna światowa, żołnierze w okopie
I wojna światowa, żołnierze w okopieFoto: PAP/Archiwum/Photoshot

***

Audycje w Jedynce

W paśmie "Naukowy zawrót głowy" Dorota Truszczak wraz z Andrzejem Sową poprowadzi audycję pt. "Kalendarium Wielkiej Wojny", w której znajdą się m.in. wspomnienia, komentarze historyków, elementy słuchowisk, wywiady, dokumenty, ówczesna prasa. 40-minutowego programu można wysłuchać w każdy ostatni wtorek miesiąca o godz. 23.10, od czerwca do grudnia br.

Wśród tematów audycji między innymi: 29 lipca – Ultimatum austriackie dla Serbii i jego skutki; 26 sierpnia – Wojna trwa, polskie inicjatywy. Pierwsza Kadrowa, Naczelny Komitet Narodowy, Legiony; 30 września – Zwycięstwo Francuzów nad Marną, klęski Brytyjczyków, Rosjanie w Galicji Wschodniej; 28 października – Brytyjskie sukcesy morskie, Legiony walczą. Powstanie POW; 25 listopada – Misja Romana Dmowskiego, "żelazna brygada Hallera", "już opadły liście drzew, a żołnierze nie wracają"; 30 grudnia – przegląd walk na wszystkich frontach. Czy coraz bliżej niepodległej Polski, coraz dzielniej biją się Legiony – bitwa pod Łowczówkiem. Ponadto w "Naukowym zawrocie głowy" raz w miesiącu Katarzyna Jankowska przedstawi aktualne publikacje historyczne dotyczące tematu Wielkiej Wojny.

28 lipca w ramach "Popołudnia z Jedynką" o godz. 17.00 Przemysław Szubartowicz w porozumieniu z Muzeum Historii Polski poprowadzi debatę, w której uczestniczyć będą profesorowie: Tomasz Nałęcz, Michał Kopczyński i Włodzimierz Borodziej. Tematy 30-minutowego spotkania to: konsekwencje geopolityczne I wojny światowej, rola Polaków podczas wojny oraz odzyskanie państwowości przez Polskę.

29 lipca ok. 20.30 Anna Stempniak zaprosi na rozmowę z prof. Anną Nasiłowską pisarką, poetką, krytykiem literackim, historykiem literatury współczesnej, pracownikiem Instytutu Badań Literackich.

Radiowa Jedynka przygotowała również comiesięczny cykl audycji poświęconych obrazowi wielkiej wojny w twórczości poetów, dramaturgów, prozaików, malarzy, filmowców (m. in.: Juliusza Kaden-Bandrowskiego, Zofii Nałkowskiej, Andrzeja Struga, Stefana Żeromskiego, Mariana Dąbrowskiego, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Bolesława Leśmiana, Władysława Broniewskiego), a także cykl "Literatura światowa wobec I wojny": Ernest Hemingway ("Słońce też wschodzi"), Erich-Maria Remarque ("Na zachodzie bez zmian"), Jarosław Haszek ("Przygody dobrego wojaka Szwejka"). Pierwsza audycja w środę 20 sierpnia po godz.20.00 w paśmie "Moje Książki".

25 sierpnia w cyklu "Rozdroża Kultury" Michał Montowski zaprosi na audycję o przemianach społeczno-kulturowych wynikających z doświadczenia wojny totalnej.

Dodatkowo wyemitowana zostanie rozmowa z wnuczką arcyksięcia Franciszka Ferdynanda – Zofią von Hohenberg.

***

Audycje w Dwójce

W ramach "Letniego Festiwalu Muzycznego" radiowa Dwójka zaplanowała w najbliższym czasie serię transmisji i retransmisji koncertów związanych z Wielką Wojną.

Jej temat będzie intensywnie obecny w programie tegorocznego festiwalu BBC Proms. 7 sierpnia o godz. 19.00 w Programie 2 będzie można usłyszeć koncert Prom 24 z 4 sierpnia. W dniu 100. rocznicy podpisania przez Wlk. Brytanię deklaracji o przystąpieniu do działań wojennych BBC Scottish Symphony Orchestra pod dyrekcją Donalda Runniclesa wykona IX Symfonię D-dur Gustava Mahlera oraz Fantazję na temat Thomasa Tallisa Ralpha Vaughana Williamsa. Na antenie Dwójki pojawią się też retransmisje innych koncertów z motywem "wojennym" w tle – Prom 22 z 3 sierpnia prezentujący utwory powstałe w czasie wojny lub jej poświęcone, m.in. Maurycego Ravela, Edwarda Elgara, Gustava Holsta i Adriana Suttona, czy Prom 47 z 21 sierpnia, podczas którego zostanie wykonane monumentalne, pacyfistyczne Requiem wojenne Benjamina Brittena, z udziałem solistów, chóru oraz City of Birmingham Symphony Orchestra pod dyrekcją Andrisa Nelsonsa.

W paśmie "Strefa słowa" (sobota, godz. 19.00-20.00) Dwójka nada cykl czterech audycji "Rok 1914 – historia i literatura" przedstawiających obraz historii i kultury europejskiej w roku wybuchu I wojny światowej – na podstawie literatury, pamiętników, dzienników, dokumentacji prasowej i rozmów z historykami.

To niejedyne audycje związane z tematyką wojenną, które zaproponuje swym słuchaczom Program 2 Polskiego Radia. Jesienią w paśmie "Słynne powieści" przy współpracy Narodowego Instytutu Audiowizualnego po raz pierwszy w Polskim Radiu przeczytana zostanie powieść Józefa Wittlina "Sól ziemi" (20 odc. po 20 min.), której akcja toczy się podczas I wojny światowej. Natomiast w ramach pasma "O wszystkim z kulturą" dziennikarze Dwójki sprawdzą, jak nowoczesna technika zaprzęgnięta do celów wojennych zmieniła taktykę, postawiła dowódców i szeregowców przed nieznanymi wcześniej dylematami moralnymi, przyczyniła się do powstania psychoanalizy i fenomenologii.

 

***

Audycje w Trójce

Na 28 lipca Program 3 Polskiego Radia zaplanował całodniową akcję antenową, złożoną z cyklu historycznego "Ludzie Wielkiej Wojny" oraz audycji publicystycznej poświęconej setnej rocznicy jej wybuchu.

O I wojnie światowej opowiemy poprzez historię osób, które odcisnęły swoje piętno na tamtych wydarzeniach"mówi Damian Kwiek, autor cyklu "Ludzie Wielkiej Wojny". Bohaterami pięciu odcinków będą: serbski zamachowiec Gavrilo Princip, francuski marszałek Ferdinand Foch, niemiecki feldmarszałek Paul von Hindenburg, generał John Pershing – dowódca amerykańskich sił ekspedycyjnych, a wreszcie Ferenc Molnar – węgierski pisarz i korespondent wojenny. – O ich losach opowiedzą polscy i europejscy naukowcy i specjaliści: prof. Krzysztof Kawalec, prof. Zbigniew Lewicki, dr Piotr Madajczyk, dr Rigels Halili oraz Ákos Engelmayer – dodaje Damian Kwiek. Pierwszy odcinek "Ludzi Wielkiej Wojny" Program 3 wyemituje w porannym "Zapraszamy do Trójki" (godz. 6.00-9.00), a po dwa kolejne w "Do południa" (9.00-12.00) i popołudniowym wydaniu "Zapraszamy do Trójki" (16.00-19.00).

Dzień zwieńczą rozmowy Dariusza Bugalskiego w "Klubie Trójki" (godz. 21.00-22.00). Gośćmi audycji będą prof. Włodzimierz Borodziej – współautor, wraz z Maciejem Górnym, książki "Nasza wojna" – oraz dr Jarosław Kuisz – redaktor naczelny "Kultury Liberalnej".

***

Audycje w Czwórce

Od 21 lipca w programie "W cztery oczy" (godz.9.00-11.00) pojawiają się specjalne cykle: "Na obrzeżach wojny", przedstawiający sylwetki osób mających wpływ na ówczesne życie kulturalne, naukowe czy socjologiczne, oraz "Flesz historyczny". W audycjach biorą udział liczni eksperci, Czwórka przygotowała również wyjątkowy przegląd prasy historycznej z lat 1914-1918.

28 lipca w cyklu "Ale Historia" w ramach audycji "4 do 4" (godz. 13.00-16.00) rozmowa z Włodzimierzem Borodziejem i Maciejem Górnym – autorami książki "Nasza wojna". Natomiast w "Czwartym Wymiarze" (godz. 16.00-19.00) Kuba Marcinowicz przybliży projekt "European Film Gateway 1914", który od 2012 roku gromadzi i digitalizuje materiały filmowe z okresu I wojny światowej.

29 lipca będzie można dowiedzieć się, jak w czasie wojny konstruowano czołgi i co sprawiało największe problemy w ich tworzeniu, a 30 lipca posłuchać, w jaki sposób wykorzystywano granaty i maski gazowe. Dzień później, 31 lipca, miłośników lotnictwa ucieszy z pewnością audycja poświęcona samolotom i pojedynkom lotniczym, zaś 5 sierpnia mowa będzie o najciekawszych grach, których tłem historycznym jest I wojna światowa.

***

Audycje w Polskim Radiu 24

W poniedziałek 28 lipca o godz. 9.00 Polskie Radio 24 zaprezentuje specjalną audycję poświęconą setnej rocznicy wybuchu I Wojny Światowej. Historyk Andrzej Sowa opowie o przyczynach i konsekwencjach tego konfliktu, który Polsce przyniósł niepodległość, ale też stworzył Hitlera i Stalina. W programie zostaną wykorzystane archiwalne dźwięki związane z tamtymi wydarzeniami.

Portal Polskiego Radia przygotował specjalny serwis internetowy Iwojna.polskieradio.pl. Wybuch wojny, najważniejsze bitwy, powstanie legionów, odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz podpisanie traktatu wersalskiego to główne wątki przedstawione na stronach serwisu. Przewodnikiem po tych wydarzeniach (w formie wideo-komentarzy) jest historyk dr Janusz Osica. Relacje świadków, m.in. uczestników krwawych walk pod Verdun, opowieści żołnierzy Pierwszej Kompanii Kadrowej, gawędy gen. Mariana Kukiela – tym wybranym z archiwów Polskiego Radia i Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa dźwiękom towarzyszą galerie zdjęć. Ważnym elementem serwisu są artykuły o ludziach, którzy odegrali znaczącą rolę w walce o naszą wolność: Józefie Piłsudskim, Ignacym Janie Paderewskim czy Romanie Dmowskim.

Zobacz więcej na temat: I wojna światowa wojsko
Czytaj także

Wielka Brytania świętuje Dzień Pamięci o weteranach

Ostatnia aktualizacja: 10.11.2013 18:28
W związku z przypadającą 10 listopada w Wielkiej Brytanii Niedzielą Pamięci, tamtejsze media przypominają indywidualne historie żołnierzy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Londyn: przywieziono ziemię z pobojowisk I wojny światowej

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2013 20:46
W Londynie odbyła się ceremonia przyjęcia ziemi z 70 cmentarzy wojennych pól bitewnych I wojny światowej w Belgii.
rozwiń zwiń