Jak informuje Ministerstwo Finansów, ubiegły rok był rekordowy dla rynku obligacji skarbu państwa – resort podaje, że Polacy kupili papiery o wartości ponad 12 miliardów 700 milionów złotych. To prawie dwa razy więcej niż rok wcześniej.
.
Im mniejsze stopy procentowe i oprocentowanie lokat, tym większa skłonność do kupowania obligacji skarbowych
Jak podkreśla w swoim komentarzu Bartosz Turek z Open Finance, trzeba mieć świadomość, że renesans obligacji skarbowych jest mocno skorelowany z utrzymywaniem się od 2015 roku najniższym w historii poziomem stóp procentowych. Wraz z kolejnymi obniżkami poziomu stóp postępował spadek oprocentowania lokat, a im gorsza oferta lokat, tym więcej osób skłonnych było kupić detaliczne papiery skarbowe. Nie bez znaczenia jest też poprawiająca się sytuacja finansowa gospodarstw domowych przy ciągle rosnącym poziomie wynagrodzeń i zatrudnienia. Dzięki dobrej sytuacji na rynku pracy Polacy coraz częściej mogą sobie pozwolić na budowanie oszczędności - także poprzez zakup obligacji skarbowych.
Największa popularność papierów krótkookresowych i nisko oprocentowanych
Bartosz Turek zwraca uwagę, najwięcej sprzedało się papierów, w które można zainwestować na krótko. Chodzi o obligacje dwuletnie oprocentowane na 2,1% w skali roku i trzymiesięczne z 1,5-proc. kuponem. Jest to o tyle zaskakujące, że po potrąceniu podatku dają one skromny zarobek - odpowiednio 1,7% i 1,22% zysku „na rękę”. Jest to za mało, aby pokonać prognozowaną na 2019 rok inflację nawet gdyby nie przekroczyła ona poziomu 2,5%. Co warto podkreślić właśnie na taki scenariusz wskazuje najnowsza projekcja przygotowana przez NBP.
Polacy lubią mieć „pieniądze w zasięgu ręki”, te które można szybko „odzyskać”
Analityk wyjaśnia, dlaczego pomimo niemal pewności osiągnięcia realnej straty na inwestycji, większość inwestorów (ponad 61%) kupuje właśnie te papiery.
Jak pisze w swoim komentarzu, najpewniej sporo osób jest zmęczonych poszukiwaniem dobrze oprocentowanych lokat. Co prawda można na rynku znaleźć rozwiązania dające odsetki na poziomie 3-4%, ale są one obwarowane dodatkowymi warunkami i limitowane, bo pozwalają zainwestować na przykład pieniądze tylko na kilka miesięcy lub wprowadzają limit kwoty – np. 10 tysięcy złotych.
Co trzecia kupiona obligacja – to obligacje trzymiesięczne
Jak zwraca uwagę analityk, dużą popularnością cieszą się wprowadzone do oferty w ostatnim kwartale 2017 roku obligacje trzymiesięczne. Na te papiery Polacy wydawali co trzecią złotówkę inwestowaną w obligacje. Ponad 370 milionów Polacy zainwestowali też w obligacje premiowe, które oprócz 1,7-proc. zysku dają też nadzieję na wygranie nawet 10 tysięcy złotych w losowaniu, które przeprowadzone zostanie w marcu 2019 roku.
Pod koniec ubiegłego roku wzrosła popularność obligacji czteroletnich i dziesięcioletnich
Pod koniec 2018 roku rosnącą popularnością cieszyły się obligacje, które dawały wyższy procent. Chodzi przede wszystkim o obligacje 4-letnie oprocentowane w pierwszym roku na 2,4%, ale później ich zyskowność przekraczać ma inflację o 1,25 pkt. proc.
Podobnie było z papierami 10-letnimi. Ich popularność także wyraźnie wzrosła pod koniec 2018 roku. Dziesięciolatki na początku dają zarobić 2,7%, a potem 1,5 pkt. proc. ponad inflację.
Niższe ceny energii krzyżują plany inwestujących w 10-latki
Dla nabywców tych obligacji złą informacją może być najświeższa projekcja przygotowana przez NBP, z której wynika, że w bieżącym roku inflacja nie przekroczy 2,5% podczas gdy jeszcze w listopadzie 2018 spodziewano się 3,2-proc. wzrostu cen w 2019 roku.
Zyski z długoterminowych obligacji skarbowych będą więc niższe.
W 2018 roku oba typy papierów Polacy kupili za prawie 4,4 mld złotych, przy czym popularność czterolatek była trzykrotnie wyższa niż dziesięciolatek. Wytłumaczenie takiej zależności jest oczywiście prozaiczne – Polacy nie chcą mrozić kapitału na tak wiele lat i to pomimo tego, że 10-letnie obligacje skarbowe będą generowały zysk przekraczający inflację dopóki wzrost cen mierzony wskaźnikiem CPI nie przekroczy 7,9%.
Najmniej popularne papiery dla rodzin z dziećmi
Jak wynika z opracowania Bartosza Turka, najmniejszą popularnością cieszyły się za to papiery oprocentowane na 2,8% i 3,2% w pierwszym roku w przypadku których zyski w kolejnych latach mają przekraczać inflację o odpowiednio 1,75pkt. proc. i 2 pkt. proc.
Dlaczego tak się dzieje skoro są to najwyżej oprocentowane bezpieczne papiery skarbowe? Część osób bez wątpienia odstrasza długi okres inwestycji – odpowiednio 6 i 12 lat, ale ważniejszy jest fakt, że mówimy tu o specjalnych papierach wartościowych emitowanych z myślą o beneficjentach programu 500+. Mogą je kupić jedynie rodzice do kwoty otrzymanego świadczenia.
Sprzedaż tego typu obligacji jest bardzo skromna. Trudno się temu dziwić skoro ich oferta jest wybitnie limitowana. Nie bez znaczenia jest też fakt, że statystyczny nabywca obligacji skarbowej ma prawie 60 lat - wynika z szacunków Open Finance. Efekt? W 2018 roku na obligacje rodzinne Polacy wydali trochę ponad 30 mln złotych. To skromne 2 promile całej sprzedaży papierów detalicznych.
W 2019 r. rekord z 2018 r. będzie trudny do pobicia
Trudno spodziewać się, aby w 2019 roku wynik sprzedaży obligacji został aż tak spektakularnie pobity – pisze w komentarzu Bartosz Turek.
Jak wyjaśnia - po pierwsze inflacja w związku z dopłatami do energii elektrycznej ma pozostać poniżej celu inflacyjnego (2,5%). To wyraźnie ogranicza atrakcyjność papierów indeksowanych inflacją, których oprocentowanie rośnie wraz z dynamiką wzrostu poziomu cen. Wciąż nie przesądzony jest za to los nowelizacji ustawy o funduszu wsparcia kredytobiorców, którą zaproponował Prezydent. Jeśli zostanie ona wprowadzona w życie, to banki może ona kosztować nawet około 3 miliardy złotych. To bezpośrednio przełożyło by się na obniżkę oprocentowania depozytów. Efekt? Więcej osób zainwestowałoby wtedy swoje oszczędności w papiery skarbowe i nieruchomości. Dyskusja nad tym pomysłem może nasilić się przed wyborami.
IAR, Bartosz Turek, Open Finance, jk
