Nauka

ESO: powstawanie gwiazd może być gwałtownym i wybuchowym procesem

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2017 10:00
Gwiezdne wybuchy są najczęściej związane z supernowymi - spektakularnymi śmierciami gwiazd. Ale nowe obserwacje ALMA dostarczyły wglądu w eksplozje na drugim końcu gwiezdnego cyklu życia, przy narodzinach gwiazd.
Wybuchy w Obłoku Molekularnym Oriona 1
Wybuchy w Obłoku Molekularnym Oriona 1Foto: ESO/NAOJ/NRAO)

1350 lat świetlnych od nas, w kierunku gwiazdozbioru Oriona, znajduje się gęsta i aktywna fabryka gwiazdotwórcza o nazwie Obłok Molekularny Oriona 1 (Oriona Molecular Cloud 1, w skrócie OMC-1).

Gwiazdy rodzą się, gdy obłok gazu, setki razy masywniejszy niż nasze Słońce, zaczyna zapadać się pod wpływem własnej grawitacji. W gęstszych rejonach zapalają się protogwiazdy i zaczynają w sposób losowy dryfować. Z czasem niektóre ruszają w kierunku wspólnego centrum grawitacyjnego, które zwykle jest zdominowane przez szczególnie wielką protogwiazdę.

Czytaj więcej:
nauka 1200 free
Nauka w portalu PolskieRadio.pl

500 lat temu dwie z protogwiazd zderzyły się. Astronomowie nie są pewni czy minęły muskając się, czy było to czołowe zderzenie, ale niezależnie od tego, spowodowało to potężną erupcję, która odrzuciła inne pobliskie protogwiazdy i setki gigantycznych serpentyn gazu i pyłu w przestrzeń międzygwiazdową z prędkością ponad 150 km/s.

Ta interakcja uwolniła tyle energii, ile Słońce emituje w ciągu 10 mln lat.

500 lat po tych wydarzeniach zespół astronomów, którym kierował John Bally użył Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) do zajrzenia głęboko w serce tego obłoku.

Naukowcy odkryli wyrzucone resztki z wybuchowych narodzin tego zgrupowania masywnych gwiazd, wyglądające jak kosmiczna wersja fajerwerków z gigantycznymi serpentynami pędzącymi we wszystkich kierunkach.

Uważa się, że tego typu eksplozje są względnie krótkotrwałe, a pozostałości takie, jak opisywana, istnieją zaledwie przez stulecia. Ale mimo iż są przelotne, takie gwiezdne wybuchy mogą być względnie powszechne. Niszcząc swój macierzysty obłok, zdarzenia te mogą także pomagać w regulacji tempa powstawania gwiazd w olbrzymich obłokach molekularnych.

***

Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) jest międzyrządową organizacją astronomiczną. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy.

ESO prowadzi programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie odkryć naukowych. Zarządza trzema obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor.

ESO, kk
Zobacz więcej na temat: NAUKA kosmos
Czytaj także

Niezwykłe odkrycie. NASA: księżyc Saturna pod warstwą lodu skrywa ocean

Ostatnia aktualizacja: 15.04.2017 17:39
Amerykańska agencja kosmiczna ogłosiła, że na niepozornym, liczącym zaledwie 500 km średnicy księżycu Saturna - Enceladusie, mogą istnieć warunki wystarczające do powstania życia.
rozwiń zwiń