Nauka

Super Blue Blood Moon - ostatnie takie zaćmienie miało miejsce ponad 150 lat temu

Ostatnia aktualizacja: 31.01.2018 10:32
W środę nastąpi zaćmienie Księżyca, które - ze względu na zbieg kilku okoliczności - anglojęzyczne media nazwały Super Blue Blood Moon.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Klagyivik Viktor/shutterstock.com/cc

Do zaćmienia Księżyca dochodzi, gdy naturalny satelita Ziemi znajduje się po przeciwnej stronie naszej planety niż Słońce, oraz wejdzie w cień Ziemi.


Tym razem zbiegnie się to z okresem tzw. superpełni, czyli pełni Księżyca widocznej w czasie, gdy ten znajduje się w punkcie orbity najbliższym Ziemi. W trakcie superpełni tarcza Księżyca jest na niebie o ok. 14 proc. jaśniejsza niż normalnie. 

Niebieski czy czerwony?


czytaj
laboratorium nauka 1200 free
NAUKA w portalu PolskieRadio.pl

Będzie to druga superpełnia w tym samym miesiącu, co jest nazywane w języku angielskim terminem "blue moon" (niebieski księżyc). Taka sytuacja występuje rzadko, raz na kilka lat. 

Tarcza Księżyca nie staje się wówczas niebieska. W języku angielskim powiedzenie: "once in blue moon" oznacza, że coś dzieje się bardzo rzadko. Polskie odpowiednik tego idiomu to np. od wielkiego dzwonu.

Kiedyś zaś termin "niebieski księżyc" odnosił się do trzeciej pełni Księżyca w ciągu astronomicznej pory roku, w której widoczne były cztery pełnie Księżyca. 

Natomiast określenie "blood", czyli krwisty, w nazwie "Super Blue Blood Moon", to natomiast nawiązanie do koloru Księżyca podczas całkowitego zaćmienia. Przybiera on wtedy bowiem barwę czerwoną.

Podczas całkowitego zaćmienia promienie słoneczne są zablokowane przez Ziemię, Księżyc znajduje się w cieniu rzucanym przez naszą planetę. Dociera do niego jedynie światło rozproszone w ziemskiej atmosferze, które ma kolor czerwony z tych samych powodów, z jakich Słońce jest widoczne jako czerwone, gdy zachodzi. 

Ostatni raz zjawisko Super Blue Blood Moon można było obserwować na zachodniej półkuli ponad 150 lat temu (31 marca 1866 roku). Z kolei na wschodniej półkuli 30 grudnia 1982 roku (ale było wtedy widoczne na niewielu obszarach)

Jak oglądać?

Dokładne momenty poszczególnych etapów zaćmienia 31 stycznia w czasie obowiązującym zimą w Polsce (czas środkowoeuropejski) są następujące:

  • początek zaćmienia półcieniowego o godz. 11.51,
  • początek zaćmienia częściowego o godz. 12.48,
  • początek zaćmienia całkowitego o godz. 13.52,
  • maksimum zaćmienia o godz. 14.31,
  • koniec zaćmienia całkowitego o godz. 15.08,
  • koniec zaćmienia częściowego o godz. 16.11,
  • koniec zaćmienia półcieniowego o godz. 17.08. 

Obserwatorzy w Polsce nie zobaczą całego przebiegu zjawiska, gdyż Księżyc zacznie wschodzić dopiero około pół godziny przed godziną 17, co oznacza, że będzie można dostrzec jedynie końcówkę zaćmienia półcieniowego.

Żeby zobaczyć w środę Księżyc w kolorze czerwonym, trzeba się wybrać daleko na wschód (np. do Rosji) albo daleko na zachód (np. do Stanów Zjednoczonych).

Można też obejrzeć transmisję w internecie (np. NASA będzie prowadzić transmisję na żywo pod adresem: https://www.nasa.gov/nasalive). 

Następne zaćmienie Księżyca będzie widoczne w Polsce 27 lipca

kk

Zobacz więcej na temat: astronomia księżyc NAUKA
Czytaj także

150 lat temu pod Pułtuskiem spadł największy deszcz meteorytów w dziejach świata

Ostatnia aktualizacja: 30.01.2018 11:15
Działo się to 30 stycznia 1868 roku około godziny 19. Tak opisywał wówczas to zjawisko Tygodnik Ilustrowany : " Osoby znajdujące się w mieszkaniach ujrzały się nagle jak gdyby w płomieniach (...) widziano w powietrzu dość wolno przesuwającą się kulę ognistą za którą ciągnął się długi, w tęczowe barwy strojny ogon płomienisty "
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wszechświat na wyciągnięcie ręki. Czy aby na pewno?

Ostatnia aktualizacja: 30.01.2018 10:00
Lubimy patrzeć w kosmos i podziwiać go, ale czy zechcemy tam latać? Nie pytamy już, czy dojdzie do kolonizacji Marsa, tylko kiedy to się stanie. Sprawa nie jest jednak prosta, nie tylko punktu widzenia technologii, psychologii czy medycyny.
rozwiń zwiń