Nauka

Święta wielkanocne. Kurze jajka okiem naukowca

Ostatnia aktualizacja: 15.04.2017 17:10
Nieoficjalny rekord w kategorii "największe kurze jajko na świecie" należy do mieszkanki kurnika w Kuriankach II (województwo podlaskie). Ważyło ono 183 g, miało 8,8 cm długości i 19,2 cm w obwodzie.
Ile tajemnic kryje jajko?
Ile tajemnic kryje jajko?Foto: Artorn Dumkram/shutterstock.com

Kury udomowiono prawdopodobnie już w szóstym tysiącleciu przed naszą erą w Chinach. Są zwierzętami inteligentnymi, zdolnymi do empatii i odczuwającymi stres. Komunikują się za pomocą 24 różnych rodzajów odgłosów.

Barwa skorupki jaja jest cechą genetyczną kury.

Czytaj więcej:
nauka 1200 free
Nauka w portalu PolskieRadio.pl

Jajka białe znoszą Leghorny. To najbardziej rozpowszechnione rasa niosek. Mają białe upierzenie, jedzą o 40 proc. mniej niż ptaki innych ras i znoszą w pierwszym roku nawet 300 jaj. Kury pozostałych ras dają jaja w kolorze beżowym lub brązowym.

Wbrew popularnym opiniom, kolor skorupki nie ma związku z żywieniem kury ani wpływu na wartość odżywczą jajka.

Skorupka jaja składa się głównie z węglanu wapnia - związku chemicznego, występującego także w większości muszli morskich.

Powłoka skorupki jest szczelna tylko na pierwszy rzut oka. W rzeczywistości ma tysiące małych porów (średnio ok. 9 tys.), które pozwalają gazom swobodnie przenikać w obie jej strony.

Białko jaja to głównie woda (90 proc.) oraz różne białka. Niektóre z nich, takie jak albumina, są pożywieniem dla rozwijających się piskląt i jednocześnie blokują działanie enzymów trawiennych kury.

Konalbumina dostarcza zarodkowi żelazo i zapobiega infekcjom. Owomucyna zagęszcza białko jajka i chroni pisklę przed chorobami.

Żółtko zawiera znaczną ilość kwasów tłuszczowych, takich jak kwas oleinowy, palmitynowy i linolowy oraz cholesterol. Są w nim także rozpuszczalne w tłuszczu witaminy (A, D, E i K).

Kolor żółtka jest konsekwencją obecności dwóch związków chemicznych - luteiny i zeaksantyny. Zaliczamy je do grupy karotenoidów. Tych samych, które nadają pomarańczowy kolor marchewce.

Centrum Nauki Kopernik, kk

Zobacz więcej na temat: NAUKA Wielkanoc