Nauka

O czym nie chcieli mówić starożytni?

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2013 03:00
W Warszawie zakończył się Międzynarodowy Kongres Papirologiczny. Poświęcony był listom prywatnym, handlowym transakcjom, tekstom, które w założeniu starożytnych nie miały przetrwać. - Dowiadujemy się, o czym ci ludzie chcieli, ale także, co ciekawe, o czym nie chcieli mówić - opowiadał prof. Derda w Dwójce.
Audio
  • Prof. Tomasz Derda o tym, co naukowcy odkrywają w tekstach starożytnych (Poranek Dwójki)
O czym nie chcieli mówić starożytni?
Foto: flickr/domena publiczna/Brooklyn Museum Archives

- Papirusy znamy od XVIII wieku. Pierwszym wielkim odkryciem była willa w Herkulanum. Jej właściciel miał wspaniałą bibliotekę, która do dzisiaj kryje wiele zagadek. Uczeni się nad nimi zastanawiają, również w tej chwili w Warszawie - mówił prof. Tomasz Derda z Instytutu Archeologii, uczestnik 27. Międzynarodowego Kongresu Papirologicznego na Uniwersytecie Warszawskim.
Ta cykliczna impreza od ponad 80 lat zbiera starożytników zajmujących się przekazem dostarczanym przez różne nośniki pisma czasów starożytności – papirusy, ostraka, graffiti – pochodzące przede wszystkim z Egiptu, ale też Palestyny, Afryki Północnej i Europy.
- Nie należy papirologii łączyć z czytaniem papirusów egipskich, hieroglificznych. To jest domena egiptologii. My zajmujemy się późniejszą epoką - tłumaczył w "Poranku Dwójki" prof. Tomasz Derda z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Do Polski przyjechało około 350 badaczy z całego świata. Zajmują się dokumentami, które w założeniu miały nie trwać wiecznie. Specjalizują się w badaniu źródeł pisanych na papirusie, na skorupkach ceramicznych, na tabliczkach drewnianych, woskowych... Łatwo się domyśleć, że ktoś, kto kuł w kamieniu - wiedząc, że ten napis mają zobaczyć przyszłe pokolenia - trochę zmieniał, ubarwiał rzeczywistość. W takich dokumentach codziennych ludzie tego nie robili.
- Z tych malutkich cegiełek składa się obraz ludzi świata starożytnego. To, jak myśleli, jak żyli, jak czuli - mówił prof. Derda.
W trakcie kongresu naukowcy mówili między innymi o późnej starożytności. To epoka niegdyś zaniedbywana, a dziś bardzo intensywnie badana. Nie jest to łatwe zadanie, teksty arabskie z VII, VIII wieku napisane są bardzo trudnym językiem. 
- To początek panowania arabskiego w Egipcie, który wcześniej należał do państwa bizantyjskiego. Wtedy ukształtował się nowy świat, który do dziś trwa. Mamy ogromną liczbę dokumentów, wiele z nich jest nieopublikowanych. Leżą w muzeach, w kolekcjach papirusów - opowiadał prof. Derda.

usc

Zobacz więcej na temat: archeologia Egipt Warszawa
Czytaj także

Żony polskich panujących? Bardzo rozmodlone

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2013 08:00
- Od piastowskich władczyń oczekiwano jedynie tego, by podtrzymywały w rodzinie życie religijne - mówił w "Skarbcu nauki polskiej" dr Grzegorz Pac, mediewista, autor książki "Kobiety w dynastii Piastów".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polak odkrywa tajemnice starożytności w Libii

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2013 15:30
Młody naukowiec bada antyczne inskrypcje w Azji Mniejszej i w Afryce. Co ma do powiedzenia o najsłynniejszej inskrypcji greckiej w polskich zbiorach? Wyjaśnił dzięki niej tajemnicę Aten Afryki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Co kilkadziesiąt tysięcy Polaków robiło na pustyni?

Ostatnia aktualizacja: 30.05.2013 18:00
O intensywnych kontaktach ekonomicznych, politycznych i kulturalno-naukowych PRL z Irakiem, Libią i Syrią opowiadał gość audycji "Skarbiec Nauki Polskiej", Przemysław Gasztold-Seń, stypendysta programu START Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tajemnice Mieszka I. Od dziecka mógł być chrześcijaninem...

Ostatnia aktualizacja: 27.06.2013 15:30
Książką "Mieszko Pierwszy Tajemniczy" profesor Przemysław Urbańczyk wywołał burzę. Badacz jeszcze raz przyjrzał się archeologicznym znaleziskom oraz historycznym źródłom i uznał, że Mieszko I wcale nie musiał być "stąd".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Germańscy bogowie muszą umrzeć

Ostatnia aktualizacja: 29.07.2013 13:00
Dlaczego boscy władcy świata germańskiej wyobraźni nie byli, jak to na bogów przystało, nieśmiertelni? W Dwójce opowiadaliśmy o Germanach i ich fascynującej mitologii.
rozwiń zwiń