Redakcja Programów Katolickich

Notre Dame. Niemy świadek historii Francji. 10 wydarzeń z historii, których tłem była katedra

Ostatnia aktualizacja: 16.04.2019 16:00
Widziała cesarzy i aktorki przebrane za boginie. Niszczyli ją ludzie i czas, jednak nigdy nie doświadczyła zniszczeń na taką skalę, jak podczas pożaru 15 kwietnia 2019 roku. 
26 sierpnia 1944, alianckie wojsko przed katedrą Notre-Dame w Paryżu
26 sierpnia 1944, alianckie wojsko przed katedrą Notre-Dame w ParyżuFoto: Wikimedia Commons/dp

1. 180 lat budowy

Notre Dame/Wikimedia Commons/dp Notre Dame/Wikimedia Commons/dp

Katedrę wzniesiono na wyspie Île de la Cité, na miejscu dwóch mniejszych świątyń. Jej budowa trwała 180 lat – od 1163 do 1345. Decyzję o wzniesieniu monumentu podjął Maurice de Sully, biskup Paryża. Wmurowanie kamienia węgielnego przebiegało w obecności króla Ludwika VII Młodego i papieża Aleksandra III. 

2. Proces Joanny d'Arc

Joanna d'Arc, obraz Françoisa Chifflarta/Wikimedia Commons/dp Joanna d'Arc, obraz Françoisa Chifflarta/Wikimedia Commons/dp

7 listopada 1455, po 24 latach od spalenia, w katedrze Notre-Dame w Paryżu rozpoczął się proces rehabilitacyjny Joanny d’Arc. Papież Kalikst VI całkowicie oczyścił ją z zarzutów. Na beatyfikację czekała aż do XX w. Za świętą uznano ją w 1920 roku. Dziś jest jedną z patronek Francji.

3. Napaść hugenotów 

W 1548 roku do katedry wtargnęli protestanccy hugenoci i zniszczyli część obrazów i rzeźb świętych, które uznawali za bałwochwalcze.

4. Ślub, który miał dać pokój 

Noc św. Bartłomieja/ Wikimedia Commons/dp Noc św. Bartłomieja/ Wikimedia Commons/dp

Notre Dame było jednym z miejsc, w których rozegrały się wydarzenia związane z tzw. nocą św. Bartłomieja. To tutaj odbył się ślub protestanckiego króla Nawarry Henryka Burbona z księżniczką Małgorzatą de Valois. Związek miał doprowadzić do pojednania francuskich hugenotów z katolikami. Stało się jednak inaczej. Matka panny młodej – katolicka Małgorzata Medycejska – wykorzystała pobyt hugenotów w Paryżu i zorganizowała kilka dni po ślubie rzeź protestantów.

5. Klasycystyczna renowacja

W czasach Ludwika XV i Ludwika XVI (druga połowa XVIII wieku) katedra została zmodyfikowana w stylu klasycystycznym. Usunięto z niej m.in. słynne dwunastowieczne witraże, które zamieniono na białe szkło. Witraże powróciły dopiero podczas remontu w drugiej połowie XIX wieku.

6. Świątynia Rozumu

Kult rozumu w Notre Dame/Wikimedia Commons/dp Kult rozumu w Notre Dame/Wikimedia Commons/dp

W czasie Rewolucji Francuskiej istniała groźba rozbiórki katedry. Zamiast tego, przemianowano ją na Świątynię Rozumu, w której część oddawano Najwyższej Istocie i przywódcom rewolucji – Muratowi i Robespierre’owi. Odbywały się w niej uroczystości związane z nowym, państwowym kultem. M.in. ukoronowano tutaj jedną z francuskich aktorek na "boginię rozumu".

7. Miejsce koronacji Cesarza Francuzów 

Napoleon koronuje Józefinę na Cesarzową w Notre Dame/ Jacques Louis-David/Wikimedia Commons/dp Napoleon koronuje Józefinę na Cesarzową w Notre Dame/ Jacques Louis-David/Wikimedia Commons/dp

2 grudnia 1804 roku Napoleon Bonaparte koronował się na Cesarza Francuzów. Bonaparte zerwał z tradycją w dwójnasób. Po pierwsze sam włożył sobie koronę, co symbolizowało ludową, narodową legitymizację jego władzy. Po drugie, zerwał z tradycją koronacji królów francuskich w katedrze w Reims. Miejscem jego koronacji była Notre Dame.

8. Uratował ją Hugo

Ilustracja do "Dzwonnika z Notre Dame" Victora Hugo/ Wikimedia Commons/dp Ilustracja do "Dzwonnika z Notre Dame" Victora Hugo/ Wikimedia Commons/dp

W latach 1854-1864 Notre Dame została poddana gruntownej renowacji. Świątynia znajdowała się wcześniej w opłakanym stanie. Uratował ją Victor Hugo, który uczynił z niej miejsce akcji swojej powieści "Dzwonnik z Notre Dame". Popularność dzieła i zawarty w nim apel o uratowanie zabytku spowodowały, że władze zdecydowały się na renowację świątyni.

9. Celebrowanie zwycięstwa

26 sierpnia 1944, alianckie wojsko przed katedrą Notre-Dame w Paryżu/Wikimedia Commons/dp
26 sierpnia 1944, alianckie wojsko przed katedrą Notre-Dame w Paryżu/Wikimedia Commons/dp

26 sierpnia 1944 w Notre Dame celebrowano mszę dziękczynną za wyzwolenie Paryża spod niemieckiej okupacji. W uroczystościach brał udział Charles De Gaulle. Katedra na szczęście nie uległa uszkodzeniom podczas powstania w Paryżu.

10. Pogrzeby głów państa

De Gaulle’a, Georges Pompidou i  François Mitterrand – uroczystości pogrzebowe tych trzech kolejnych prezydentów V Republiki Francuskiej odbywały się właśnie w Notre Dame.

bm