Wydawnictwo nagrodzone za bezcenne nagrania z Archiwum Folkloru Religijnego Instytutu Muzykologii KUL.
Książka Aldony Plucińskiej Polskie zwyczaje rodzinne przedstawia obrzędowość związaną z drogą życia człowieka – od narodzin do śmierci, historię jego wzrastania duchowego. Składa się z pięciu rozdziałów:
Zaślubiny,
Narodziny do Nowego Życia (chrzest),
Wzajemna jedność z Panem Bogiem (komunia święta),
Umocnienie Chrześcijanina (bierzmowanie),
W Drodze do Wieczności.
Autorka po raz pierwszy w historii polskiej etnografii opisuje polskie zwyczaje rodzinne w kontekście sakramentów świętych, które są fundamentem kultury chrześcijańskiej i dziedzictwa Polski.
Prezentowana pozycja zawiera bogaty materiał ilustracyjny, który uzupełnia tekst. Do publikacji dołączona jest płyta zawierająca utwory związane z każdym z sakramentów świętych.
Lista utworów
CD 1
Usypianie dziecka
Śpij siostrzyczko moja mała
kołysanka
Pierwsza Komunia Święta
O dniu radości
Zbliż się, zbliż do mnie drogie dziecię
Ślub i wesele
Przed dom przyjechali
pieśń weselna śpiewana przed domem panny młodej
Piękną kompaniję Maryś ma
pieśń weselna śpiewana przy formowaniu orszaku weselnego
Życzenia składane młodej parze przed wyjściem do kościoła
Trzydzieści listeczków przeplatane róży
piosenka weselna śpiewana po błogosławieństwie matki
Skowroneczek śpiewa
przyśpiewki dla panny młodej wykonywane przed wyjściem do kościoła
Czemu twoje oczka zapłakane
pieśń weselna śpiewana dla panny młodej przed wyjściem do kościoła
Krymowa suknia, biały pas
piosenka weselna śpiewana dla panny młodej przed wyjściem do kościoła
Chwalił się pan młody
żartobliwe przyśpiewki weselne przed ślubem
Zieleni się trawka
piosenka weselna śpiewana po ślubie
Nie bierz sobie żony z wysokiego rodu
przyśpiewka weselna dla pana młodego
Chłopak ja ci młody na całą gromadę
piosenka weselna dla pana młodego
Wisiał se wisiał wianeczek ruciany
piosenka weselna oczepinowa
Pochwalony Chrystus
piosenka weselna oczepinowa
Pieśni towarzyszące spotkaniom rodzinnym i sąsiedzkim
Posłuchajcie ja was proszę
pieśń historyczna o wojnie tureckiej
O polska Korono
pieśń dziadowska o trudnych czasach
Mój kumotrze źle się dzieje
pieśń moralizująca o braku szacunku do starszych
Tam za Krakowem w jednej wsi
pieśń moralizująca o niewdzięczności dzieci wobec rodziców
Słuchajcie proszę ojcowie, matki
pieśń dziadowska moralizująca o patologiach w życiu rodzinnym
Szła sierotka po wsi
pieśń dziadowska moralizująca o losie sierot
Najświętsza Panienka po świecie chodziła
pieśń apokryficzna o ucieczce Świętej Rodziny do Egiptu
Smutny dzień nastaje
Pieśń apokryficzna o zaginięciu Jezusa w świątyni
Raz w niedzielę po obiedzie
pieśń dziadowska oparta na motywach ewangelicznych o spotkaniu Chrystusa z Samarytanką
Świecie, świecie, marny świecie
pieśń dziadowska ewangeliczna o spotkaniu Jezusa z Samarytanką (inna wersja muzyczna i tekstowa)
Dawna Święta powieść niesie
pieśń alegoryczna moralizująca opustelniku
CD 2
Śmierć i pogrzeb
Jest wysoka drabina
pieśń alegoryczna o drodze do wieczności spiewana w domu zmarłego
Wszyscy ludzie posłuchajcie
pieśń o sądzie ostatecznym
Święty michał trąbą trąbił
pieśń o sądzie ostatecznym
Zegar bije pamiętaj
pieśń o przemijaniu czasu śpiewana w domu zmarłego
W dzień ów sądu ostateczny
parafraza sekwencji Dies irae
A, a, a przyjdzie godzina
"pieśń abecadłowa" o porzegnaniu się ze światem
Cokolwiek w świecie jest
pieśń o przemijaniu
O jak fałszywe wszystko
pieśń o marności świata doczesnego
Wyrok na wszystkich ludzi uczyniony
porzegnanie się zmarłego ze światem
Żegnam Cię mój świecie wesoły
porzegnanie się zmarłego ze światem
Skończyła mi się droga
pożegnanie się zmarłego ze światem
Zmarły człowiecze z tobą się Żegnamy
pieśń o pożegnaniu zmarłego przez społeczność, wykonywana na cmentarzu
Wszystka moja nadzieja
pieśń o ufności w miłosierdzie Boże
Zaczynam lament więźniów jęczących
pieśń o mękach czyśćcowych
Więzień w czyścu zatrzymany
prośba za dusze w czyścu cierpiące
Śpijże już po twoim boju
pożegnanie zmarłego
Przemowa pogrzebowa dla dorosłych
Wynoście mnie z domu tego
pieśń o pożegnaniu się zmarłego z domem i rodziną śpiewana w drodze na cmentarz
Już idę do Grobu
pieśń śpiewana na cmentarzu przed złożeniem zmarłego do grobu
Jedną garstką ziemi
pieśń wykonywana na cmentarzu przy składaniu do grobu
Na cmentarzu mieszkać będę
pieśń o oczekiwaniu na sąd Boży i żywot wieczny
Jużeś zginiony, już potępiony
dysputa anioła z diabłem nad losem duszy zmarłego
Wieczne odpoczywanie
modlitwa za zmarłego śpiewana na zakończenie obrzędu pogrzebu
Wykonawcy
Stefania Machulska (ur.1910r.) nagr.1977r. Żuromin (CD1: 1)
Marianna Szymańska (ur.1907r.) nagr.1974r. Filipów pow. Suwałki (CD1: 2)
Stanisława Słomczyńska (ur.1922r.) nagr.1976r. Siemiatycze (CD1: 3, 23)
Stanisław Beczek (ur.1910r.) nagr.1979r. Feliksin pow. Łuków (CD1: 4, 12, 13)
Franciszek Woliński (ur.1906r.) nagr.1972r. Pliszczyn pow. Lublin (CD1: 5)
Stanisława Dudziak (ur.1922r.) nagr.1971r. Jędrzychów pow. Lubin Legnicki (CD1: 6; CD2: 15)
Jan Bilski (ur.1914r.) nagr.1971r. Zbożenna pow. Przysucha (CD1: 7, 10); nagr.1970r. Skrzyńsko pow. Przysucha (CD2: 16, 18)
Franciszka Hałka (ur.1923r.) nagr.1976r. Nabróż pow. Tomaszów Lubelski (CD1: 8, 11, 14, 19)
Zofia Wrona (ur.1940r.) nagr.1975r. Złaków Kościelny pow. Łowicz (CD1: 9)
Helena Oleksiuk nagr.1976r. Ostrożany pow Siemiatycze (CD1: 15)
Zofia Błaszczyk (ur.1918r.) nagr.1978r. Modlna pow. Zgierz (CD1: 16)
Jakub Kapłon (ur.1901r.) nagr.1973r. Jodłowa pow. Jasło (CD1: 17)
Franciszka Banach (ur. 1911r.) nagr.1972r. Sztum (CD1: 18)
Anna Milcz (ur.1915r.) nagr.1973r. Czernichów pow. Kraków (CD1: 20, 24)
Julia Watras (ur. 1908r.) nagr.1979r. Bełżec pow. Tomaszów Lubelski (CD1: 21; CD2: 1, 3)
Anna Potoczek (ur.1910r.) nagr.1973r. Szczawnica pow. Nowy Targ (CD1: 22)
Genowefa Wyszkowska (ur.1926r.) nagr.1976r. Plusze pow. Bielsk Podlaski (CD1: 25)
Janina Zoła (ur.1924) nagr.1978r. Załęże pow. Jasło (CD1: 26)
Wojciech Machowski (ur.1905r.) nagr.1971r. Pyrzany pow. Gorzów Wielkopolski (CD1: 27)
Antoni Zuchowski (ur.1907r.) nagr.1976r. Siemiatycze (CD2: 2, 7)
Maria Piliszewska (ur.1902r.) nagr.1974r. Rajgród pow. Grajewo (CD2: 4)
Franciszek Kotusiewicz (ur.1907r.) nagr.1970r. Kraśnica pow. Opoczno (CD2: 5, 21)
Aniela Nizioł (ur. 1915r.) nagr.1972r. Hyżne pow. Rzeszów (CD2: 6)
Jan Tarach (ur.1906r.) nagr.1978r. Brzegi pow. Jędrzejów (CD2: 8)
Michał Dydo (ur.1905r.) nagr.1973r. Wola Zdakowska pow. Mielec (CD2: 9)
9 kobiet nagr.1988r. Wiązownica pow. Jarosław (CD2: 10)
Stanisław Bukowski (ur.1888r.) nagr.1973r. Czernichów pow. Kraków (CD2: 11)
grupa wiernych nagr.1975r. Sadki pow. Nakło (CD2: 12)
Józef Olszewski (ur.1907r.) nagr.1974r. Filipów pow. Suwałki (CD2: 13)
2 mężczyzn nagr.1976r. Okrzeja pow. Łuków (CD2: 14)
Stanisław Gudel (ur.1898r.) nagr. Zabiele pow. Mońki (CD2: 17)
5 kobiet nagr.1978r. Młodzawy Małe pow. Pińczów (CD2: 19)
Jadwiga Woźniak (ur.1915r.) nagr.1975r. Lewiczyn pow. Grójec (CD2: 20)
grupa wiernych nagr.1976r. Wyszki pow. Bielski Podlaski (CD2: 22)
8 kobiet nagr.1971r. Szklary Górne pow. Lubin Legnicki (CD2: 23)
***
Skład jury Fonogramu Źródeł 2014:
prof. Piotr Dahlig - etnomuzykolog, Instytut Muzykologii UW
dr Weronika Grozdew-Kołacińska - etnomuzykolog, Instytut Sztuki PAN
Piotr Kędziorek - dziennikarz Programu 2 PR
Anna Szewczuk - kierowniczka RCKL, Program 2 PR
Anna Szotkowska - dziennikarka Programu 2 PR
jury przyznało Nagrodę Specjalną w wysokości 2500 zł Fundacji Klamra z Żywca za album Macieja i Katarzyny Szymonowiczów „Gajdosze” - imponujące wydawnictwo etnograficzne ukazujące tradycję muzyczną i współczesność beskidzkich gajdoszy.
Dwie równorzędne pierwsze nagrody: Wydawnictwu In Crudo za monografię „Marian Bujak z Szydłowca. Portret skrzypka” wszechstronnie ukazującą styl i repertuar wybitnego muzyka radomskiego oraz Wydawnictwu Księży Młyn za album Aldony Jadwigi Plucińskiej „Polskie Zwyczaje Rodzinne” z dołączonymi bezcennymi nagraniami z Archiwum Folkloru Religijnego Instytutu Muzykologii KUL.
Drugą nagrodę otrzymały ex aequo: Stowarzyszenie Krusznia za album „Dorzecze Niemna. Śladami Oskara Kolberga” będący świadectwem żywotności muzycznej tradycji regionów nadniemeńskich oraz Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej za płytę „Kapela Byrtków z Pewli Wielkiej” za bogaty obraz kultury dudziarskiej regionu żywieckiego.
Trzecią nagrodę Jury przyznało Instytutowi Sztuki Polskiej Akademii Nauk za album „Gdyby Kolberg miał fonograf" za próbę konfrontacji dziedzictwa kolbergowskiego z dwudziestowieczną dokumentacją fonograficzną.
Jury z zadowoleniem podkreśla wyjątkowo wysoki poziom nadesłanych fonogramów i przyznaje wyróżnienia dla zespołu Białopotocanie za staranne udokumentowanie kultury tanecznej własnego regionu; dla Wydawnictwa Acte Prealable i Kapeli Marty Cichej za wierne odtworzenie stylu i repertuaru skrzypków sieradzkich; dla Wydawnictwa In Crudo za historyczną dokumentację i przybliżenie atmosfery autentycznego muzykowania na Scenie Korzenie na płycie „I po ścianach. Muzyka z Remontu 1994-96”; dla Fundacji Ważka za umiejętne ukazanie mozaiki kulturowej współczesnego regionu dolnośląskiego na płycie „Od wschodu Słońca…”.
