Kowal o wielkiej duszy. Władysław Gąsienica-Makowski

- Ojciec mówił, żebym z kowalstwa na spinki się przerzucił, bo nie byłem chłop byczy, a kowal powinien być gruby. Ja na to, że nie musi być gruby, ino miał chęć do roboty - mówił w archiwalnej rozmowie słynny zakopiański artysta.

Władysław Gąsienica-Makowski.

Foto: Zbiory rodzinne

Władysław Gąsienica-Makowski urodził się w 1930 roku w Zakopanem. Pochodził ze starego rodu góralskiego z tradycjami regionalnego rzemiosła. Jego ojciec, także Władysław, był znanym na Podhalu twórcą spinek, klamer i broszek, pradziadek Władysława był z kolei kowalem.

- Mnie po dziadku do kuźni ciągnęło. Podglądałem, jak to kowale pracują, sam się zacząłem tego uczyć od zera i na początku robiłem kowalstwo rolnicze, a potem się przerzuciłem na artystyczne - opowiadał Władysław Gąsienica-Makowski. - Ojciec mówił, żebym z kowalstwa na spinki się przerzucił, bo nie byłem chłop byczy, a kowal powinien być gruby. Ja na to, że nie musi być gruby, ino miał chęć do roboty. I tak pomału od 1943 zacząłem kuć. Kiedy wojna przyszła, ojciec poszedł do wojska, ja musiałem wtedy pozarabiać na rodzinę. Wozy i konie kułem, potem założyli my z rodziną Zakopiańskie Warsztaty Wzorowe. I wtedy robiłem jako kowal artysta świeczniki, kinkiety, lampy klamki.

Władysław Gąsienica-Makowski własną kuźnię założył w latach 50. W 1976 roku otworzył przy swoim domu Izbę Twórczą, gdzie popularyzował regionalne kowalstwo. Zachowywał przy tym stare techniki kucia i tradycyjnej ornamentyki. Istotna w jego twórczości stała si sztuka sakralna. Wykonywał tabernakula, monstrancje, kute klęczniki. - Ojciec Święty zlecił mi okucie kościoła za uratowanie Ojca - mówił w rozmowie o zakopiańskim Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej.

W 1984 roku otrzymał Nagrodę im. Oskara Kolberga. Zmarł w roku 2006. 

Z artystą rozmawiał Piotr Kędziorek. 

***

Audycja: Cudowytwórcy

Przygotowała: Patrycja Zisch

Data emisji: 9.05.2020

Godzina emisji: 8.50

at