Gwiazda: sprawiedliwość po 25 latach? Dla wielu jest już za późno

- Spotykałem się z kolegami, którzy mówili: "Jak to? To przecież niemożliwe, żeby ktoś żył za 1500 złotych. Tak się nie da”. Wtedy ja mówiłem, że są i tacy, którzy muszą przeżyć za 240 złotych – powiedział Andrzej Gwiazda o senackim projekcie dot. wsparcia dla dawnych opozycjonistów.

Były działacz "S" Andrzej Gwiazda przemawia podczas uroczystości pogrzebowych Anny Walentynowicz

Foto: PAP Archiwum/Adam Warżawa

- Dla dużego procentu tych opozycjonistów, których miałaby objąć ustawa jest już za późno. Dlaczego pomysł wsparcia działaczy opozycji pojawił się zatem dopiero teraz? Można by tłumaczyć to na korzyść tych, którzy dziś chcą zadośćuczynić byłym opozycjonistom - może po prostu nie przyszło im do głowy, że ktoś może nie mieć tyle pieniędzy jak ci, którzy się załapali do sfer rządzących – powiedział Współtwórca Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża oraz NSZZ "Solidarność" i sygnatariusz Porozumień Sierpniowych Andrzej Gwiazda.
- To, że ludzie, o których mówię są w takiej sytuacji, w zasadzie w nędzy, bez możliwości wydobycia się z niej, to zasługa tych, którzy teraz mają decydować o pomocy. A przecież ci wszyscy opozycjoniści za komuny nie mieli gorzej od innych ludzi, nie mieli kłopotów ze znalezieniem pracy, zarabiali tyle, ile wszyscy wokół. To po 1989 roku popadli w tragiczną często sytuację, to wtedy byli masowo wyrzucani na bruk – oceniał Andrzej Gwiazda.

Pomoc nie dla wszystkich

Z pomocy mają skorzystać wyłącznie ci, którzy są w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Warunkiem przyznania pomocy będzie uzyskanie statusu działacza opozycji lub osoby represjonowanej oraz spełnienie kryterium dochodowego.
Świadczenie specjalne ma być przyznawane co miesiąc w wysokości najniższej emerytury. Dostaną je osoby, których dochód nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 proc. najniższej emerytury (jeśli gospodarują samotnie) lub osoby, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 170 proc. najniższej emerytury.

Serwis specjalny "KOR: 35 lat">>>

Projekt przewiduje również jednorazową pomoc finansową, która przyznawana byłaby w związku ze zdarzeniem losowym na pokrycie kosztów np. zakupu wózka inwalidzkiego, sprzętu rehabilitacyjnego czy opłacenia pomocy pielęgnacyjnej. Według Rulewskiego świadczenie to może wynieść do 3 tysięcy złotych.

Definicja opozycjonisty

Zgodnie z projektem działaczem opozycji antykomunistycznej jest  ta osoba, która między 1 stycznia 1956 roku, a 4 czerwca 1989 roku, "przez co najmniej sześć miesięcy była członkiem nielegalnej organizacji, której cele zmierzały do odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania praw człowieka" lub "prowadziła w sposób zorganizowany, zagrożoną odpowiedzialnością karną, działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania praw człowieka".

Zobacz serwis specjalny Stan wojenny >>>

Z kolei za osobą represjonowaną uznane mają być m.in. te osoby, które w latach 1956-1989 przebywały w więzieniu lub innym miejscu odosobnienia na terytorium Polski "za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania praw człowieka".
Decyzje o udzieleniu pomocy będzie podejmował Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w porozumieniu z IPN.

Ponadto osoby z opozycji oraz prześladowani będę mieli prawo do legitymacji i odznaki honorowej, a jeśli już nie żyją, rodziny będą mogły otrzymać odznakę pamiątkową.

Zobacz serwis specjalny: SIERPIEŃ '80>>>

Senatorowie chcą, by ustawa weszła w życie 1 czerwca, w przeddzień obchodów Święta Wolności, czyli 25. rocznicy pierwszych, częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w powojennej Polsce.

pp/PAP/IAR