Historia

Terry Pratchett – mistrz satyry i wyobraźni

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2023 05:42
28 kwietnia 1948 roku urodził się Terry Pratchett, jeden z najwybitniejszych autorów brytyjskich i najsłynniejszych współczesnych pisarzy prozy fantastycznej.
Terry Pratchett
Terry PratchettFoto: Dominic Lipinski / PA Images / Forum

Korzeni przyszłej kariery pisarskiej można doszukiwać się już w młodości Pratchetta. Z jednej strony był dzieckiem, które potrafiło dla rozrywki przeczytać słownik, z drugiej: marzyło, by w przyszłości zostać astronomem. Kosmiczne ambicje przyszłego autora bestserllerów pokrzyżowała jednak matematyka, która sprawiała Brytyjczykowi spore trudności.

Zamiłowanie do literatury w połączeniu z marzeniami o gwiazdach zrodziło w młodym człowieku potrzebę pisania. Swoje pierwsze opowiadanie autor napisał w wieku 13 lat, dwa lata później ukazało się ono drukiem. Pierwszą powieść - "Dywan" - Pratchett napisał w wieku 17 lat. Wydał ją jednak dopiero w roku 1971. Opatrzona ilustracjami samego autora książka stanowiła początek długiej bibliografii dokonań jednej z najważniejszych postaci literatury przełomu wieków.

Znakiem rozpoznawczym Pratchetta stała się seria "Świat Dysku" obejmująca ponad 40 tomów, w której autor wykreował świat, który jest zgrabną satyrą na aspekty otaczającej współczesnych rzeczywistości. Geneza cyklu oparta jest na wyśmianiu wad występujących w innym zjawisku.

 Kiedy Tolkien napisał swojego "Władcę Pierścieni" okazało się, że bardzo wielu ludzi chciało tworzyć tak jak on. Powstało wiele złych książek pisanych przez ludzi, którzy lubili fantasy, ale nie potrafili dobrze opowiedzieć historii. Postanowiłem coś z tym zrobić. Było tak wiele klisz powielających się w tych książkach, że postanowiłem napisać satyrę na ich temat – wyjaśniał okoliczności powstania cyklu w rozmowie z Grażyną Gronczewską w audycji z cyklu "Wieczorni goście Radia Bis".

Posłuchaj
15:08 wieczorni goście radia bis____2586_97_iv_tr_0-0_12148688c1a2175c[00].mp3 Rozmowa Grażyny Gronczewskiej z Terry'm Pratchettem. (PR, 31.05.1997)

Posłuchaj całej rozmowy z Terrym Pratchettem.

Pod koniec życia Pratchett stał się orędownikiem legalizacji eutanazji. Wiązało się to z chorobą Alzheimera, na którą cierpiał pisarz i która powoli odbierała mu możliwość tworzenia i normalnego funkcjonowania. Był narratorem w kontrowersyjnym filmie BBC "Decydując się na śmierć" z 2010 roku, w którym nieuleczalnie chory Peter Smedley, brytyjski milioner, przed kamerami wypił truciznę w szwajcarskiej klinice.

Jedną z najważniejszych postaci w prozie Pratchetta była Śmierć. Z jednym ze swoich ulubionych bohaterów pisarz spotkał się 12 marca tego roku.

>

bm

Czytaj także

Christopher Robin Milne. Chłopiec, który nie chciał być Krzysiem

Ostatnia aktualizacja: 21.08.2023 05:40
Pokochało go wiele pokoleń dzieci na całym świecie. Dzięki książkom o Kubusiu Puchatku zyskał sławę. Dla kilkulatka była ona jednak zbyt dużym ciężarem. Gdy dorósł, niewiele się zmieniło. Niełatwo być kimś, o kim wszyscy wokół myślą jak o postaci literackiej. Ale Christopher Milne nie był Krzysiem. Przynajmniej nie całkiem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Orangutany, komputery i wielkie, kosmiczne żółwie. Terry Pratchett i "Świat Dysku"

Ostatnia aktualizacja: 12.03.2024 05:40
- Po tym, jak J.R.R. Tolkien napisał swojego "Władcę Pierścieni" okazało się, że bardzo wielu chciałoby zostać drugim Tolkienem. Powstał ogrom złych książek pisanych przez fanów fantasy, którzy nie potrafili jednak dobrze opowiedzieć historii. Powtarzało się w nich tyle komunałów, że postanowiłem napisać satyrę na ich temat. Tak narodził się "Świat Dysku" – opowiadał Terry Pratchett na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Najmłodszy pisarz fantasy w Polsce. Mateusz Cetnarski wydaje swoją debiutancką książkę

Ostatnia aktualizacja: 29.03.2021 11:30
Najmłodszy pisarz fantastyki w Polsce ma piętnaście lat i mieszka w Stalowej Woli. Kocha taniec sportowy i literaturę. Pierwszą książkę zaczął pisać dwa lata temu. Czy nazwisko Mateusza Cetnarskiego dołączy do grona największych?
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Wiedźmin". Geralt z Rivii podbija świat. Skąd ten fenomen?

Ostatnia aktualizacja: 21.12.2021 04:00
17 grudnia, czyli... premiera drugiego sezonu serialu "Wiedźmin"! Produkcja Netflixa cieszy się ogromnym zainteresowaniem, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Jednak jak to wszystko się zaczęło? Gdzie słynny wiedźmin, Geralt z Rivii, rozpoczął swoją podróż, która trwa aż do dzisiaj? Poznaj jego historię.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Duma i uprzedzenie" Jane Austen. Arcydzieło pisarki, którą porównywano do Szekspira

Ostatnia aktualizacja: 28.01.2024 05:40
28 stycznia 1813 roku ukazała się drukiem "Duma i uprzedzenie" autorstwa Jane Austen. Jest to najpopularniejsza powieść angielskiej pisarki, po którą chętnie sięgają również współcześni czytelnicy. Historia panien Bennet, ich pierwszych zauroczeń i miłosnych zawodów doczekała się wielu tłumaczeń i dwóch filmowych adaptacji. 
rozwiń zwiń