Historia

Rudyard Kipling – posłannictwo białej rasy

Ostatnia aktualizacja: 30.12.2020 00:01
Kipling stał się symbolem myślenia imperialnego i przekonania o posłannictwie białej rasy, co wyraził w słynnym wierszu "Brzemię białego człowieka".
Rudyard Kipling w Stanach Zjednoczonych, około 1894
Rudyard Kipling w Stanach Zjednoczonych, około 1894Foto: Wikimedia Commons/domena publiczna

30 grudnia 1865 urodził się Rudyard Kipling, brytyjski pisarz i poeta, którego niezwykła biografia splotła się z dziejami imperialnej Anglii.


Posłuchaj
29:57 rudyard kipling___52_06_ii_tr_0-0_990740930d51567[00].mp3 Rudyard Kipling - audycja Elżbiety Łukomskiej z cyklu "Biografie niezwykłe" (PR, 17.01.2006)

 

Przyszedł na świat w rodzinie angielskiego urzędnika w Bombaju. Od wczesnej młodości fascynował się Indiami i imperialnym dziełem Wielkiej Brytanii.

Skromny i zdolny dziennikarz anglojęzycznych gazet w Lahore i Allahabadzie zrobił oszałamiającą karierę jako autor książek dla młodzieży, m.in. wydanej w 1894 roku "Księgi dżungli". Kipling stał się symbolem myślenia imperialnego i przekonania o posłannictwie białej rasy, co wyraził w słynnym wierszu "Brzemię białego człowieka".

Bezbłędnie trafił w nastroje społeczeństwa brytyjskiego w swoim czasie. W budowie i zarządzaniu Imperium brała udział stosunkowo niewielka część ludności Wielkiej Brytanii. Opowieści z dalekich stron pobudzały wyobraźnię mas, które nigdy nie miały okazji ujrzeć dalekich posiadłości na własne oczy. Na Wyspach Brytyjskich istniał nienasycony apetyt na orientalne opowieści. Kipling dla przeciętnego odbiorcy odkrył Azję. Nadał smak i kolor wizjom hinduskiej przyrody i ludzi.  

W powieściach i poematach Kiplinga przewija się niewzruszone przekonanie o angielskiej misji cywilizacyjnej w świecie. Wiara w niesioną sprawiedliwość i postęp. Jak pisał Kazimierz Dziewanowski: "Zgodnie z tym obrazem małomówny i odważny, wyniosły, lecz sprawiedliwy Anglik w hełmie tropikalnym docierał wśród niebywałych trudów do «jądra ciemności», jak to pięknie nazwał Joseph Conrad, niósł tam angielską naukę o równości obywateli wobec prawa, o tym, że nie należy palić wdów ani wydawać za mąż jedenastoletnich dziewcząt, że nie należy wbijać ludzi na pal ani sprzedawać ich w niewolę; niósł oświatę, medycynę, kolej żelazną i sprawiedliwą karę za dowiedzione przestępstwa".

Kipling w swoich dziełach nie wspomina jednak o drugim aspekcie angielskiego panowania. Nieprzerwanym paśmie oszustw, podstępów, okrucieństw. Karabinów i kanonierek skierowanym przeciwko uzbrojonym w dzidy tubylcom.

Posłuchaj o życiu i twórczości piewcy imperialnej Anglii w audycji z cyklu "Biografie niezwykłe".

mjm

Czytaj także

William Szekspir – dramaturg wszech czasów

Ostatnia aktualizacja: 23.04.2023 05:40
- Był to największy talent epoki elżbietańskiej, w każdej dziedzinie, której się tknął, osiągał wybitne rezultaty - oceniał historyk literatury Tomasz Miłkowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jane Austen – rozwaga przed romantycznością

Ostatnia aktualizacja: 16.12.2023 05:35
- Ona opisywała świat, który dobrze znała. Ona go wykadrowała z ogromnej rzeczywistości. To wystarczyło, żeby stworzyć mikrokosmos - mówiła Anna Trzeciakowska, tłumaczka powieści Jane Austen w audycji Bogumiły Prządki z cyklu "Biografie niezwykłe".
rozwiń zwiń