Historia

Józef Dietl - rektor UJ, prezydent Krakowa

Ostatnia aktualizacja: 24.01.2017 06:07
24 stycznia 1804 urodził się Józef Dietl. Wybitny modernizator Krakowa, rektor najstarszej polskiej uczelni, lekarz i polityk.
Audio
  • Gawęda prof. Andrzeja Notkowskiego na temat prof. Józefa Dietla w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 12.08.2002)
Józef Dietl (1804-1878), zdjęcie z lat 60. XIX. Własność Archiwum Państwowego w Krakowie, fot. Walery Rzewuski, źr. Wikimedia Commonsdp
Józef Dietl (1804-1878), zdjęcie z lat 60. XIX. Własność Archiwum Państwowego w Krakowie, fot. Walery Rzewuski, źr. Wikimedia Commons/dp

Józef Dietl pochodził z niezamożnej rodziny urzędniczej i był jednym z siedmiorga rodzeństwa. Mimo trudności finansowych, udało mu się zdobyć wykształcenie: studiował filozofię w Łodzi i zrobił doktorat z medycyny w Wiedniu.

W 1851 roku objął kierownictwo Katedry Medycyny Wewnętrznej i Kliniki Lekarskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W roku akademickim 1861/1862 był rektorem tej uczelni.

Jego patriotyczna postawa nie podobała się władzom austriackim, które nie zatwierdziły jego wyboru na następną kadencję. Walka o repolonizację oświaty i nauki w Galicji spowodowała, że w 1865 roku został specjalnym dekretem Franciszka Józefa usunięty z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Rok później wziął udział w wyborach do rady miejskiej i został prezydentem Krakowa. Został zapamiętany jako wielki reformator miasta.

- Rozwinął bardzo energiczną działalność na polu unowocześnienia gospodarki miejskiej i jej gruntownej reorganizacji. Dokonał zmian w magistracie krakowskim, co ogromnie usprawniło pracę tej instytucji - mówił prof. Andrzej Notkowski w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków".

Kraków potraktował jak żywy organizm, który potrzebuje lekarza. Wiedział, że jest tak zdrowe, jak jego krwiobieg.

- Wystąpił z projektem uregulowania Wisły, dokończenia budowy kanalizacji i uruchomienia nowoczesnych wodociągów - mówił historyk.

Wobec nacisków opozycji w Radzie Miasta, ustąpił ze stanowiska prezydenta w 1874 roku.

Dietlowi zawdzięczamy też badania wód mineralnych w Galicji i rozwój uzdrowisk. Zmarł 18 stycznia 1878.

bm


Czytaj także

Emanuel Rostworowski – wybitny badacz dziejów oświecenia

Ostatnia aktualizacja: 08.10.2014 06:00
30 lat temu, 8 października 1989, zmarł Emanuel Rostworowski - historyk krakowski, autor wielce odkrywczych i interesujących książek o wieku XVIII, redaktor Polskiego Słownika Biograficznego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Śniadecki. Romantyzmowi przeciwstawiał "mędrca szkiełko i oko"

Ostatnia aktualizacja: 29.08.2024 05:35
Matematyk, astronom, filozof i reformator oświaty. Zasłużony dla uniwersytetów w Krakowie i Wilnie. Udowadniał, że patriotą jest nie tylko ten, kto walczy szablą, ale i ten, który oświeca rozumem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Władysław Konopczyński – "archiwożerca"

Ostatnia aktualizacja: 12.07.2022 05:35
- Nie brakowało mu odwagi cywilnej, determinacji i konsekwencji w działaniu obywatelskim, publicznym oraz naukowym – mówił na antenie Polskiego Radia dr Janusz Osica.
rozwiń zwiń