Historia

Giuseppe Mazzini - pierwszy rewolucjonista Europy

Ostatnia aktualizacja: 22.06.2023 05:35
"Chudy, blady i obszarpany, ale płomienny jak apostoł, przebiegły jak rzezimieszek, swobodny jak komediant, nieumęczony jak kochanek" – pisał o Mazzinim Klemens von Metternich.
Giuseppe Mazzini, fot. z 2. poł. XIX w.
Giuseppe Mazzini, fot. z 2. poł. XIX w. Foto: Polona

22 czerwca 1805 roku urodził się Giuseppe Mazzini - założyciel Młodej Europy, międzynarodowej organizacji rewolucyjnej. Jej działacze wyrażali sprzeciw wobec postanowień kongresu wiedeńskiego, postulowali utworzenie państw republikańskich w Europie.

- Obowiązkiem stowarzyszonych w Młodej Europie była propaganda zasad, gromadzenie broni i amunicji, gotowość do walki przeciw ciemiężcom dla obrony praw człowieka i losów ojczyzny - słyszymy w audycji Piotra Sopoćki z cyklu "Ludzie, epoki, obyczaje".


Posłuchaj
12:37 mazzini.mp3 Audycja Piotra Sopoćki z cyklu "Ludzie, epoki, obyczaje" poświęcona Giuseppe Mazziniemu. (PR, 9.03.1977)

 

Mazzini całe życie poświęcił idei wyzwolenia narodów europejskich. W 1831 roku założył organizację Młode Włochy, która wraz z Młodą Polską, Niemcami, Francją, Hiszpanią i Szwajcarią utworzyły później Młodą Europę.

Brał udział w wydarzeniach Wiosny Ludów we Włoszech. Walczył tam u boku Garibaldiego.

- Mazzini pierwszy zwrócił uwagę na Garibaldiego. Przeczuł w nim narodowego bohatera i dokonywał nadludzkich wysiłków dla przysporzenia mu popularności, wysuwając go na czoło ruchu demokratycznego - słyszymy w audycji.

O ile jego protegowany w imię celu, jakim było zjednoczenie Półwyspu Apenińskiego, potrafił iść na kompromis z monarchą Wiktorem Emanuelem, to Mazzini nigdy nie był gotów uznać, że odrodzone Włochy będą królestwem. Wierzył w ideę republikanizmu, nie zgodził się złożyć przysięgi na wierność królowi i musiał udać się na emigrację. Powrócił w latach 70. XIX wieku. Zmarł 10 marca 1872 w Pizie.

Mazzini wspierał dążenia niepodległościowe Polaków. Szanował polską literaturę i miał polskich przyjaciół. Rolę przyszłej Polski postrzegał jednak inaczej niż emigracja. Jak? Posłuchaj audycji Piotra Sopoćki z cyklu "Ludzie, opoki, obyczaje".

bm

Czytaj także

Giuseppe Garibaldi – legendarny bojownik o wolność

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2020 05:50
2 czerwca 1882 zmarł Giuseppe Garibaldi. Bohater dwóch kontynentów, którego nazywano niekoronowanym królem ludów. Przez czterdzieści lat wspierał różne narodowościowo-wyzwoleńcze kampanie wojenne.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Marsz czerwonych koszul na Rzym

Ostatnia aktualizacja: 24.08.2017 06:00
"Rzym, albo śmierć!" - 24 sierpnia 1862 Giuseppe Garibaldi wraz ze swoją armią "czerwonych koszul" rozpoczął marsz na Rzym.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Risorgimento, czyli trzy twarze zjednoczenia Włoch

Ostatnia aktualizacja: 17.03.2019 06:07
Zjednoczenie Włoch miało trzy oblicza. Monarchy, który symbolizował wspólną tradycję, premiera personifikującego polityczny wysiłek, jaki włożony został w ideę zjednoczeniową i rewolucjonisty, który ucieleśniał dążenia ludu Półwyspu Apenińskiego.
rozwiń zwiń