Guillaume Apollinaire – poeta rozdarty

Toczył wewnętrzny spór między tradycją a nowatorstwem. Doceniał nowe osiągnięcia, a jednocześnie zapowiadał nadejście epoki okrucieństwa i cierpienia. Poezja Appolinaire’a jest najpełniejszym wyrazem przełomu epok. 

Guillaume Apollinaire ze swoją żoną Jacqueline w ich mieszkaniu, fot. Wikimedia Commons/domena publiczna

26 sierpnia 1880 urodził się Guillaume Apollinaire, francuski poeta polskiego pochodzenia.

Czołowy obrońca i głosiciel kubizmu, a następnie surrealizmu. Rozpoczął nową orientację w poezji francuskiej. Wywarł tez głęboki wpływ na twórczość polskich poetów.

Posłuchaj audycji z cyklu "Szkic do portretu"

Appolinaire, przyjaźniąc się z Picassem i Légerem, wytoczył nowe drogi sztuce. Publikował recenzje filmowe, wygłaszał odczyty, pisał wstępy do wystaw, a jego poezja wyrażała nowe doświadczenia języka i wyobraźni.

Stał się znany i ceniony. Jako pierwszy poniechał zasad interpunkcji, wyswobadzając tok liryczny utworu. Łamał składnię i wprowadzał wyrażenia gwarowe.

W życiu i twórczości poety widać wyraźną dwoistość. Z jednej strony optymizm intelektualny urok słowa, humor wyobraźni, wrażliwość na sztukę, a z drugiej strony melancholia, obsesyjne obrazy uwiędłych liści i kwiatów i poczucie kresu epoki, w której się narodził.

Appolinaire bronił się przeciw owemu smutkowi przemijania, chwaląc umysł ludzki, wynalazczość i dynamiczność działania. Był zachwycony nowymi wynalazkami – filmem, samochodem, samolotem. Równocześnie też przepowiadał nadejście epoki okrucieństwa i cierpienia.

Mimo, że cenił tradycję, nie stronił od poszukiwań. Był przecież głównym animatorem awangardy. Nasilenie tych sprzeczności w cyklu "Alkohole" w 1913 roku, a potem w "Kaligramach" spowodowało, że poezja Appolinaire’a jest najpełniejszym wyrazem przełomu epok.