Historia

Powstanie Warszawskie. "Cała ulica płonęła, to było kłębowisko płomieni"

Ostatnia aktualizacja: 04.09.2023 05:45
4 września 1944 roku. Trzydziesty piąty dzień powstania, poniedziałek. W zbombardowanym budynku PKO ciężkie rany odnoszą szef Sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej gen. Tadeusz Pełczyński ps. Grzegorz oraz jego zastępca Kazimierz Pluta-Czachowski ps. Kuczaba. Zbombardowana elektrownia na Powiślu staje się gruzowiskiem.
Niemieckie Brennkommando podpala domy przy ulicy Leszno miotaczami płomieni. Wrzesień 1944
Niemieckie Brennkommando podpala domy przy ulicy Leszno miotaczami płomieni. Wrzesień 1944Foto: Wikipedia/domena publiczna
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny
Posłuchaj
01:20 4 wrzesnia Roman Szaudel ps. Kajtek opowiada o zdobywaniu jedzenia podczas powstania. (Archiwum PR)

 

Przerwanie dostaw prądu z elektrowni stawia w trudnej sytuacji walczącą stolicę. Od elektryczności uzależnione jest funkcjonowanie drukarni i zakładów wytwarzających broń. Problem ma też obsługa radiostacji "Błyskawica", której siedziba zostaje przeniesiona na ul. Poznańską, nieopodal funkcjonuje wytwórnia granatów, która posiada własny agregat.


Posłuchaj
02:14 A46431 4.09 Powstancze klendarium_1187279_1.mp3 Elektrownia była przez miesiąc ostrzeliwana przez Niemców. Bronili jej pracownicy, którzy jednocześnie ją obsługiwali. (PR, 2014)

 

Niemcy nacierają na Powiśle od północy, od strony Wybrzeża Kościuszkowskiego, Dobrej i Browarnej. Nieprzyjaciel dociera aż do Lipowej. Drewniana zabudowa staje w płomieniach. "Chyba to było właśnie czwartego, kiedy wyjrzałam z moją siostrą z bramy, cała ulica płonęła, właściwie to było kłębowisko płomieni" - wspominała Krystyna Kraśniewska.

Trwa bombardowanie Śródmieścia. W gruzy obraca się budynek, w którym funkcjonowały Wojskowe Zakłady Wydawnicze Armii Krajowej, w których wydawane były najważniejsze powstańcze gazety. Walki toczą się na ul. Kredytowej, Ciepłej, na placu Grzybowskim. Starcia z wrogiem mają miejsce także w Śródmieściu Południowym. Tam trwają niemieckie szturmy prowadzone od strony Muzeum Narodowego.


Posłuchaj
15:28 Dni Walczącej Stolicy, 4.09.mp3 Bombardowanie Powiśla i odcięcie powstańców od elektrowni. Cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984)

 

Na Mokotowie i Czerniakowie tamtejsze oddziały powstańcze starają się prowadzić działania przeciwko nacierającym od Wisły oddziałom niemieckim.

im

Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 31 sierpnia. "Stare Miasto. Położenie krytyczne; dalsze trzymanie się wobec braku zaopatrzenia i olbrzymich strat – niemożliwe"

Ostatnia aktualizacja: 31.08.2020 05:40
Trzydziesty pierwszy dzień powstania, czwartek. W nocy powstańcy podejmują nieudaną próbę połączenia Śródmieścia ze Starym Miastem. Ponoszą ogromne straty - liczba zabitych i rannych wynosi blisko 300 osób.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 3 września 1944. "Niemcy gwałcili dziewczynki i rozstrzeliwali rannych"

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2020 05:47
Trzydziesty czwarty dzień powstania, niedziela. Niemcy ogromnymi siłami uderzają na Powiśle. Ich celem jest odepchnięcie powstańców od rzeki, w obawie przed połączeniem z wojskami Armii Czerwonej, która zbliża się do Warszawy.
rozwiń zwiń