Historia

Dziewięć dni, które zmieniły Polskę. Ostatni dzień I pielgrzymki Jana Pawła II

Ostatnia aktualizacja: 10.06.2024 05:55
45 lat temu, 10 czerwca 1979 roku, zakończyła się pierwsza pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski. Wizyta papieża wywołała nieopisany entuzjazm Polaków.
Ojciec Święty w papamobile przejeżdża ulicami miasta na lotnisko w Balicach, skąd odleci do Rzymu. Kraków, 10 czerwca 1979
Ojciec Święty w papamobile przejeżdża ulicami miasta na lotnisko w Balicach, skąd odleci do Rzymu. Kraków, 10 czerwca 1979Foto: PAP/Leszek Łożyński

Warszawa

W czasie pierwszej mszy świętej na placu Zwycięstwa w Warszawie padły historyczne dziś słowa: "I wołam, ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja, Jan Paweł II, papież, wołam z całej głębi tego tysiąclecia, wołam w przeddzień święta Zesłania, wołam wraz z wami wszystkimi: niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój! I odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi."

Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - zobacz serwis specjalny

Wymowa tych słów była dla wszystkich oczywista.

Spotkanie na placu Zwycięstwa było najbardziej wyrazistym wystąpieniem Jana Pawła II w kwestiach politycznych - deklaracją jego poglądów i czytelną zapowiedzią wsparcia, przynajmniej duchowego, dla wszelkich działań mogących obalić system. Nie tylko zresztą w Polsce.

Gniezno i Częstochowa

Gniezno było drugim przystankiem w pielgrzymce, gdzie Jan Paweł II nie tylko powrócił do chrztu Polski, ale także zarysował duchową perspektywę jedności duchowej całej Europy. Z dawnej stolicy piastowskiej papież poleciał do Częstochowy, gdzie podczas trzech spędzonych tam dni odnowił Akt Oddania Narodu Polskiego Najświętszej Marii Pannie, wziął udział w Apelu Jasnogórskim, a także w obradach konferencji plenarnej Episkopatu Polski.

Fotograf Jana Pawła II, Arturo Mari o pierwszej pielgrzymce

Następnego dnia Jan Paweł II wyruszył na objazd diecezji. Odwiedził Kalwarię Zebrzydowską, Oświęcim, a także szczególnie mu bliskie, rodzinne Wadowice. Media najwięcej uwagi poświęciły jednak jego wizycie w Oświęcimiu, a antywojenne kazanie spotkało się z uznaniem wszystkich.

Muzeum Auschwitz-Birkenau

- Przy bramie obozu Ojca Świętego powitali przedstawiciele władz państwowych. Następnie papież udał się do bloku śmierci, aby nawiedzić celę, w której zmarł św. Maksymilian Kolbe. Po złożeniu wieńca Jan Paweł II modlił się pod ścianą śmierci, gdzie dokonywano egzekucji więźniów" Później papież udał się do Brzezinki, gdzie na ołtarzu polowym, ustawionym na rampie, gdzie dokonywano wyładunku więźniów, odprawił mszę - relacjonował bp Ignacy Dec. 

Kolejne dwa dni przyniosły papieskie wizyty w Nowym Targu oraz Nowej Hucie. W pierwszym miejscu odprawił mszę świętą na lotnisku położonym na południe od miasta, polecając Podhalan Matce Boskiej Królowej, w Nowej Hucie zaś wziął udział w mszy świętej odprawionej przez bp. Jerzego Ablewicza. Sam wygłosił homilię.

40.rocznica wyboru papieża Polaka - zobacz serwis historyczny

Kraków

Ostatniego dnia pielgrzymki Jan Paweł II odprawił mszę św. na krakowskich Błoniach. Jak wspominali księża Tadeusz Chlipała i Janusz Michalewski:

"Drugi fakt z tamtej pielgrzymki (pierwszym była msza na placu Zwycięstwa w Warszawie - przyp. red.), który większości z nas zapadł w pamięci, to Eucharystia na krakowskich Błoniach - z racji wielkiej liczby wiernych, którzy w niej uczestniczyli - ponad milion pielgrzymów z całej Polski. To zgromadzenie eucharystyczne było już pierwszym znakiem potwierdzającym, że Duch zaczyna działać na polskiej ziemi, spełniając prośbę Jana Pawła II z placu Zwycięstwa w Warszawie".

- Papieska pielgrzymka w czerwcu 1979 roku to było dziewięć dni, które zmieniły Polskę. Mówiłem dużo o społecznym konformizmie, który utrzymywał PRL na powierzchni stabilności. Nie tylko te słynne słowa: "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi", ale także wiele innych słów wówczas wypowiedzianych osłabiało oparty na lęku konformizm, dodawało wiary i nadziei, a bez tego żadna rewolucja nie ma prawa wybuchnąć - mówił w wywiadzie dla PAP dr Marcin Zaremba, historyk.

PAP/im

Czytaj także

Papieska pielgrzymka pod lupą SB

Ostatnia aktualizacja: 03.06.2019 18:55
Jak Służba Bezpieczeństwa przygotowywała się do pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski? 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Historyk: plany zamachu powstały jeszcze w trakcie pielgrzymki do Polski w 1979 roku

Ostatnia aktualizacja: 13.05.2020 20:47
Niespełna trzy lata po wyborze na papieża - 13 maja 1981 roku na placu św. Piotra w Rzymie, Jan Paweł II został ciężko ranny w zamachu na jego życie. Tło tego wydarzenia nie jest do końca wyjaśnione.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"41 lat temu Polacy zobaczyli, że są razem". Andrzej Rozpłochowski o pielgrzymce Jana Pawła II

Ostatnia aktualizacja: 16.05.2020 15:30
- Papież z Polski był dla mnie wzorem i drogą - mówił w Polskim Radiu 24 Andrzej Rozpłochowski, legenda śląskiej Solidarności. Gośćmi audycji byli też: Wojciech Borowik, prezes Stowarzyszenia Wolnego Słowa i Leszek Czajkowski, publicysta i opozycjonista.
rozwiń zwiń
Czytaj także

45 lat temu Karol Wojtyła został wybrany papieżem

Ostatnia aktualizacja: 16.10.2023 06:00
16 października 1978 roku w Rzymie kolegium kardynalskie wybrało metropolitę krakowskiego kardynała Karola Wojtyłę na papieża Kościoła katolickiego. Przyjął on imię Jan Paweł II. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Ucałowałem ziemię polską". Ta wizyta Jana Pawła II odmieniła oblicze polskiej ziemi

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2024 06:00
– Drodzy rodacy! Ucałowałem ziemię polską, z której wyrosłem, ziemię, z której wezwał mnie Bóg niezbadanym wyrokiem swej opatrzności na Stolicę Piotrową w Rzymie, ziemię do której przybywam dzisiaj jako pielgrzym – mówił Jan Paweł II po przylocie na lotnisko Okęcie w Warszawie. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. "Odnowiła oblicze tej ziemi"

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2024 06:00
Podróż papieża Polaka do ojczyzny, która rozpoczęła się 45 lat temu,w czerwcu 1979 roku, jego biograf George Weigel opisał jako "dziewięć dni, które zmieniły świat". W zgodnej opinii wielu komentatorów pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski przyczyniła się do zmian politycznych zarówno nad Wisłą, jak i w całej Europie Środkowo-Wschodniej.
rozwiń zwiń