Historia

Juliusz Wiktor Gomulicki – erudyta, bibliofil, badacz literatury

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2023 05:40
17 października 1909 roku urodził się Juliusz Wiktor Gomulicki - historyk literatury, wybitny znawca poezji Cypriana Kamila Norwida, varsavianista, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego. W Archiwum Polskiego Radia zachowały się jego wspomnienia. W 2003 roku z Juliuszem Gomulickim rozmawiała Bogumiła Prządka.
Juliusz Wiktor Gomulicki, zdjęcie z 1945 roku
Juliusz Wiktor Gomulicki, zdjęcie z 1945 rokuFoto: Wikipedia/domena publiczna

- Ja w książki się wgłębiam – mówił Juliusz Wiktor Gomulicki. - Jestem miłośnikiem tego, co zapieczętowane, wykrywania tego, co ukryte, odgadywania tego, co zagadkowe. Jestem w tym mistrzem, mogę powiedzieć niezrównanym. 

Był synem pisarza Wiktora Gomulickiego. Urodził się 17 października 1909 roku w Warszawie. 

- Matka nauczyła mnie liter, jak miałem trzy lata. Ojciec, jak zauważył, że ja sylabizuję, zabrał się za naukę czytania już prawdziwego – wspominał Juliusz Gomulicki. – Czytałem dużo, szybko przyswajałem wiedzę, więc ojciec był ze mnie bardzo zadowolony.

Posłuchaj
14:13 juliusz wiktor gomulicki_cz.1.mp3 Juliusz Wiktor Gomulicki przedstawia portret swojego ojca, pisarza Wiktora Gomulickiego, od którego przejął fascynację literaturą i historią Warszawy. Cz. 1. (PR, 2003) 

Wybuch I wojny światowej zastał rodzinę Gomulickich w Warszawie. – Pamiętam pierwszą stronę gazety z wielkim tytułem "Wojna!", pamiętam, choć miałem wtedy tylko pięć lat – mówił Juliusz Gomulicki w Polskim Radiu. – Pamiętam też 11 listopada i odzyskanie niepodległości przez Polskę. Jak ja wtedy zazdrościłem moim starszym braciom, że mogli służyć w wojsku.

Posłuchaj
12:46 juliusz wiktor gomulicki_cz.2.mp3 Juliusz Wiktor Gomulicki opowiada o swoich zainteresowaniach literackich i pierwszych latach nauki. Przywołuje rodzinne wspomnienia z dnia odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku. Cz.2. (PR, 2003)

- Chciałem iść na historię. Interesowałem się średniowieczem. Przeczytałem wszystkie dostępne prace dotyczące polskiego średniowiecza – mówił Juliusz Wiktor Gomulicki. – Znałem średniowieczną łacinę. Przestudiowałem Galla Anonima we wszystkich dostępnych tłumaczeniach. Jednym słowem – tyle tego wiedziałem, że już po dwóch latach mogłem pisać pracę magisterską – wspominał.

Posłuchaj
13:49 juliusz wiktor gomulicki_cz.3.mp3 Juliusz Wiktor Gomulicki opowiada o swoich zainteresowaniu historią średniowiecza, wyborem prawa jako kierunku studiów na Uniwersytecie Warszawskim, zauroczeniu koleżanką ze studiów oraz poszukiwaniu pracy. Cz. 3. (PR, 2003) 

Przed wojną studiował także nauki polityczne na Uniwersytecie Warszawskim, a w trakcie okupacji na tajnych kompletach także psychologię i socjologię. 

Współpracował z "Nowymi książkami", "Rocznikiem Literackim", współtworzył Encyklopedię Powszechną PWN i Towarzystwo Przyjaciół Książki.

Posłuchaj
13:55 juliusz wiktor gomulicki_cz.4.mp3 Juliusz Wiktor Gomulicki wspomina swoją drogę zawodową oraz okoliczności odnalezienia rękopisu niepublikowanego wiersza Cypriana Kamila Norwida. Cz. 4. (PR, 2003)

W latach 1945-46 był naczelnikiem Wydziału Upowszechniania Literatury w Ministerstwie Kultury i Sztuki, następnie kierownikiem działu wydawniczego Centralnego Instytutu Kultury. Pracował także jako recenzent w Państwowym Instytucie Wydawniczym, doradca naukowy w Ossolineum oraz w Instytucie Badań Literackich PAN. W latach 1957–60 i 1983–85 wykładał literaturę i tekstologię na Uniwersytecie Warszawskim.

Posłuchaj
12:16 juliusz wiktor gomulicki_cz. 5.mp3 Juliusz Wiktor Gomulicki opowiada o swojej fascynacji książkami: chudy literat na starość, przyjemność w kupowaniu książek, ale i w ich rozdawaniu, o poszukiwaniu książek czytanych w dzieciństwie. Cz. 5. (PR, 2003)

Publikował głównie książki varsavianistyczne (m.in. "O starej i nowej Warszawie", "Trzysta lat książki o Warszawie", "Warszawa drukowana") oraz literaturoznawcze, w szczególności poświęcone twórczości Cypriana Kamila Norwida. To dzięki Gomulickiemu ukazały się zebrane dzieła Norwida z opracowaniem. Napisał także pracę o ojcu, Wiktorze Gomulickim, zatytułowaną "Pierwszy odkrywca Norwida od roku 1860 do roku 1918".

im

Czytaj także

Jan Parandowski: najwięcej zawdzięczamy starożytnej Grecji

Ostatnia aktualizacja: 11.05.2023 05:55
- Nic już nie zmieni faktu, że antyk grecko-rzymski płynie w naszej kulturze bez przerwy, nasza kultura z niego wyszła i w nim szuka nieustannie swych wzorów i inspiracji – mówił Jan Parandowski w Polskim Radiu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ossolineum - niezwykłe muzeum sprawy narodowej

Ostatnia aktualizacja: 13.11.2023 05:30
Po utracie niepodległości Polacy zastanawiali się, w jaki sposób zachować swoje dziedzictwo kulturowe. Rozwiązanie tego problemu znalazł Józef Maksymilian Ossoliński.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Cyprian Kamil Norwid - czwarty wieszcz narodowy

Ostatnia aktualizacja: 23.05.2021 05:50
- Nie skończył formalnej edukacji, przeszedł tylko przez nauczanie domowe. Był bardzo pracowitym samoukiem. Miał rozległe zainteresowania i głęboką wiedzę na różne tematy - mówił o poecie prof. literatury Andrzej Fabianowski w audycji Polskie Radia z 2004 roku.
rozwiń zwiń