Historia

Powstanie Warszawskie. 2 sierpnia 1944. "Warszawa walczy"

Ostatnia aktualizacja: 02.08.2022 06:00
Drugi dzień powstania, środa. W nocy w szpitalu polowym przy ul. Polnej umiera Krystyna Krahelska, ciężko ranna w godzinie "W" sanitariuszka, autorka pieśni "Hej chłopcy, bagnet na broń!".
Żołnierze plutonu pancernego Wacek batalionu Zośka na zdobytym niemieckim czołgu typu Pantera w okolicach ulicy Okopowej. O lewej siedzą: ppor. Zdzisław Moszczeński ps. Ryk, NN, Jan Uniewski ps. Lumeński, plut.pchor. Mieczysław Kijewski ps. Jordan, sierżant pchor. Jan Myszkowski Bagiński ps. Bajan, kapral Jan Zenka ps. Walek
Żołnierze plutonu pancernego "Wacek" batalionu "Zośka" na zdobytym niemieckim czołgu typu "Pantera" w okolicach ulicy Okopowej. O lewej siedzą: ppor. Zdzisław Moszczeński ps. Ryk, NN, Jan Uniewski ps. Lumeński, plut.pchor. Mieczysław Kijewski ps. Jordan, sierżant pchor. Jan Myszkowski Bagiński ps. Bajan, kapral Jan Zenka ps. WalekFoto: uliusz Bogdan Deczkowski/Wikipedia/domena publiczna

Posłuchaj

15:03 Dni Walczącej Warszawy, 2.08.mp3 - Hej chłopcy, bagnet na broń! - cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984) 
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Działania powstańcze rozwijają się. Na Woli powstają barykady na rogu ul. Wolskiej i Młynarskiej oraz na Górczewskiej. Na ul. Czerniakowskiej opanowano gmach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na Starym Mieście udaje się powstańcom zająć kluczową pozycję – budynek Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych.

Posłuchaj
02:14 2.08 Powstancze kalendarium.mp3 - Zobaczyłem trzy pędzące czołgi. Do trzeciego z nich rzucaliśmy każdym rodzajem granatu. (PR, 2014)

Zadań nie udaje się zrealizować oddziałom działającym na terenie Mokotowa i Żoliborza, skąd ppłk Mieczysław Niedzielski ps. Żywiciel wyprowadza nocą większość oddziałów w kierunku Puszczy Kampinoskiej. Z kolei żołnierze grupy "Kampinos" pod dowództwem kpt. Józefa Krzyczkowskiego ps. Szymon bezskutecznie usiłują bez powodzenia zająć lotnisko Bielany.

Na Ochocie ppłk Mieczysław Sokołowski ps. Grzymała wyprowadza kilkuset żołnierzy w kierunku Lasów Chojnowskich. W potyczce z Niemcami koło folwarku Pęcice ginie ponad 90 akowców. "Sytuacja bojowa naszych oddziałów jest paskudna" - ocenia drugi dzień powstania mjr Tadeusz Wardejn-Zagórski "Gromski", zastępca szefa Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK.

Posłuchaj
15:03 Dni Walczącej Warszawy, 2.08.mp3 - Hej chłopcy, bagnet na broń! - cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984)

Tymczasem na Mokotowie oddziały SS dokonują licznych morderstw na ludności cywilnej w Forcie Mokotowskim i na ul. Rakowieckiej. W więzieniu mokotowskim zostaje zamordowanych ponad 600 więźniów.

W mieście rozpoczyna się kolportaż "Biuletynu Informacyjnego" z tytułem: "Dowódca Armii Krajowej dał rozkaz do walki z wrogiem". Tego samego dnia ukazuje się parokrotnie gazeta polowa "Warszawa Walczy".

Dowódca AK Tadeusz Komorowski ps. Bór ogłosza odezwę do żołnierzy o treści: "Wydałem dziś upragniony przez Was rozkaz do jawnej walki z odwiecznym wrogiem Polski, najeźdźcą niemieckim. Po pięciu blisko latach nieprzerwanej i twardej walki prowadzonej w podziemiach konspiracji stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku, by Ojczyźnie przywrócić Wolność i wymierzyć zbrodniarzom niemieckim przykładną karę za terror i zbrodnie dokonane na ziemiach Polski".

Czytaj także

Powstanie Warszawskie. Posłuchaj wspomnień gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego o okolicznościach wybuchu zrywu

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2023 06:00
– Pamiętam, było to w sobotę albo niedzielę 30 lipca. Przebywałem wraz z całym sztabem w lokalu konspiracyjnym przy ulicy Pańskiej 6. To tam właśnie zapadła decyzja o wybuchu powstania – wspominał gen. Tadeusz Bór-Komorowski w rozmowie z Janem Nowakiem-Jeziorańskim, ówczesnym dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

1 sierpnia 1944 na Ursynowie. Wspomnienia powstańców z ataku na tor wyścigów konnych

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2023 05:50
– Nacierało się na taki betonowy mur, który otaczał Wyścigi. Nie było żadnego wyłomu, po prostu musieliśmy górą przechodzić przez ten mur i setki ludzi zginęło – opowiadał Jerzy Borowski "Bomba" w "Radiowej Mapie Powstania Warszawskiego".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. Pierwszego dnia biało-czerwona flaga zawisła na Prudentialu

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2023 05:52
Obraz najwyższego budynku przedwojennej Warszawy trzykrotnie stawał się symbolem walczącej stolicy: pierwszego dnia zrywu, kiedy na jego szczycie zawisła polska flaga był symbolem tryumfu, 28 września, kiedy uderzył w niego pocisk uwieczniony na zdjęciu, stał się symbolem walki, po wojnie jego szkielet obrazował zniszczenia niegdyś pięknego miasta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Jankowski "Agaton": "Zgłosiliśmy się we czterech na ochotnika, żeby iść z meldunkiem na Żoliborz"

Ostatnia aktualizacja: 13.08.2022 05:40
- Przez niemiecką obronę nie można było przedostać się ze Starego Miasta na Żoliborz. Wielokrotnie próbowano nawiązać łączność między dwoma sąsiednimi dzielnicami górą i dołem, tj. kanałami, ale za każdym razem kończyło się tragicznie - wspominał Powstanie Warszawskie Stanisław Jankowski ps. Agaton. 
rozwiń zwiń