Historia

Powstanie Warszawskie. "Wydałem rozkaz całkowitego zniszczenia Warszawy"

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2022 06:00
Pięćdziesiąty drugi dzień powstania, czwartek. Trwa nieprzerwany atak Niemców na Przyczółek Czerniakowski. Powstańcy utrzymują już tylko dwa domy - Solec 52 i Wilanowską 1. Brakuje już wszystkiego - broni, amunicji, jedzenia, wody.
Zgrupowanie pułku Baszta w czasie Powstania Warszawskiego
Zgrupowanie pułku "Baszta" w czasie Powstania WarszawskiegoFoto: Autor nieznany/Wikipedia/domena publiczna
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Pod nawałą przewagi militarnej Niemców pada dom pod domu w ostatnich miejscach oporu powtańców na Czerniakowie. W rękach powstańców pozostają jedynie dwa budynki - przy ul. Wilanowskiej 1 i Solec 53, których broni stu kilkunastu żołnierzy.


Posłuchaj
02:18 A47503 21.09. Powstancze kalendarium_1324162_2.mp3 - Nikt nie myślał o prywatnych potrzebach - mówił gen. Zbigniew Ścibor-Rylski ps. Motyl. (Archiwum PR)

 


Posłuchaj
02:03 04 21 wrzesnia.mp3 Kazimierz Łumiński ps. Kocio opowiada o swojej misji dostarczenia sprzętu radiowego i fotograficznego z ul. Królewskiej. (PR, 2014)

 

Niemcy burzą i palą odbite domy. Późnym wieczorem przypływa kilka łodzi z praskiej strony i udaje się wywieźć część rannych na Pragę.

Ciężkie walki trwają w Śródmieściu - powstańcy rozbijają niemiecką barykadę na rogu Al. Jerozolimskich i ul. Brackiej, odpierają uderzenie na fabrykę Bormanna przy ul. Srebrnej i bronią domu przy ul. Pańskiej 109. Ludność cywilna najdotkliwiej cierpi od nalotów lotniczych i pocisków artylerii w rejonie ul. Wareckiej, Chmielnej i Brackiej.


Posłuchaj
15:22 Dni Walczącej Stolicy, 21.09.mp3 Wypowiedź m.in. Aleksandra Gieysztora, szefa Wydziału Informacji w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984)

 

Fragment wypowiedzi Heinricha Himmlera, Komisarz Rzeszy ds. Umacniania Niemieckości wygłoszonej 21 września 1944 roku do dowódców okręgów wojskowych i dowódców szkół wojskowych: "[...] wydałem jednocześnie rozkaz całkowitego zniszczenia Warszawy. Panowie możecie sobie pomyśleć, że jestem okrutnym barbarzyńcą. Jeśli panowie tak chcecie: tak, jestem nim, gdy tak musi być. Rozkaz brzmiał: każdy dom ma być spalony i wysadzony w powietrze".

Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 17 września 1944. "Przez dwa dni słyszano jęki rannych"

Ostatnia aktualizacja: 17.09.2020 06:00
Czterdziesty ósmy dzień powstania, niedziela. Walki na Czerniakowie stają się coraz uciążliwsze. Podejmowane są starania, żeby Armia Czerwona ruszyła na pomoc walczącej Warszawie. Jak wspomina po latach gen. Tadeusz Bór-Komorowski, dowództwo radzieckie cały czas podstępnie zachęca Polaków do walki i obiecują pomoc, ale tak naprawdę Sowieci pomóc nie chcą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. "To była ogromna armada samolotów. Amerykańska pomoc przyszła za późno"

Ostatnia aktualizacja: 18.09.2023 05:50
Czterdziesty dziewiąty dzień powstania, poniedziałek. Na Przyczółek Czerniakowski przeprawia się 63 żołnierzy z 9. pułku piechoty pod dowództwem mjr. Stanisława Łatyszonka. Nad warszawskim niebem pojawiają się długo wyczekiwane amerykańskie samoloty z pomocą dla powstańców.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. Dramatyczny rozkaz o ewakuacji kanałami rannych

Ostatnia aktualizacja: 19.09.2023 05:50
Pięćdziesiąty dzień powstania, wtorek. Na Czerniakowie trwa wielkie natarcie niemieckie wzdłuż ulic Wilanowskiej i Zagórnej. Niemcy używają czołgów, broni ciężkiej i maszynowej. Mordują wziętych do niewoli powstańców i cywili.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 20 września 1944. "Przelana krew to czyn narodu, który chce żyć w wolności"

Ostatnia aktualizacja: 20.09.2020 06:00
Pięćdziesiąty pierwszy dzień powstania, środa. Na Przyczółku Czerniakowskim w domu przy ulicy Wilanowskiej 1 ginie 12-letni kapral Witold Modelski, najmłodszy uczestnik walk powstańczych. Część walczących wobec beznadziejnej sytuacji postanawia przeprawić się na prawy brzeg Wisły.
rozwiń zwiń