Historia

Park Ujazdowski - jeden z piękniejszych w Warszawie

Ostatnia aktualizacja: 10.08.2022 05:35
10 sierpnia 1896 roku, a był to poniedziałek, oficjalnie otwarto Park Ujazdowski, wtedy jeszcze nie w centrum Warszawy, ale już dość blisko. Lokalizacje takich miejsc zmuszały władze miejskie do tworzenia ciągów komunikacyjnych dla wygody mieszkańców miasta. Nie inaczej było w tym przypadku, bo już od kilkunastu lat miejsce to służyło do organizowania zabaw ludowych czy ćwiczebnych pokazów i rewii wojskowych.
Park Ujazdowski w Warszawie w latach II RP
Park Ujazdowski w Warszawie w latach II RPFoto: NAC

W centrum Warszawy

Fakt, że teren był mało zadrzewiony i mało zabudowany czynił z niego dobry materiał na ogród miejski. Trzeba też wspomnieć, że od lat 70. XIX wieku odbywały się tam cykliczne wystawy rolnicze lub zdrowotne (higieniczne). Jednak że teren był zbyt mały na tak duże przedsięwzięcia, to zdecydowano uczynić z niego park.

Obecnie jest to jeden z lepiej położonych parków w ścisłym centrum miasta. Dość powiedzieć, że dookoła znajdują się piękne zabytkowe bądź nowoczesne budowle, a w nich usytuowane są liczne ambasady i konsulaty: Węgier, Serbii, Szwajcarii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Francji, RFN, a prawie naprzeciwko jest też Ministerstwo Sprawiedliwości. W pobliżu są też ważne pomniki upamiętniające wielkich Polaków, choćby pomnik gen. Stefana Roweckiego "Grota", pomnik Ignacego Jana Paderewskiego czy pomnik Stanisława Jachowicza. Teren parku zamknięty jest ulicami Piękną, Aleją Ujazdowską aż do placu Na Rozdrożu i od południa Trasą Łazienkowską. Co ciekawe, wschodnia część parku, ta od strony ambasady Francji, ograniczona jest ulicą Johna Lennona.

Rzeźby, zieleń i plac zabaw

W Parku Ujazdowskim znajduje się często odwiedzany plac zabaw, ale i pięknie położony staw, na brzegu którego podziwiać możemy zabytkową pergolę. Zarząd Zieleni w Warszawie na swoich internetowych stronach tak właśnie opisuje to miejsce: "Staw zaprojektował William Lindley, któremu również zawdzięczamy pierwszy w Królestwie Polskim mostek z betonową konstrukcją przęsła, który połączył brzegi stawu w 1898 r. Kaskadę i system zasilający w wodę zaprojektował Alfons Grotkowski".

Co ważne dla odwiedzających to miejsce wytchnień i odpoczynku można tam zobaczyć wiele pomników i rzeźb:"Park ozdabiają liczne rzeźby, m.in. kopia "Ewy" Edwarda Wittiga, kopia "Gladiatora" Piusa Welońskiego, "Perseusz" Theodora von Gosena oraz pomnik I.J.Paderewskiego autorstwa Michała Kamieńskiego. "Gladiator" jest darem księcia Emanuela Bułhaka dla Warszawy i stanął tu w 1932 r. Po wojnie rzeźba została odrestaurowana w pracowni Łopieńskich. Natomiast pomnik Paderewskiego odsłonięto w 1986 r., według projektu z 1939 r.".

Swoistym ewenementem tego miejsca jest prawdziwie historyczny zabytek z gatunku maszyn i wag, a jest nim zaledwie jedna z kilku na świecie wag osobowych: "Przy wejściu od ul. Pięknej od 1913 r. stoi wyjątkowa atrakcja – to zabytkowa waga osobowa z 1898 r. wyprodukowana w Lubelskiej Fabryce Wag z okazji wystawy światowej w Paryżu w 1900 r. Powstało tylko pięć egzemplarzy tego urządzenia. Waga stanowi własność prywatną i niestety obecnie jest nieczynna".

Park objęty ochroną

Te reminiscencje wiążą się bezpośrednio z historią założenia i projektowania Parku: "Park Ujazdowski powstał w latach 1893-1896 jako miejski park krajobrazowy, w miejscu dawnej wsi Ujazdów, gdzie odbywały się rewie wojskowe, wystawy przemysłowo-rolnicze oraz lunaparki. Ten zaprojektowany przez ówczesnego głównego ogrodnika Warszawy Franciszka Szaniora park rozciąga się na powierzchni 5 hektarów i oferuje różnorodne atrakcje, takie jak: sztucznie uformowane wzniesienia, staw z wodą spływającą po granitowej kaskadzie, altana położona nad samym brzegiem stawu czy wiekowa aleja kasztanowa. W lipcu 1965 r. park został objęty ochroną i wpisano go do rejestru zabytków".

W miejscu tym, jak przystało na park, znajdują się też zabytki roślinne w postaci trzech drzew pomników przyrody, a są to orzech czarny, klon pospolity i dąb szypułkowy. Zieleń Miejska tak to opisuje: "Odwiedzając park warto zwrócić uwagę na bogaty drzewostan parku. W ubiegłych latach posadzone zostały tu – jako nasadzenia zastępcze – rzadko spotykane drzewa, takie jak jesion wyniosły w odm. Jaspidea – odmiana żółtopędowa czy orzech czarny. Od strony ul. Lennona rosną trzy pomniki przyrody – najbardziej okazały jest dąb szypułkowy (wysokość 30 m, obwód pnia 4,85 m). Do tego zacnego grona należą też klon pospolity odm. Schwedlera, rosnący przy rzeźbie "Ewa – intensywnie czerwony zwłaszcza w okresie wiosennym, stanowiący barwną dominantę nad zbiornikiem wodnym oraz orzech czarny, który jesienią malowniczo się przebarwia".

Co zabawne, w 1911 roku odsłonięto niezwykle piękną i sugestywnie dojrzałą rzeźbę "Ewy" dłuta Edwarda Wittiga. Z faktem tym wiązała się też ożywiona dyskusja, czy tak jawnie naturalna rzeźba, aby nie demoralizuje bawiących się w pobliżu dzieci. Wtedy jeszcze sztuka, szczególnie ta "miejska", nie była stawiana na piedestał i spełniała role częściej użytkowe, dlatego dzieci bawiące się w pobliżu rzeźby nagiej kobiety stały się powodem do ożywionej społecznej dyskusji.

Warto odwiedzić park w centrum Warszawy, choćby dla okazjonalnego wypoczynku. Zachęcamy!

PP


Zobacz więcej na temat: Warszawa HISTORIA
Czytaj także

Ogród Saski - pierwszy publiczny park stolicy

Ostatnia aktualizacja: 27.05.2023 05:50
Kiedy na początku XVIII wieku król August II przeprowadzał w Warszawie wielki plan urbanistyczny, zaczął skupować pałace wzdłuż tzw. Osi Saskiej. Większość z nich potem rozebrał. Pozostawił Pałac Morsztyna, a w miejscu zburzonych budynków założono Ogród Saski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tylman z Gameren przy okazji budowania barokowej Polski stworzył Łazienki Królewskie

Ostatnia aktualizacja: 03.07.2021 05:35
390 lat temu, 3 lipca 1632 roku, urodził się w Utrechcie jeden z najwybitniejszych architektów budujących barokową Polskę, Tylman z Gameren, czasem po polsku zwany Tylman Gamerski. W ciągu 84 lat życia stworzył chyba najwięcej do tej pory istniejących zabytków architektonicznych w Polsce, zabytków, z którymi wielu z nas obcuje na co dzień i mijając je mimochodem, nie wiemy, że to jego dzieło.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Łazienki bez Chopina? Niemcy nie mieli problemu z wysadzeniem pomnika

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2023 05:50
W kwietniu 1940 roku gubernator Warszawy Hans Frank opublikował odezwę wzywającą do zbiórki metali na potrzeby zbrojeniowe armii niemieckiej. Jako pierwszy na złom trafił pomnik Chopina w Łazienkach. Wysadzony został 31 maja 1940 roku. 
rozwiń zwiń