– Eksperymenty polegały na zakażaniu ran tężcem, bakteriami – wspominała jedna z więźniarek największego w III Rzeszy obozu dla kobiet. Wyczerpane i wygłodzone, gnano je do niewolniczej pracy.
45:29 wyzwolenie ravensbruck - wspomnienia byłych więźniarek___f 20426_tr_0-0_11589640c18377e1[00].mp3 Wyzwolenie Ravensbruck - wspomnienia byłych więźniarek. (PR, 19.04.1979)
23 września 1939 roku do Ravensbrück, największego na terenie Niemiec obozu koncentracyjnego dla kobiet, przybył pierwszy transport Polek.
Gehenna tysięcy kobiet
W chwili wyzwalania obozu znajdowało się w nim około 2 tys. chorych osób. Większość więźniarek i więźniów pognano w "Marszu śmierci" na północny zachód Niemiec, łącznie około 20 tys. osób.
Obóz powstał w 1939 roku, pierwsze więźniarki trafiły do niego wiosną tego roku. Polki przyjechały do Ravensbrück we wrześniu. W tym, jak i w kolejnych transportach znalazły się działaczki społeczne, inteligentki, konspiratorki i uczennice tajnych kompletów. Więźniarki z Polski stanowiły największą grupę, w sumie przez gehennę obozu przeszło ich 40 tysięcy.
Niewolnicza praca
– Od razu zaczął się krzyk, popychanie, upychanie nas – wspominała Olga Nider-Dickman, była więźniarka Ravensbrück, która została przetransportowana do obozu z Pawiaka we wrześniu 1941 roku.
– Już o godzinie 5.30 była syrena na apel. (…) Prowadzili nas do robót takich jak układanie chodników, brukowanie jezdni poza murami obozów, przy budowie domków dla SS-manek. Pilnowały nas strażniczki z psami, te psy były tak wyuczone, że jak któraś się wyprostowała, chciała odpocząć, one atakowały - opowiadała w audycji nadanej w 1979 roku.
Później na terenie obozu zaczął działać "Industriehof", w którym więźniarki pracowały jako szwaczki i tkaczki. Kobiety z obozu były też zmuszane do pracy w fabrykach Siemens & Halke.
German Death Camps - zobacz serwis edukacyjno-społeczny
Okrutny los "królików doświadczalnych"
W obozie przeprowadzano na kobietach bestialskie eksperymenty pseudomedyczne. Niemcy nazywali więźniarki "królikami doświadczalnymi". Najmłodsza z Polek, które stały się ofiarami hitlerowskiego bestialstwa, miała 16 lat.
– Pewnego dnia zabrano mnie do rewiru (obozowy szpital - przyp. red.) i uśpiono zastrzykiem. Gdy się obudziłam, miałam na obydwu nogach, na udach i podudziach rany długości 15-20 cm. Leżałam tak przez trzy miesiące, rany otwierali co dwa tygodnie – wspominała Helena Heger-Rafalska.
06:16 zbrodnie hitlerowskie w obozie w ravensbruck___8475_tr_2-2_9986840982a781b[00].mp3 Dr Zofia Mączka - była więźniarka niemieckiego obozu w Ravensbrück, pracująca w rewirze jako lekarz rentgenolog opowiada o zbrodniczych operacjach dokonanych na 74 polskich więźniarkach. (PR, 24.04.1959)
Anioły z Czerwonego Krzyża
Krótko przed końcem II wojny światowej o los więźniarek obozu upomniał się Międzynarodowy oraz Szwedzki i Duński Czerwony Krzyż. W wyniku działania organizacji udało się uratować 7,5 tys. więźniarek, które przewieziono do Szwecji, Szwajcarii i Francji. W trakcie ewakuacji kobiety po raz pierwszy od długiego czasu miały okazję zjeść ciepły posiłek, umyć się i założyć nowe ubrania.
Więźniarki obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Koniec II wojny światowej. Kredowe znaki na plecach oznaczają skierowanie do transportu przez autobusy Szwedzkiego Czerwonego Krzyża.
– To był dla nas niesamowity przeskok, zrzucenie z siebie tych brudnych, zawszonych łachów – mówiła w audycji Feliksa Kidawy z cyklu "Czas i ludzie" Krystyna Brzezowska, jedna z uratowanych w akcji zorganizowanej przez hrabiego Folke Bernadotte i Szwedzki Czerwony Krzyż.
19:05 ratowanie więźniarek z ravensbruck przez szwedzki czerwony k___13293_tr_2-2_9982218c1994359[00].mp3 "Czas i ludzie - audycja kombatancka" Feliksa Kidawy poświęcona akcji ratowania więźniarek Ravensbrück przez Czerwony Krzyż. (PR, 5.06.1975)
Rejestr więźniów z lat 1939-1945 obejmuje ok. 132 tys. kobiet i dzieci, 20 tys. mężczyzn oraz ok. 1 tys. dziewcząt. Piekło Ravensbruck przeszli ludzie 27 narodowości.
Posłuchaj wspomnień Kamili Janowicz-Sycz, więźniarki obozu Ravensbrück, która zdecydowała się pozostać w obozie jako ochotniczka, by opiekować się koleżankami, które były zbyt słabe, by ewakuować się ciężarówkami Czerwonego Krzyża:
Posłuchaj wspomnień więźniarek obozu Ravensbrück.
bm
